ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κετές, το φαρασιώτικο, μαλακό ψωμί Από τα βασικότερα φαγητά των Φαρασιωτών, τα βάσα, που μας ετοίμασαν η Αναστασία Σοϊταρίδου (πάνω αριστερά) και η Ειρήνη Θωμαϊδου (πάνω δεξιά) γίνονται με το πιο απλό ζυμάρι από αλεύρι και νερό, ανοίγονται με πλάστη βέργα (που τον λένε οχλάα ή χλεού ή οχλαού ή φλαού) και ψήνονται σε μεγάλες ποσότητες, για να είναι πάντα βρισκούμενα, για ένα πλήθος από πιάτα. Μαζεύονταν οι γυναίκες και τα έφτιαχναν σε μεγάλες ποσότητες, στοίβες ολόκληρες, άλλη τα ζύμωνε, άλλη τα άνοιγε με τη βέργα, άλλη τα έψηνε στο σάτσ(ι), μέχρι να στεγνώσουν σαν χαρτί. Πλήρως αφυδατωμένες στο ψήσιμο, διατηρούνται για μήνες. Με λίγο ράντισμα με νερό ήταν έτοιμα να καταναλωθούν άμεσα ή να ψηθούν, σκέτα ή γεμιστά (βλ. παρακάτω). Αν και παραδοσιακά ψήνονται στο καμπύλο σάτσ(ι), σας δίνουμε και εναλλακτικές για οικιακό ψήσιμο στο τζάκι, στον φούρνο, στο μάτι της κουζίνας, ακόμα και πάνω σε σόμπα. Τα βάσα είναι μεγάλα φύλλα, αλλά μπορούμε να τα φτιάξουμε και μικρότερα, για ευκολία. Βιβή Κωνσταντινίδου
 |
 |
 |
 |
 |
 |
5 συνταγές με βάσα γλείφεις τα δάχτυλά σου
Σοχούμι (βάσα γεμιστά): Τα γεμίζουμε με σφιχτά αυγά ή σε μια νηστίσιμη εκδοχή, με πατάτες και φρέσκο κρεμμυ- δάκι ή με χόρτα όπως τσουχριάδα (ραδίκια) ή κοτίμα (ρόκα) ή τσιρ-κουτίμα (νεροκάρδαμα). Κόβουμε ένα βάσι στη μέση σαν μεγάλο μισοφέγγαρο, βάζουμε 2-3 κουτ. σούπας γέμιση σε μια άκρη του και τυλίγουμε σε χοντρό ρολό σαν κανελόνι ή το διπλώνουμε σε τρίγωνο ή σαν φάκελο.
Με αυγά στο τηγάνι: Ωραίο χειμωνιάτικο πιάτο με το απίθανο όνομα «κρτπίτσ’»! Ζεσταίνουμε λίγο λάδι σε μεγάλο τηγάνι, ρίχνουμε εκεί 5-6 αυγά ελαφρώς χτυπημένα και 1 φύλλο βάσι στεγνό, σπασμένο με το χέρι σε μικρά κομμάτια. Ρίχνουμε αλατοπίπερο, ανακατεύουμε λίγο και αφήνουμε τα αυγά να ψηθούν.
Τυρόπιτα με βάσα, πανεύκολη και πεντανόστιμη: Ραντίζουμε 8 βάσα, μέχρι να γίνουν σχετικά ευλύγιστα, αλλά να μη μουλιάσουν. Τα στρώνουμε ανά δύο μέσα σε μεγάλο ταψί, λαδωμένα ένα ένα με μείγμα από σπορέλαιο και λιωμένο βούτυρο, καλύπτοντας κάθε δυάδα φύλλων με θρυμματισμένη φέτα. Τελειώνουμε με ένα φύλλο βάσι, καλά λαδωμένο. Φουρνίζουμε την πίτα μέχρι να μισοψηθεί. Έπειτα, την περιχύνουμε με ένα μείγμα από 1 κουτάκι (330 ml) αναψυκτικό σόδα (ή φυσικώς ανθρακούχο νερό, όπως έβαζαν στα Φάρασα, ή γάλα) και 5 αυγά. Ολοκληρώνουμε το ψήσιμο μέχρι η πίτα να ροδίσει. Οι Φαρασιώτες ορκίζονται πως είναι ανώτερη από κάθε άλλη τυρόπιτα!
Ψισιδάς: Σπάμε 2 βάσα σε μικρά κομμάτια, όπως τα κορνφλέικς. Σε ένα τηγάνι βάζουμε 3/4 φλιτζ. καφέ σπορέλαιο και 1 φλιτζ. τσαγιού πετιμέζι και τα ζεσταίνουμε σε μέτρια φωτιά, μέχρι να αρχίσει το μείγμα να βράζει. Ρίχνουμε τα σπασμένα βάσα και ανακατεύουμε με ένα κουτάλι, μέχρι να καλυφθούν με το ωραίο σιρόπι, να το απορροφήσουν και να καραμελώσουν ελαφρά. Αδειάζουμε το μείγμα σε πιατέλα, το απλώνουμε και το σερβίρουμε μόλις κρυώσει.
Κιομπέδες: Ραντίζουμε ένα βάσι με λίγο νερό ώστε να μαλακώσει. Το πασπαλίζουμε με τριμμένη φέτα και το διπλώνουμε ως εξής: φέρνουμε τις δύο απέναντι άκρες του, δεξιά και αριστερή, προς το κέντρο. Έπειτα φέρνουμε τις αντίθετες άκρες του, την πάνω και την κάτω, πάλι προς το κέντρο, φτιάχνοντας έναν φάκελο. Τηγανίζουμε τον κιομπέ σε λίγο λάδι, μέσα σε τηγάνι, μέχρι να ροδίσει και από τις δύο πλευρές. Είναι μια νόστιμη τυρόπιτα της στιγμής.
