Το φαγητό ως ταυτότητα και ως κληρονομιά. Ως βίωμα πρωτίστως στομαχικό και ακολούθως νοητικό. Η επεξεργασία του ποιοι είμαστε, από πού έχουμε έρθει, πού τοποθετούμαστε στον κόσμο ξεκινάει από το οικογενειακό τραπέζι, το καθημερινό φαγητό της μαμάς και της γιαγιάς. Ναι, οι συνταγές έχουν και αυτή την ιδιότητα, είναι φάρος ταυτότητας, σηματοδότες ενός μονοπατιού που συνδέει το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον κάθε κοινωνίας. Ίσως γι’ αυτό οι τοπικές κουζίνες έχουν γίνει πρόσφορο πεδίο έρευνας για τους εθνολόγους και τους λαογράφους. Με λιγότερο επιστημονικό τρόπο, χαλαρή μεθοδολογία αλλά περισσότερο αυθορμητισμό και αμεσότητα, η προσέγγιση των κουζινογράφων είναι εξίσου χρήσιμη, ίσως και πιο διασκεδαστική.
Το «Heirloom Kitchen» είναι μια τέτοια περίπτωση. Συγγραφέας είναι η Αμερικανίδα σεφ Anna Francese Gass, η οποία μεγάλωσε στο Rhode Island από Ιταλούς γονείς, αποφοίτησε από την περιώνυμη νεοϋορκέζικη σχολή μαγειρικής French Culinary Institute και για χρόνια εργάστηκε σε περιοδικά γεύσης, δοκιμάζοντας, γράφοντας και τελειοποιώντας συνταγές. Σε αυτό το βιβλίο επισκέπτεται σπίτια μεταναστών στην Αμερική και καταγράφει τα φαγητά τους, με μια αγωνία να διαφυλάξει μνήμες και να αφήσει μια μαγειρική κιβωτό για τις επόμενες γενιές. Παράλληλα, μας συστήνει τα πρόσωπα και τις ιστορίες τους, με τρυφερότητα και σεβασμό. Πρόκειται για γυναίκες με διαφορετικές κουλτούρες, αλλά παρόμοιες εμπειρίες και κοινή την αίσθηση της προσφοράς και της φροντίδας για τους οικείους τους, γυναίκες-τροφούς.
Αφορμή και έμπνευση του όλου σχεδίου ήταν η μητέρα της, η οποία στο σπίτι μαγείρευε πάντα τις παραδοσιακές συνταγές της Καλαβρίας όπως τις έμαθε από τη δική της μαμά και τη γιαγιά της. «Μέσα από αυτές, μας δίδαξε ποια είναι και από πού ήρθε, χωρίς να πει λέξη. Μάθαμε για την κληρονομιά μας μέσα από τα στομάχια μας», λέει χαρακτηριστικά.
Από εκείνη παίρνει τη συνταγή για arancini, τις γεμιστές κροκέτες ρυζιού του ιταλικού νότου, αλλά και για φρέσκες ταλιατέλες και για τους περίφημους ιταλικούς κεφτέδες με σάλτσα. Το μαγειρικό της ταξίδι έχει όμως κι άλλες στάσεις. Μεταξύ άλλων θα μάθουμε να φτιάχνουμε ουκρανικό μπορστ, γεμιστό λάχανο από τη Ρωσία, γερμανική πατατοσαλάτα, ελληνική σπανακόπιτα και παστίτσιο, κινέζικα dumplings (γεμιστά πιτάκια), ινδικό κάρι με καβούρι και dosas (κρέπες), κουβανέζικο boniatillo (κρέμα γλυκοπατάτας), kibbeh από τον Λίβανο (αυτά που εμείς γνωρίζουμε ως ιτσλί κεφτέ, δηλαδή κεφτέδες από πλιγούρι γεμιστοί με κιμά) και πολλά άλλα. Ο απολογισμός: 103 συνταγές από 37 νοικοκυριά, που εκπροσωπούν 30 διαφορετικές χώρες.
Εκτός από μια ζωηρή καταγραφή των πιάτων που μαγειρεύονται καθημερινά πίσω από τις κλειστές πόρτες της Αμερικής, είναι ταυτόχρονα μια απογραφή της πολυσπερμίας της αμερικανικής κοινωνίας. Ένα ωραίο δώρο για τους λάτρεις των έθνικ κουζινών και μια χρήσιμη υπενθύμιση της πολυπολιτισμικής ταυτότητας της αμερικανικής κοινωνίας.
