Θεσσαλονικιό είναι τελικά το κουλούρι ή τουρκικό; Ή μήπως περσικό; Δεν θα μας λυθεί η απορία σήμερα, αλλά θα μάθουμε τουλάχιστον πού φτιάχνουν το καλύτερο.
Γιατί το στρογγυλό σουσαμένιο κουλούρι πολιτογραφήθηκε σαλονικιό; Μήπως στην Αθήνα δεν φτιάχνουμε; Και φυσικά υπάρχουν και τα τουρκικά σιμίτια, με τα οποία μοιάζουν αρκετά και που πολλοί λένε ότι έφεραν μαζί τους στον ελλαδικό χώρο πρόσφυγες από την Πόλη. Η αλήθεια είναι ότι για τη χώρα μας τουλάχιστον τα κουλούρια σωστά ονομάζονται Θεσσαλονίκης. Εκεί ξεκίνησαν να τα φτιάχνουν από την εποχή του Βυζαντίου ακόμα, ενώ όπου αλλού τα συναντάμε, ως Θεσσαλονίκης πωλούνται. Τώρα, αν όντως γεννήθηκαν στη Θεσσαλονίκη, άγνωστο. Κι όσο κι αν μας αρέσει, μας τιμά, μας κάνει να νιώθουμε λίγο περήφανοι όταν ανακαλύπτουμε την ελληνική προέλευση πολλών πραγμάτων, η αλήθεια είναι ότι η εθνικότητα του κουλουριού δεν έχει αποδειχθεί. Η διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, μας είπε τα εξής: «Δεν πρέπει να είμαστε απόλυτοι χωρίς επιστημονικές αποδείξεις. Και αποδείξεις για την ακριβή προέλευση του κουλουριού Θεσσαλονίκης δεν έχουμε. Αυτό που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι ότι κουλούρι έφτιαχναν στην αρχαία Ελλάδα, την κολλύρα ή κόλλιξ, ότι η τουρκική λέξη “simit” (τα γνωστά σιμίτια της Πόλης) προέρχεται από την αραβική λέξη “sämid”, η οποία με τη σειρά της προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “σεμίδαλις”: σιμιγδάλι. Επίσης στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία έφτιαχναν και πωλούσαν τέτοια κουλούρια και στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στην Πόλη. Παρόμοια κουλούρια όμως έφτιαχναν και οι Πέρσες…».
Μέχρι περαιτέρω αποδείξεων, ας απολαύσουμε τα διάσημα κουλούρια Θεσσαλονίκης στην πόλη τους. Η απεσταλμένη μας Νένα Δημητρίου δοκίμασε πάμπολλα. Αν έπρεπε να ξεχωρίσει δύο από αυτά, θα ήταν τα εξής:
Τιτάνια: Από το 1935 φτιάχνουν κουλούρια. Ξέρουν τι κάνουν. Για να τα δείτε να φτιάχνονται, πρέπει να πάτε στις 6 το πρωί. Καλό μέγεθος, τραγανό απέξω και μαλακό μέσα. (Καρόλου Ντηλ 22, Τ/2310-279.879 & Τσιμισκή 122, Τ/2310-220.985)
Αρτοποιείο Γουντσιώτου: Δίπλα στο ξενοδοχείο Κapsis. Θα πρέπει να το ψάξετε λίγο, καθώς την πόρτα κρύβουν εδώ και 12 χρόνια τα κάγκελα των εργασιών για το μετρό. Πολύ ελαστικό το δικό τους κουλούρι, με μπόλικο σουσάμι, αλλά και κριτσινοκούλουρα λεπτά και τραγανά. Ξεφουρνίζουν κάθε τέταρτο από τις 7.30 το πρωί. (Μοναστηρίου 14, Τ/2310-515.482)
