Ο «Γαστρονόμος» και η «Καθημερινή» γιόρτασαν τα φετινά «15α Βραβεία Ποιότητας» με μια μεγάλη εκδήλωση, βραβεύοντας για άλλη μια χρονιά παραγωγούς ποιοτικών προϊόντων απ’ όλη την Ελλάδα και προβάλλοντας φωτεινά παραδείγματα και ιστορίες που όλοι έχουμε ανάγκη. Για πρώτη φορά τα Βραβεία έγιναν εκτός έδρας, στη Θεσσαλονίκη, τη μοναδική ελληνική πόλη του Δικτύου Δημιουργικών Πόλεων Γαστρονομίας της Unesco. Η γιορτή πραγματοποιήθηκε την Κυριακή, 4 Δεκεμβρίου στην εμβληματική Αγορά Μοδιάνο, ένα γευστικό τοπόσημο της Θεσσαλονίκης, που παρέμενε κλειστή για χρόνια λόγω ανακαίνισης και τώρα άνοιξε τις πόρτες της ειδικά για τον Γαστρονόμο, πριν ανοίξει για το κοινό. Στην πρώτη μεγάλη εκδήλωση που πραγματοποιείται εκεί, η πλήρως ανακαινισμένη Αγορά, πιο όμορφη από ποτέ, γέμισε με Θεσσαλονικείς και επισκέπτες που μαζεύτηκαν για να τιμήσουν τους βραβευμένους του Γαστρονόμου.
Φέτος, ο θεσμός των βραβείων είχε ειδικό συναισθηματικό βάρος, καθώς με αφορμή την επέτειο 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο Γαστρονόμος αφιέρωσε τα Βραβεία Ποιότητας στον Μικρασιατικό ελληνισμό και τίμησε παραγωγούς και επιχειρήσεις Μικρασιατών από όλη την Ελλάδα.
Ο παρουσιαστής της απονομής, Γιώργος Καπουτζίδης, υποδέχθηκε από τη σκηνή τους καλεσμένους, ενώ ο Χασδάι Καπόν, γενικός διευθυντής του Ομίλου Fais, που ανέλαβε την αποκατάσταση του μνημείου και διαχειρίζεται τη λειτουργία της αγοράς, καλωσόρισε το κοινό στη νέα εποχή της Αγοράς Μοδιάνο. «Μαζί σήμερα όλοι μας ξεκινάμε να γράφουμε τις νέες σελίδες της ιστορίας της Αγοράς Μοδιάνο. Μιας ιστορίας εκατό ετών που σήμερα, μετά από έξι χρόνια εντατικών προσπαθειών, ανοίγει ξανά για τους Θεσσαλονικείς και τους επισκέπτες της πόλης. Είναι τιμή μας να φιλοξενούμε ως ορόσημο της νέας εποχής μια τόσο σημαντική εκδήλωση όπως αυτή των Βραβείων Ποιότητας» είπε, σημειώνοντας πως αποστολή της Αγοράς είναι να λειτουργήσει όχι μόνο ως μια σύγχρονη αγορά τροφίμων αλλά και ως κόμβος κοινωνικής συνεύρεσης για όλους.
|
|
|
Στη συνέχεια ο διευθυντής της Καθημερινής, Αλέξης Παπαχελάς, πήρε τον λόγο ευχαριστώντας την οικογένεια Φάις για τη φιλοξενία, μιλώντας για την επιλογή της Θεσσαλονίκης ως τόπο φιλοξενίας των φετινών Βραβείων: «Ο Γαστρονόμος είναι για εμάς ένα ταξίδι που έχει αρχίσει πριν από μερικά χρόνια και συνεχίζεται με φοβερό κέφι και μεράκι. Μέσα από τα βραβεία του Γαστρονόμου θέλουμε να βρούμε τις νησίδες της ποιότητας και του επαγγελματισμού που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Εδώ και χρόνια τιμάμε τους παραγωγούς και πιστεύουμε ότι είναι μια παράδοση που αξίζει να συνεχιστεί. Για πολύ καιρό θέλαμε να έρθουμε στη Θεσσαλονίκη. Υπάρχει τόσο μεγάλη παραγωγή, τόσο μεγάλη δύναμη στη βόρεια Ελλάδα που ήταν αυτονόητο ότι κάποια στιγμή έπρεπε τα Βραβεία να γίνουν εδώ. Σήμερα, μας αρέσει που βλέπουμε γύρω μας μια εικόνα αυτοπεποίθησης της πόλης, εξωστρέφειας, κοσμοπολιτισμού. Είναι η Θεσσαλονίκη που αγαπάμε και που θέλουμε πραγματικά να πάει ακόμα παρακάτω».
Λίγο πριν την έναρξη της απονομής, ο αρχισυντάκτης των γαστρονομικών εκδόσεων της Καθημερινής, Άγγελος Ρέντουλας, αναφέρθηκε στη σημαντική ιστορική συγκυρία, την επέτειο από τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, που έδωσε ειδικό χαρακτήρα στα φετινά Βραβεία Ποιότητας. «Φέτος που ο Γαστρονόμος έγινε 200 τευχών, αποφασίσαμε να τιμήσουμε τους Μικρασιάτες και τη Μικρασιατική κληρονομιά μας. Για αυτά τα 200 τεύχη, περίπου 17 χρόνια, ταξιδεύουμε σε όλη την Ελλάδα για να καταγράψουμε τις τοπικές μας κουζίνες, την παράδοσή μας, τα ήθη, τα έθιμα, τις συνταγές, τις ιστορίες, την κουλτούρα του ελληνικού φαγητού. Ταξιδεύουμε και συναντάμε την τελευταία γενιά που μαγειρεύει ακόμα την παράδοση με το βρισκούμενο, όπως τα έμαθε και όπως τα βρήκε, με τα προϊόντα και τους τρόπους κάθε τόπου. Σε όλα αυτά τα ταξίδια, δεν υπάρχει σημείο της Ελλάδας που να μην σκοντάφτουμε πάνω στη Μικρασιατική κληρονομιά μας» ανέφερε, μιλώντας για την τεράστια επιρροή που άσκησε ο μικρασιατικός ελληνισμός στην κουζίνα μας, όταν πριν από 100 χρόνια οι πρόσφυγες έφτασαν στην εδώ μεριά του Αιγαίου. «Έφεραν γνώση, τεχνογνωσία, προϊόντα, μαγειρικές. Επηρέασαν τόσο πολύ γιατί η κουζίνα τους ήταν μεγάλη, δυνατή και σημαντική (…) Αυτή γιορτάζουμε σήμερα. Δεν είναι ένα μνημόσυνο. Η μικρασιατική παράδοση είναι μια ζωντανή παράδοση, ζει και πάλλεται μαζί μας, ιδίως εδώ στη Θεσσαλονίκη» είπε.
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας που απένειμε το πρώτο Τιμητικό Βραβείο προς τη συγγραφέα Σούλα Μπόζη, τόνισε: «Οι μνήμες είναι πάρα πολλές αλλά σήμερα δεν ερχόμαστε μόνο να ανακαλέσουμε μνήμες, να νοσταλγήσουμε, να τιμήσουμε όλους αυτούς τους ανθρώπους που έφεραν τις παραδόσεις, την ποιότητα στη κουζίνα και στην καθημερινότητα- τους Μικρασιάτες. Ήρθαμε να μιλήσουμε και για το σήμερα και για το μέλλον αυτής της πόλης. Χαίρομαι που η Θεσσαλονίκη συμμετέχει σ’ αυτή τη γιορτή όπου το παρελθόν και το παρόν έρχεται να γίνει μέλλον. Θέλουμε να δείξουμε ότι αυτή η πόλη ξέρει να μαγειρεύει, να δημιουργεί, να ατενίζει το μέλλον με μεγάλη αισιοδοξία».
Η απονομή συνεχίστηκε με το Βραβείο Παραγωγής Μελιού που δόθηκε στο μέλι Bee Naturalles το οποίο ανάμεσα σε άλλα παράγει και το μέλι γλυκάνισου–μάραθου, ένα από τα πιο σπάνια αρωματικά βιολογικά μέλια στην Ελλάδα. Ξεχωριστή στιγμή της εκδήλωσης ήταν όταν το Ειδικό Βραβείο απονεμήθηκε συλλογικά σε 6 λουκουμοποιίες της Σύρου. Στους Συριανούς παραγωγούς που γέμισαν τη σκηνή το βραβείο απέδωσε η Βασιλική Αδαμίδου, διευθύντρια Επικοινωνίας, Εταιρικής Υπευθυνότητας και Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης της Lidl Ελλάς. «Τα λουκούμια της Σύρου δεν νοστιμίζουν μόνο τα καλντερίμια του νησιού αλλά ταξιδεύουν τις Κυκλάδες και την Ελλάδα στα πέρατα του κόσμου. Συγχαρητήρια στις 6 λουκουμοποιίες της Σύρου που έχουν καταφέρει και παραμένουν πρεσβευτές της εθνικής γεύσης καθώς και πρωτεργάτες της πολιτιστικής παρακαταθήκης της χώρας» είπε η ίδια.
Το Βραβείο Παραγωγής Αποστάγματος κέρδισε το Ούζο Veto της Ποτοποιίας Σπέντζα της Λέσβου. Στο εργαστήριο premium αλλαντικών «Ατλαμάζογλου» από τη Νέα Καρβάλη Καβάλας δόθηκε το Βραβείο Παραγωγής Αλλαντικών και το Βραβείο Παραγωγής Φύλλου Και Πίτας πήγε στο Εργαστήριο Φύλλου και Ζαχαροπλαστικής «Δήμητρα Γουναρίδη».
Το Καφεκοπτείο Mokka κέρδισε το Βραβείο Παραγωγής Καφέ, ενώ στο ιστορικό κατάστημα επεξεργασίας και πώλησης ξηρών καρπών «Ο Ηρακλής» απονεμήθηκε το Βραβείο Καταστήματος. Το Βραβείο Καινοτομίας δόθηκε στο Κεφίρ «Υγιεία» από τον Δρυμό Θεσσαλονίκης, στην Ξάνθη και τον φημισμένο «Παπαπαρασκευά» ταξίδεψε το Βραβείο Ζαχαροπλαστείου και το φετινό Βραβείο Παραγωγής Χαλβά, ανήκει στην οικογένεια Ελευθερίου και το ομώνυμο Χαλβαδοποιείο.
Μετά την απονομή, ακολούθησε μια γιορτή εντός της Αγοράς με μερικούς από τους πιο σημαντικούς Έλληνες σεφ να ετοιμάζουν μικρασιάτικους μεζέδες για το κοινό, μεταξύ αυτών ο Σωτήρης Ευαγγέλου, ο Αστέριος Κουστούδης, ο Λευτέρης Λαζάρου, ο Χριστόφορος Πέσκιας και η Νένα Ισμυρνόγλου. Οι καλεσμένοι είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν και να ανακαλύψουν τα καταστήματα της Αγοράς, δοκιμάζοντας όσα ετοίμασαν οι σεφ (από ρεβιθοπίλαφο με παστουρμά μέχρι τζιγεροσαρμάδες, μύδια αχνιστά και καλαμάρια παραγεμιστά) αλλά και τα προϊόντα των βραβευμένων παραγωγών. Η Lidl Ελλάς διά χειρός Νένας Ισμυρνόγλου προσέφερε no food waste μεζέδες, φτιαγμένους από τα υπόλοιπα των υλικών των υπόλοιπων σεφ, ενώ οι Σάκης Βενέτης, Γιώργος Βαγιονάς και Βαγγέλης Αλούπης κέρασαν ραβανί, μους χαλβά και εκμέκ τσουρέκι.
Οι βραβευμένοι της φετινής απονομής
Τιμητικό βραβείο στη Σούλα Μπόζη
Η γεννημένη και μεγαλωμένη στην Κωνσταντινούπολη Σούλα Μπόζη ερεύνησε σε βάθος τη μαγειρική παράδοση, τα έθιμα και τις καθημερινές συνήθειες του ελληνισμού της Πόλης και της Μικράς Ασίας. Από σπίτι σε σπίτι το μάζεψε το υλικό, πρώτα στη γενέτειρά της μετά στην Αθήνα, και από όλες αυτές τις καταγραφές γεννήθηκαν βιβλία – ανάμεσα στα οποία και το εμβληματικό «Η Πολίτικη Κουζίνα». Έχει επίσης οργανώσει λαογραφικές εκθέσεις και συμπόσια, έχει διδάξει σε σε Ιδρύματα, Πολιτιστικά κέντρα και Πανεπιστήμια και έχει εργαστεί ως σύμβουλος σε ταινίες.
Βραβείο ζαχαροπλαστείου: «Παπαπαρασκευάς»
Το ίδρυσε το 1926 ο Γεώργιος Παπαπαρασκευάς, πρόσφυγας από τις Σαράντα Εκκλησιές της Ανατολικής Θράκης. Λίγα χρόνια πριν κλείσει αιώνα, το φημισμένο για τις καριόκες και το σαραγλί του ζαχαροπλαστείο της Ξάνθης, έχει αποκτήσει ένα μεγάλο εργαστήρι στο Πετροχώρι με 27 άτομα προσωπικό, αλλά κι ένα κατάστημα στη Γλυφάδα και με τον Γιώργο Αρσένη επικεφαλής συνεχίζει να φτιάχνει τα πάντα από το μηδέν, με τα καλύτερα υλικά και τις συνταγές του ιδρυτή. Μακάρι να είχαμε πολλά τέτοια ζαχαροπλαστεία!
Βραβείο παραγωγής Χαλβά: Χαλβαδοποιείον Ελευθερίου
Στα Κύργια φτιάχνεται αυτός ο θαυμάσιος χαλβάς που όταν τον κόψεις βλέπεις τις αλλεπάλληλες στρώσεις που έχουν σχηματιστεί με το ζύμωμα, που θέλει γερά μπράτσα και πολλά, πολλά γυρίσματα. Τη μικρασιατική τέχνη έφερε το 1923 ο Αβραάμ Παπαδόπουλος, πρόσφυγας από την Αξό της Καππαδοκίας, τη συνέχισε ο εγγονός του, Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο οποίος παρέδωσε τη σκυτάλη στον γιο του Βασίλη. Πιο μαστιχωτό χαλβά από αυτόν δεν έχουμε ξαναδοκιμάσει.
Βραβείο παραγωγής αλλαντικών: Αλλαντικά Ατλαμάζογλου
Η οικογένεια Ατλαμάζογλου από την Καρβάλη Καππαδοκίας βρέθηκε στην Καβάλα με την ανταλλαγή πληθυσμών. Στη Νέα Καρβάλη πια, όπου έστησαν τη ζωή τους, έφτιαχναν στο σπίτι εξαιρετικό παστουρμά με καλό κρέας, μοσχοσίταρο που καλλιεργούσαν οι ίδιοι και δικό τους μείγμα για τσιμένι. Η συνταγή πέρασε από γενιά σε γενιά κι έφτασε μέσω του παππού Ανέστη Ατλαμάζογλου στους δύο εγγονούς του, τον Δημήτρη Γκορόγια και τον Βασίλη Κουτρουλό, πρώτα ξαδέλφια, οι οποίοι φτιάχνουν εκλεκτό παστουρμά με την ίδια, αναλλοίωτη συνταγή, αλλά και σουτζούκια, παστουρμά από πανσέτα και ψαρονέφρι, εκλεκτά λουκάνικα, όλα χωρίς συντηρητικά.
Βραβείο παραγωγής αποστάγματος: Ούζο Veto της Ποτοποιίας Σπέντζα
Το 1892 ξεκίνησε να παράγει ούζο ο Γεώργιος Σπέντζας, στο Κινίκ της Περγάμου. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή έφτασε στη Μυτιλήνη με δύο βαλίτσες και μια συνταγή για ούζο. Η ποτοποιία Veto ιδρύθηκε το 1948 από τον γιο του, Δημήτρη, τον οποίο διαδέχτηκε ο δικός του γιος Γιώργος. Σήμερα, τα ηνία έχουν τα δισέγγονα του Γεωργίου, Δημήτρης και Μυρτώ. Η αρχική συνταγή δεν έχει πειραχτεί στο παραμικρό, οι τελευταίοι όμως έχουν δημιουργήσει και δύο νέα ούζα από 100% απόσταξη.
Ειδικό βραβείο σε έξι λουκουμοποιίες της Σύρου:
Συκουτρής, Λειβαδάρας, Κορρές, Κανακάρης, Δεναξά και Γεωργίου
200 χρόνια ιστορίας μετράει το συριανό λουκούμι, όσα και η Ερμούπολη, που ιδρύθηκε το 1822 από πρόσφυγες της Χίου, των Ψαρών και της Κάσου. Μαζί τους έφεραν την τέχνη του λουκουμιού και ίδρυσαν τις πρώτες λουκουμοποιίες. Όταν μετά τη μικρασιατική καταστροφή, ένα δεύτερο κύμα προσφύγων έφτασε στη Σύρο, όσοι γνώριζαν την τέχνη έπιασαν δουλειά στα παλιά εργαστήρια και σταδιακά άνοιξαν τα δικά τους. Γύρω από τη λουκουμοποιίια αναπτύχθηκαν ποικίλες τέχνες και επαγγέλματα. Τα συριανό λουκούμι απέκτησε μεγάλη φήμη κι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κοινωνική και οικονομική ζωή του νησιού. Οι βραβευμένες συριανές λουκουμοποιίες εκπροσωπούν επάξια ένα ξεχωριστό προϊόν που το 2019 εντάχθηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
Βραβείο Παραγωγής Μελιού: Bee Naturalles
Ο ποντιακής καταγωγής μελισσοκόμος Γιώργος Αθανασιάδης, που έχει σπουδάσει Φυσική και έχει μεταπτυχιακό στη Μετεωρολογία και τη Μηχανική Ήχου, μαζί με τη βιοτεχνολόγο σύζυγό του, Χαρά Μαγγανά, παράγουν βιολογικά μέλια που όπως λένε οι ίδιοι ήθελαν από την πρώτη στιγμή να «εσωκλείουν τη δύναμη της φύσης». Aπό τα κορυφαία προϊόντα τους είναι το ιδιαίτερο Μέλι Μάραθου-Γλυκάνισου, που συλλέγεται από φυτείες μάραθου με σπόρο που έφεραν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες πριν από έναν αιώνα, το Μέλι Δάσους από τα υποαλπικά ελατοδάση της Ρούμελης και το ακριβοθώρητο γαλάζιο αγκάθι, που φύεται σε ορεινές, απάτητες χαράδρες αλλά και το Μέλι Άγριων Βοτάνων, από κοπάδι μελισσών που τρυγά νέκταρ και μελιτώματα από 14 άγρια φυτά και κωνοφόρα.
Βραβείο Παραγωγής Καφέ: Καφεκοπτείο Mokka
Η οικογένεια του Νίκου Ψωμά, με καταγωγή από το Ικόνιο της Καππαδοκίας, έχει συνδέσει το όνομά της με σημαντικούς σταθμούς για την εγχώρια αγορά του καφέ, από την καθιέρωση του ξανθού ψησίματος στον ελληνικό και την πρωτοποριακή συσκευασία του καφέ Bravo (που παλαιότερα τους ανήκε), μέχρι το πρώτο αυτοματοποιημένο cafe-roastery της Αθήνας και την πρωτιά στην εισαγωγή πιστοποιημένου speciality καφέ άμεσου εμπορίου, από τη Βραζιλία, από το 2001. Στις εγκαταστάσεις του παλιού καφεκοπτείου, στην Ομόνοια, ο Νίκος Ψωμάς εισάγει και καβουρδίζει κόκκους υψηλής ποιότητας από σημαντικές φάρμες του κόσμου, προμηθεύει, με υψηλής ποιότητας καφέ ένα μεγάλο δίκτυο καταστημάτων εστίασης, προσφέρει προϊόντα για home baristas. Σε λίγους μήνες η επιχείρησή του θα γιορτάσει τα 100 της χρόνια.
Βραβείο Παραγωγής φύλλου και πίτας: Εργαστήριο «Δήμητρα Γουναρίδη»
Η τρίτη γενιά της οικογένειας, ο Ηλίας Γουναρίδης, παραμένει πιστός στην τέχνη του φυλλαδόρου που έμαθε από τον πατέρα του Γιώργο, κι εκείνος από το δικό του πατέρα, Τάσο, ο οποίος ήταν οκτώ χρονών όταν αναγκάστηκε με την οικογένειά του να φύγει από τη Σπάρτη Μικράς Ασίας. Το φύλλο ματσόβεργας που φτιάχνουν στο οικογενειακό, με ιστορία από το 1945, εργαστήριο της Νέας Ιωνίας, είναι ξακουστό, το φύλλο σφολιάτας φτιάχνεται με αληθινό, αγελαδινό βούτυρο, οι τρίγωνες τηγανιτές πίτες τους είναι οι ωραιότερες των Αθηνών, συννεφένιες και αλάδωτες, με τραγανό φύλλο, τα σου μπουρέϊ (su böreï), οι πίτες Καισαρείας, και τα σπέσιαλ σιροπιαστά όπως το σαραϊλί, γίνονται ανάρπαστα.
Βραβείο καινοτομίας: Κεφίρ Υγιεία
Απόγονος προσφύγων από τη Σεβάστεια του Πόντου, ο Ιορδάνης Παπαδόπουλος ξεκίνησε από το 2006 να παράγει στο Δρυμό Θεσσαλονίκης ένα κεφίρ, πυκνό, με έντονη γεύση, από αγελαδινό γάλα από το Μελισσοχώρι και κατσικίσιο από τη Δορκάδα. Το καινοτόμο βήμα έγινε όταν εισήγαγε τον μύκητα του κεφίρ σε φυσικούς χυμούς φρούτων: έτσι γεννήθηκαν οι πρώτοι και μοναδικοί φυσικώς ανθρακούχοι φυσικοί χυμοί Namaste, που κυκλοφορούν σε τρεις γεύσεις, ρόδι, μέντα-λάιμ και τζίντζερ.
Βραβείο καταστήματος: Ξηροκαρπάδικο «Ο Ηρακλής»
Το μαγαζί των αδερφών Γαβριήλ και Δημήτρη Καραφουλίδη, που βαδίζουν στα χνάρια του πατέρα τους Ηρακλή, πρόσφυγα από τα Σούρμενα του Πόντου, έχει καταφέρει να γίνει ένα μικρό τοπόσημο της Θεσσαλονίκης. Οι ξηροί καρποί μπαίνουν πάντα στα χαλκομαντεμένια καζάνια και μετά στις παλιές ξύλινες προθήκες, αφράτοι, καλοψημένοι με το άρωμα και τη νοστιμιά μιας άλλης εποχής. Ανάμεσά τους και τα περίφημα στραγάλια καβουρμά, που καβουρδίζονται με ασταμάτητο ανακάτεμα με ειδικά σκουπάκια.
