Έχει φτάσει στο σημείο να μοιάζει παράταιρη μια κλασική, λαϊκή ταβέρνα στη Σαντορίνη, αφού στο τουριστικό νησί συρρέουν τα μεγαλύτερα ονόματα της ελληνικής γαστρονομικής σκηνής και όχι μόνο. Αν συνυπήρχαν και τα δύο θα μιλούσαμε όντως για ένα γαστρονομικό προορισμό. Όμως πώς μπορεί ένας προορισμός να χαρακτηριστεί γαστρονομικός όταν του λείπουν τα θεμέλια, το πρώτο σκαλοπάτι για την αναρρίχηση της σκάλας; Στο πρόσφατο ταξίδι μας στο νησί, ψάξαμε πολύ και καταφέραμε και βρήκαμε τέσσερις κλασικές ταβέρνες που σερβίρουν καλομαγειρεμένο νορμάλ φαγητό σε λογικές τιμές.
Το στέκι του Ψαρά
Εδώ δεν ξέρουν τι πάει να πει σεβίτσε. Ένα ταβερνάκι «κρυμμένο» σε κοινή θέα, μπροστά στη μαρίνα της Βλυχάδας από όπου ξεκινούν δεκάδες καταμαράν καθημερινά για να κάνουν τον γύρο του νησιού στους εκατοντάδες τουρίστες. Ελάχιστοι από αυτούς γυρνούν να ρίξουν μια ματιά στο ταπεινό ταβερνάκι που βρίσκεται ακριβώς δίπλα σε ένα κατάστημα με τουριστικά είδη. Το μαγαζί το δουλεύει η οικογένεια της κυρίας Ρούλας Πρέκα από το Εμπορειό, τα τελευταία 16 χρόνια. «Παλιά ασχολιόμουν με τα τουριστικά, στην Περίσσα» μας έλεγε καθώς έπλεκε σε μια σκιά στην άκρη της ταβέρνας. Είναι ανοιχτά όλο τον χρόνο, γιατί αρέσει στους ντόπιους αυτή η ταβέρνα που έχει το προνόμιο να τσιμπά τα ψαράκια κατευθείαν μέσα από τα δίχτυα των καϊκιών. «Μη με βγάλεις χοντρή» έλεγε γελώντας στον Μιχάλη, καθώς μας πήγαινε στο ψυγείο για να μας δείξει τα φρέσκα ψάρια ημέρας: γόπες, σαρδέλες, σκάρους, σαφρίδια και σαχλόγιαννους, όπως λέει τα προσφυγάκια. «Σαρδέλα και γαύρο φέρνουμε από την Αθήνα, όλα τα άλλα είναι από εδώ». Το καλαμάρι ολόφρεσκο, γλυκό, κομμένο με αναπάντεχο τρόπο σε μεγάλες λωρίδες, τηγανίζεται στην εντέλεια, κι ήταν ό,τι πιο νόστιμο δοκίμασα στο νησί, σετ με μια μερίδα εξίσου καλοτηγανισμένες πατάτες. Στην πίσω μεριά του μαγαζιού έχουν μια μικρή ψησταριά, όπου ξεροψήνουν τα πιο μεγάλα ψαράκια, ενώ τα μικρότερα μαζί με σουπιές και καλαμάρια περνούν από υποδειγματικό τηγάνι. Πήραμε και ωραία βλίτα, καλοβρασμένα και πράσινα, γίγαντες πλακί και γόπες τηγανιτές. Ο κατάλογος είναι σε στυλ άλμπουμ, με φωτογραφίες των φαγητών, έχει και τα τουριστικά, βλ. χοιρινή, μπιφτέκι και φιλέτο κοτόπουλου, αλλά αν ψαχουλέψεις και ρωτήσεις θα βρεις και καλομαγειρεμένες εκδοχές από τις τοπικές σπεσιαλιτέ, όπως φάβα, ντοματοκεφτέδες και μπακαλιάρο ξελουριστό.
Βλυχάδα, Τ/22860-82.774. Καθημερινά 12:00-22:00. Κόστος: περίπου 20-25/άτομο χωρίς τα ποτά.
Φρατζέσκος
Η οικογένεια Κατσίπη έχει αυτή την ψαροταβέρνα στην άκρη της μεγάλης παραλίας της Περίσσας από το 2006. Την προτιμούν οι ντόπιοι για τις εξόδους τους όταν θέλουν να φάνε φρέσκο και καλοψημένο ψάρι σε λογικές τιμές. Έχουν εμπιστοσύνη στον πάτερ φαμίλια, τον Ιγνάντιο, ότι τα ψάρια που θα τους σερβίρει, από σκορπίνες και ροφούς, μέχρι σκαθάρια, φαγκριά, μπακαλιάρους και γόπες, είναι όλα φρέσκα και ντόπια, από δικά τους οικογενειακά καΐκια. Τα τραπέζια τους βρίσκονται σε μια βεράντα μπροστά στην αμμουδιά και γεμίζουν νύχτα μέρα κυρίως από τους πιο ψαγμένους ψαροφάγους. Νόστιμη κι απαλή η ταραμοσαλάτα τους, φτιάχνουν τη χωριάτικη με κατσούνι (ξυλάγγουρο) Σαντορίνης, ντόπια καπαρόφυλλα και σπιτικό χλωρό τυρί, περιζήτητη σπεσιαλιτέ είναι η τηγανιτή καβουρόψιχα στο κουρκούτι, κάνουν ωραίο καλαμαράκι τηγανητό και αντίστοιχα και σουπιά, καθώς και μικρόψαρα καλοτηγανισμένα, τραγανά έξω, αφράτα μέσα. Από τους ωραίους είναι και οι ντοματοκεφτέδες τους, που τους ζυμώνουν με λιαστά ντοματάκια. Έχουν κρασιά απ’ όλα τα τοπικά οινοποιεία στη λίστα τους, και σε σχετικά καλές τιμές τηρουμένων των αναλογιών.
Περίσσα, Τ/22860-83.488. Καθημερινά 13.00-23.00. Κόστος: περίπου 30/άτομο χωρίς τα ποτά.
Τήνος: Στην Κουναριά για μαραθοτηγανίτες και κατσικάκι λεμονάτο
Το Ψαράκι
Μπορεί ο κατάλογος να ξεκινάει με σεβίτσε και καρπάτσιο ψαριού, αλλά επειδή συνεχίζει με αυγοτάραχο, κι επειδή ο ιδιοκτήτης και σεφ Θανάσης Σφουγκάρης έχει γράψει χιλιόμετρα σε δημιουργικά εστιατόρια του νησιού, δικαιούται να παραβλέψουμε τις προαναφερθείσες αλλότριες συνταγές που κάνουν θραύση στη Σαντορίνη – και όχι μόνο. Το Ψαράκι αν και περιλαμβάνει στο μενού του αρκετούς νεωτερισμούς, άλλους λιγότερο και άλλους περισσότερο επιτυχημένους, είναι μια από τις καλές ψαροταβέρνες του νησιού, που αξιοποιεί στο μέτρο του δυνατού την υφιστάμενη πρώτη ύλη και σερβίρει τίμιο και αξιόλογο φαγητό σε μια ωραία βεράντα κρεμασμένη επάνω από τη μαρίνα της Βλυχάδας. Μας έφεραν μια γενναία κουταλιά δυνατό πελτέ ντομάτας για να ξεκινήσουμε αλείφοντας το ψωμί μας για την όρεξη, και ύστερα δοκιμάσαμε τα απλά του καταλόγου, όπως την καλομαγειρεμένη φάβα τους, τα ντολμαδάκια γιαλαντζί και τον δροσερό μαρινάτο γαύρο. Για κυρίως πήραμε γαλιουδάκια τηγανητά και κουτσομουράκια αμφότερα τηγανισμένα ιδεωδώς. Τα ψαροκάικα δένουν στη μαρίνα ακριβώς από κάτω από την ταβέρνα, κι έτσι η εύρεση καλής και φρέσκιας πρώτης ύλης είναι για τον σεφ μια σχετικά εύκολη υπόθεση. Συνοδεύσαμε το γεύμα μας με μια από τις πολλές Σαντορίνες που έχουν στον κατάλογο, και εκπροσωπούν σχεδόν όλα τα οινοποιεία του νησιού. Γαλακτομπούρεκο στο τέλος επιβάλλεται –για την αλητεία το πασπαλίζουν και με λίγη κανέλα–, και έχουν και γλυκό αχλάδι βρασμένο σε Ασύρτικο.
Επάνω από τη μαρίνα της Βλυχάδας, Τ/22860-82.783. Καθημερινά 13.30-01.30. Κόστος: περίπου 40/άτομο χωρίς τα ποτά.
Το Αγκίστρι της Θηρασιάς
Το ταβερνάκι της Θηρασιάς έχει μια και μοναδική πολυτέλεια, την ωραιότερη θέα στην καλντέρα της Σαντορίνης, απ’ άκρη σ’ άκρη. Είναι ένα ταβερνείο παλαιάς κοπής, ρομαντικό, από αυτά που μας λείπουν και τα νοσταλγούμε. Στην κουζίνα κυρίως μαγειρεύει η κυρία Άννα, αλλά ομολογουμένως, ο σταρ του μαγαζιού είναι ο κυρ Νίκος, ο άντρας της. Πρώτα μας έφεραν τη ντόπια φάβα με φρεσκοκομμένα φύλλα κάππαρης ζεματισμένα και κρεμμύδι λεπτοκομμένο σαν ρυζάκι, και μια καταπράσινη ομελέτα με «σποράγκα» (σπαράγγια) και αυγά. «Το ζουμί από τα σποράγκα το πίνω με λίγο πιπέρι γιατί κάνει καλό στον προστάτη», μας εξήγησε ο κυρ Νίκος. Σε λίγο ήρθε μια μερίδα παπουτσάκια όλο γλύκα, μελωμένα, από τα πιο πεντανόστιμα που έχω φάει ποτέ, «κάνουμε ένα ταψάκι με 8 μερίδες όλες κι όλες, για να μην περισσεύουν και να μην τα πετάμε» μας εξηγεί. Στο τέλος μας σέρβιρε στιφάδο με αγριοκούνελο από τα Χριστιανά (ηφαιστειογενείς βραχονησίδες). Γλείψαμε και τα κόκαλα. «Εμείς πάντα κοιτούσαμε να ξανάρθει ο κόσμος στο μαγαζί μας, γι’ αυτό και φροντίζαμε την ποιότητα. Δεν είμαστε μαγαζί τουριστικό, δουλεύουμε κυρίως με παλιούς πελάτες, φίλους πια, που έρχονται με τις λάντζες από τη Σαντορίνη». «Δες εδώ» μας δείχνει πριν φύγουμε μια λεκάνη γεμάτη με γόπες σπαρταριστές που τις είχε πιάσει «εδώ μπροστά από το μαγαζί». Τις ζηλέψαμε. Φορτωθήκαμε με τα back pack και όπως ήμασταν όρθιοι μας μπούκωσε με μελιτίνια ψημένα στο φουρνάκι, στα ξύλα της αμπελιάς.
Ρίβα, Θηρασιά, Σαντορίνη, Τ/22860-29.084. Τηλεφωνικά μπορούμε να κάνουμε ειδικές παραγγελίες σε ποσότητες και είδη φαγητού, ενώ κάνουν και delivery σε όλη τη Θηρασιά. Καθημερινά 10.00-18.00 και 20.00-23.00. Κόστος: 20ευρώ /άτομο χωρίς τα ποτά. Για την πρόσβαση στη Θηρασιά υπάρχουν καθημερινά και τακτικά δρομολόγια από το Αμμούδι και το λιμάνι του Αθηνιού.