«Μια εποχή έξαρσης των φρούτων, των λαχανικών και των απολαύσεων. Με χρώματα κι αρώματα. Μόνο όμως τα μούσμουλα διαθέτουν αυτό το πολύ λαμπερό χρυσοκίτρινο χρώμα»
Κοίταζα τις προάλλες στην κεντρική αγορά των Αθηνών τα μόλις αφιχθέντα φέτος μούσμουλα, χρυσοκίτρινα και λαμπερά στα καφάσια των οπωροπωλείων. Τα μούσμουλα -οι αποκαλούμενες μέσπολες στη Δυτική Ελλάδα, παραφθορά του ιταλικού nespole- τι ωραία φρούτα που είναι! Με λεπτή, λίγο σκληρή, φλούδα. σάρκα επίσης λεπτή, κίτρινη και γλυκόξινη. με κουκούτσια μεγάλα, λεία, σε χρώμα καφέ. Βγαίνουν στην αγορά για λίγο, ανάμεσα στον Απρίλιο και τον Μάιο, και σηματοδοτούν -και αυτά- την κορύφωση της Ανοιξης και την αρχή του Θέρους. Μια εποχή έξαρσης των φρούτων, των λαχανικών και των απολαύσεων. Με χρώματα κι αρώματα. Μόνο όμως τα μούσμουλα -αν και όχι όλες οι ποικιλίες τους- διαθέτουν, τουλάχιστον στα μέρη μας και στους καιρούς μας, αυτό το πολύ λαμπερό χρυσοκίτρινο χρώμα, που τα κάνει να ξεχωρίζουν ανάμεσα στα τόσα άλλα πολύ πιο εύγευστα φρούτα της εποχής αυτής.
Περίπου λίγο πριν από το 1590, ο ζωγράφος Τζουζέπε Αρκιμπόλντο ζωγράφισε το πορτρέτο του Ροδόλφου Β΄ των Αψβούργων, παρουσιάζοντάς τον ως τον θεό Βέρτουμνο των Ετρούσκων, θεό των κήπων, των περιβολιών, της σοδειάς και της αφθονίας. Το πορτρέτο -κατά τη μανιέρα του Αρκιμπόλντο, το οποίο είναι το κατ’ εξοχήν αριστούργημά του και βρίσκεται στον πύργο Σκοκλόστερ στη Σουηδία- συναποτελείται από ένα σύνολο φρούτων και λαχανικών της Αναγέννησης, μαρτυρία εξαιρετική για τους ειδικούς. Από τη σύνθεση αυτή απουσιάζουν τα μούσμουλα και το λαμπερό χρυσοκίτρινο χρώμα τους. Ισως δεν τα σκέφθηκε ο ζωγράφος ή μπορεί να μην ήσαν, τότε, διαδεδομένα στην Ευρώπη ή να μην είχαν φθάσει ακόμα από την Απω Ανατολή. Υπάρχουν, όμως, άλλοι εξαίσιοι καρποί που ένας υπομονετικός παρατηρητής, όσο και αν προσπαθήσει, δεν θα μπορέσει να τους αποκρυπτογραφήσει όλους χωρίς την αρωγή ενός ειδικού. Διότι μπορεί βεβαίως να διακρίνει τραγανά πετροκέρασα, γλυκόξινα βύσσινα, γλυκά αχλάδια, στυφά απίδια, τρυφερό αρακά και κουκί, μεστό αραβόσιτο, κριτσανιστό κριθάρι, ελιές πράσινες, κάστανο με το τριχωτό του περίβλημα, νεροκολόκυθα, αιχμηρή αγκινάρα, ρέβες πιπεράτες, σκορδάκια φρέσκα, σταφύλια διάφορα, ρόδι της ευτυχίας, μήλα και άλλα, όμως χρειάζεται ειδικός για να μας πει και να μας περιγράψει τον κάθε καρπό και το αν η συγκεκριμένη ποικιλία του κατάφερε να επιζήσει από τη φυσική επιλογή και από την ανθρώπινη ολιγωρία ή από την παρέμβαση των καρποκτόνων επιστημονικών στειρώσεων στην οποία αποδύονται οι γίγαντες της παγκόσμιας γεωργικής βιομηχανίας.
Εως τότε, αν σας αρέσουν τα μούσμουλα, σπεύσατε να τα αναζητήσετε και γευθείτε τα παγωμένα.
