Ταβέρνα, κουτούκι ή καπηλειό; Μεζεδοπωλείο ή μαγειρείο; Σε τι διαφέρει η χασαποταβέρνα από την ψησταριά; Υπάρχουν ακόμα μπακαλοταβέρνες; Είναι ταβέρνα το πατσατζίδικο; Μπαίνουμε στα 42 παλιότερα στέκια της Αθήνας και των εξοχών της Αττικής και μιλάμε με τους ανθρώπους που εδώ και δεκαετίες κρατούν τα ηνία φημισμένων οικογενειακών μαγαζιών που έχουν γράψει τη δική τους ιστορία στην αθηναϊκή γαστρονομία.
 |
 |
Από το «Αθηναϊκόν» και τον «Λελούδα» στον «Οικονόμου» και στο «Δίπορτο», οι ιστορικές αθηναϊκές ταβέρνες που από στέκια των λαϊκών στρωμάτων έγιναν αγαπημένος γαστρονομικός προορισμός όλων των κοινωνικών τάξεων.
 |
 |
 |
 |
Επιλέγουμε και συγκεντρώνουμε τις φημισμένες συνταγές από τις πιο ξακουστές ταβέρνες Αθηνών και περιχώρων και τις παρουσιάζουμε αναλυτικά, με τα μυστικά και τα διαλεχτά τους υλικά που τις καθιέρωσαν: τα τηγανητά κεφτεδάκια του «Κατσόγιαννου», το γιουβέτσι του «Κίτσουλα», την κακαβιά του «Πεζούλα», τον κόκορα με χοντρό μακαρόνι του «Ραμνούντα», τον μπεκρή μεζέ του «Βαρδή». 40 εμβληματικές συνταγές αθάνατες και διαχρονικές στο πέρασμα των δεκαετιών.
 |
 |
Μαθαίνουμε την ιστορία της ταβέρνας, από την αρχαία Αθήνα μέχρι τις μέρες μας και συγκεντρώνουμε σε ένα γλωσσάρι τους παλιούς και νέους όρους που συνδέονται με την ταβέρνα και την κουλτούρα της.
 |
 |
Αναλύουμε τη ρετσίνα, το κρασί που ουσιαστικά γέννησε την αθηναϊκή ταβέρνα από την αρχαιότητα και τη συντροφεύει μέχρι σήμερα στα χαμηλά ποτήρια, αλλά αναρωτιόμαστε για ποιο λόγο η προσκόλληση σε μια κακώς εννοούμενη παράδοση δεν αφήνει το κρασί να βελτιωθεί. Τι πίνουμε στην ταβέρνα και γιατί; Πότε χύμα και πότε εμφιαλωμένο;
Συναντήσαμε ανθρώπους των γραμμάτων και της τέχνης σε ιστορικές ταβέρνες και τους αφήσαμε να μας εξηγήσουν μέσα από τα δικά τους βιώματα και στοχασμούς την έννοια και την ουσία της ταβέρνας. Ο Παντελής Βούλγαρης, ο «Δειπνοσοφιστής» Χρίστος Ζουράρις και ο Χρήστος Χωμενίδης συζητούν και στοχάζονται πάνω από φημισμένα πιάτα της ελληνικής ταβέρνας και ο Γιώργος Πίττας δίνει τις πολύτιμες συμβουλές του στους νέους ταβερνιάρηδες, μέσα από την εμπειρία αλλά και την πολυετή μελέτη του για την ιστορία της ταβέρνας.
Τι κοινό έχουν ο Γιώργος Μαργαρίτης και η Μαρία Καβογιάννη; Πίνουν μαζί μας ένα ποτήρι κρασί στην ταβέρνα στις μισοφωτισμένες γωνιές της, μοιράζονται αναμνήσεις και την καλλιτεχνική τους πορεία και εξομολογούνται τις γαστρονομικές αδυναμίες τους, από σπληνάντερο και ψαράκια μέχρι… μεδούλι ψαροκόκαλου.
 |
 |
Πόσο επηρέασε τη λογοτεχνία και τη μουσική η αθηναϊκή ταβέρνα; Παπαδιαμάντης, Πολέμης, Καρυωτάκης, Τσίρκας εμπνεύστηκαν από τη λαϊκή ατμόσφαιρα της ταβέρνας και τη μετέφεραν στα έργα τους, ενώ στα τραπέζια της ξετυλίχτηκαν θεωρίες και υπαρξιακές αγωνίες από τις παρέες των Σεφέρη, Παπαγιώργη, Παπανούτσου. Το ανεξίτηλο στίγμα της όμως η ταβέρνα το άφησε και στο λαϊκό τραγούδι που την ύμνησε και αποτύπωσε όσο κανένα άλλο είδος την ατμόσφαιρά της.
|
|
|
Η ταβέρνα στην τέχνη: Ζωγράφοι και φωτογράφοι από τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα και τον Τομπάζη μέχρι τον Μανουσάκη, τον Κράξτον και τον Ζαβιτσιάνο αποτύπωσαν ο καθείς με την τέχνη του και τη ματιά του τη θαλπωρή της ταβέρνας και τη μετέφεραν αυτούσια στον καμβά και το φιλμ τους. Μαζί τους και ο αυτοδίδακτος λαϊκός ζωγράφος Γιώργος Σαββάκης που με τα εκτυφλωτικά του χρώματα κόσμησε με τις τοιχογραφίες του πάνω από 40 ταβέρνες στην Πλάκα, αποτυπώνοντας με ζωντάνια την αισθητική και τους θαμώνες τους.
 |
 |
Τα γλυκά της ταβέρνας επιζούν μέχρι σήμερα! Ο ζαχαροπλάστης του Γαστρονόμου, Δημήτρης Μακρυνιώτης, εμπνέεται από τα παραδοσιακά επιδόρπια καπηλειών και μαγειρείων και δημιουργεί νέες συναρπαστικές συνταγές, από μους γιαουρτιού με λεμόνι και μωσαϊκό με κραμπλ αμυγδάλου, μέχρι πορτοκαλόπιτα με πούλπα πορτοκαλιού, σιμιγδαλένιο χαλβά με σοκολάτα και κανταΐφι-έκπληξη με κόλπο στην παρασκευή και γέμιση με φυστίκι Αιγίνης.
Και φυσικά, όπως κάθε μήνα, 13 σελίδες με 24 συνταγές της καθημερινότητας. Οι σεφ του Γαστρονόμου προτείνουν πανεύκολα και πεντανόστιμα πιάτα για κάθε μέρα, με τα πιο φρέσκα υλικά που το Φεβρουάριο είναι στην ακμή της νοστιμιάς τους.
Φωτογραφίες: Δημήτρης Βλάικος, Χριστίνα Γεωργιάδου, Άγγελος Γιωτόπουλος, Αντωνία Κατή, Νίκος Κόκκας, Άσπα Κουλύρα, Μιχάλης Παππάς, Σοφία Παπαστράτη, Αμαρυλλίς Τσέγκου
