Βατόμουρα, σμέουρα, αγριοφράουλες, μύρτιλλα, κράνα μπορούμε να βρούμε το καλοκαίρι σε αφθονία σε διάφορα δάση της ορεινής Ελλάδας. Δυστυχώς, όμως, στην αγορά τα ελάχιστα που υπάρχουν είναι κυρίως εισαγωγής.
Σχεδόν σε όλες τις χώρες του δυτικού κόσμου οι κάτοικοι καταναλώνουν καθημερινά φρούτα του δάσους. Τα τρώνε για πρωινό, τα κάνουν μαρμελάδα και σος, τα βάζουν στα γλυκά και τα κοκτέιλ τους, ακόμη και σε αλμυρά πιάτα, εν είδει τσάτνεϊ. Θεωρούνται «power foods», δηλαδή τρόφιμα που χαρίζουν δύναμη και ευεξία, ενώ είναι κατάλληλα και για δίαιτα, γιατί δεν περιέχουν πολλούς υδατάνθρακες και έχουν λίγες θερμίδες συγκριτικά με τα υπόλοιπα φρούτα.
Στην Ελλάδα είμαστε λιγότερο εξοικειωμένοι με τη γεύση τους και τα θεωρούμε μάλλον ξινά· προφανώς γιατί δεν τα βρίσκουμε σε αφθονία στην αγορά, αφού δεν καλλιεργούνται συστηματικά. Αν βρεθούμε, βέβαια, στη βόρεια Ελλάδα, εκεί είναι άλλη ιστορία. Από τις αρχές του καλοκαιριού μέχρι το Σεπτέμβριο, ανάλογα με την περιοχή και το κλίμα, φουντώνουν πάνω στους θάμνους οι μικροσκοπικές αγριοφράουλες, τα φραγκοστάφυλα, τα βατόμουρα και άλλα πολλά είδη της μεγάλης οικογένειας των «φρούτων του δάσους». Ανάλογα με το μέρος, έχουν και άλλο όνομα.
Τέτοια είναι, λοιπόν, και τα βουζιά ή ο σαμπούκος, αυτά τα μικροσκοπικά μπαλάκια-καρπός ενός βοτάνου, τα κράνα, τα τσάμπουρνα και τα κούμαρα. Δυστυχώς, η μόνη μας ευκαιρία να τα γευτούμε είναι αν τα μαζέψουμε μόνοι μας ή αν κάποια χρυσοχέρα νοικοκυρά ενός αγροτουριστικού συνεταιρισμού αποφασίσει να τα κάνει μαρμελάδα, γλυκό κουταλιού και λικέρ.
Η καλλιέργεια των φρούτων του δάσους δεν είναι συστηματική επειδή είναι πολύ ευπαθή. Τα περισσότερα δεν «κρατάνε» πάνω από δύο μέρες. Αυτό δυσχεραίνει τη διανομή τους, γι’ αυτό είναι πιο εύκολο να τα βρούμε μεταποιημένα (οι μαρμελάδες που λέγαμε). Κάποιες πειραματικές καλλιέργειες, κυρίως βατόμουρων, μύρτιλλων και σμέουρων, έχουν ξεκινήσει στη Ροδόπη, στις Σέρρες, στην Ημαθία, στην Κοζάνη, και σε περιοχές της Ηπείρου, από παραγωγούς που έχουν εκτάσεις στα ορεινά και ημιορεινά. Μία από αυτές είναι και του Απόστολου Τρίτου στο Μέτσοβο, τα φρούτα του οποίου βρίσκουμε από τα τέλη Ιουνίου σε κάποια σούπερ μάρκετ, με την επωνυμία «ορεινά φρούτα».
Τον υπόλοιπο χρόνο βρίσκουμε, βέβαια, εισαγωγής από χώρες της ανατολικής Ευρώπης, την Ολλανδία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Δανία, τη Γαλλία και τη Νότια Αμερική.
