ΟΙΝΟΣ + ΠΟΤΑ

Δύσκολος ο φετινός τρύγος, φταίει κι εδώ η κλιματική κρίση

Παραγωγοί από όλη τη χώρα μας δίνουν τον σφυγμό του φετινού τρύγου. Σχεδόν παντού, η παραγωγή σημειώνει πτώση λόγω καύσωνα. «Θα σωθούν όσοι πάρουν τα βουνά», λένε.

02.09.2021| Updated: 07.04.2022
Φωτογραφίες: Δημήτρης Βλάϊκος
Δύσκολος ο φετινός τρύγος, φταίει κι εδώ η κλιματική κρίση

Ο Αύγουστος και ο Σεπτέμβριος είναι πάντα η πιο απαιτητική περίοδος για τους οινοποιούς. Σε κάποιες περιοχές έχει ήδη ολοκληρωθεί ο τρύγος, αλλού βρίσκονται στα μισά και αλλού μόλις ετοιμάζονται να μαζέψουν τα σταφύλια. Πυρετώδεις προετοιμασίες, δουλειά, πολλή δουλειά στο αμπέλι και στα πατητήρια, οι οινοποιοί τρέχουν και δεν φτάνουν, αλλά ειδικά φέτος οι δυσκολίες πολλές, εξαιτίας παρατεταμένων περιόδων καύσωνα και ανομβρίας.

Θράκη

Ξεκινώντας από τη Θράκη, μιλήσαμε με τον Μάριο Νικολαΐδη από το οινοποιείο Anatolikos Vineyards ο οποίος μας είπε ότι ο τρύγος ξεκίνησε εξαιρετικά στις 23 Αυγούστου με τη Μαλαγουζιά, ενώ αναμένεται να ολοκληρωθεί προς το τέλος Σεπτεμβρίου με το Λημνιό.

Επανομή

Ο Αργύρης Γεροβασιλείου από το ομώνυμο κτήμα μάς ενημέρωσε πως στην Επανομή της Θεσσαλονίκης βρήκαν αναποδιές. Ενώ η χρονιά αναμενόταν να είναι όψιμη, οι μεγάλες ζέστες του καλοκαιριού άλλαξαν τα πλάνα και δημιούργησαν μια ανομοιόμορφη ωρίμανση των σταφυλιών η οποία σίγουρα δίνει στον φετινό τρύγο αυξημένο βαθμό δυσκολίας.

Γουμένισσα

Ο τρύγος φαίνεται πως είναι δύσκολος και στην περιοχή της Γουμένισσας. Η Χλόη Χατζηβαρύτη μας είπε πως οι καύσωνες προκάλεσαν στρες στους αμπελώνες που δεν ποτίζονταν, ενώ αυτοί που είχαν δυνατότητα να ποτιστούν είναι σε καλύτερη μοίρα. Σίγουρα μιλάμε για μια μείωση της παραγωγής που θα αγγίξει το 15-20%. Για τις ερυθρές ποικιλίες, φαίνεται πως η χρονιά είναι καλύτερη, αρκεί φυσικά όσο πλησιάζουμε στον τρύγο και μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου που αναμένεται να ολοκληρωθεί, να μην υπάρξουν βροχές και χαλάζι.

Νάουσα

Στη Νάουσα αν και ο τρύγος θα ξεκινήσει προς το τέλος Σεπτεμβρίου, ο Απόστολος Θυμιόπουλος αναφέρει τα ίδια προβλήματα: ο καύσωνας σταμάτησε την ομαλή ωρίμανση των σταφυλιών και δημιούργησε μεγάλο στρες. Ευτυχώς, τα ποιοτικά αμπέλια, όσα ήταν βιολογικά και σε υψόμετρα έχουν αντέξει.

Ραψάνη

Κατεβαίνοντας λίγο πιο νότια στην περιοχή της Ραψάνης, ο Θάνος Ντούγκος λέει πως ο τρύγος ξεκίνησε σιγά-σιγά αλλά έχουν ακόμα μπροστά τους δρόμο έως τις αρχές Οκτωβρίου για την ολοκλήρωση του. Αναφέρει μάλιστα ότι τα ορεινά αμπέλια μας έδειξαν το δρόμο για άλλη μια χρονιά και ότι η αμπελοκαλλιέργεια πρέπει να ανέβει πάνω από τα 250 έως 300 μέτρα υψόμετρο, σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρχουν προβλήματα στο μέλλον, επιβεβαιώνοντας πως όσοι κατάφεραν να ποτίσουν τους αμπελώνες τους κάτι σώσανε.

Τύρναβος

Στην περιοχή του Τυρνάβου, μιλήσαμε με τον Χρήστο Ζαφειράκη, ο οποίος έχει ξεκινήσει τον τρύγο από τις 17 Αυγούστου. Η ποσότητα των σταφυλιών είναι μειωμένη και η έλλειψη βροχών μέσα στο έτος, σε συνδυασμό με τους καύσωνες δημιούργησαν πρόβλημα στα αμπέλια, αλλά τουλάχιστον δεν υπήρχαν καθόλου ασθένειες. Οι ερυθρές ποικιλίες όπως η Λημνιώνα άντεξαν και φαίνεται να έχουν πολύ καλή ποιότητα.

Μέτσοβο

Στο Μέτσοβο μιλήσαμε με τον Αλέξανδρο Ιωάννου από το Κατώγι Αβέρωφ όπου έχουν ξεκινήσει τον τρύγο εδώ και λίγες ημέρες, με την ποιότητα να είναι πολύ καλή έως τώρα. Μας αναφέρει πως σίγουρα η πολλή ζέστη δεν έκανε καλό στις λευκές ποικιλίες αλλά σίγουρα το ψυχρό terroir του Μετσόβου κράτησε δροσερά τα αμπέλια περισσότερο από την υπόλοιπη Ελλάδα. Οι ερυθρές ποικιλίες φαίνεται πως δεν έχουν επηρεαστεί αν και έως την έναρξη του τρύγου, θα πρέπει να προσέχουν τις βροχές και το χαλάζι.

Θήβα

Ο Στέλιος Ζαχαρίας από το Κτήμα Μουσών, μας μιλάει για τον τρύγο στη Θήβα που ξεκίνησε 10 Αυγούστου και αναμένεται να ολοκληρωθεί 25 Σεπτεμβρίου. Η χρονιά είναι περίεργη· αν και ξεκίνησε δύσκολα, δείχνει να πηγαίνει καλύτερα τώρα στην περίοδο του τρύγου. Κατά τη διάρκεια της χρονιάς, δεν είχε βροχές και ασθένειες, ενώ το καλοκαίρι ήταν αρκετά θερμό. Τα κόκκινα φαίνεται να έχουν πολύ καλή φαινολική ωριμότητα.

Εύβοια

Στην περιοχή της Εύβοιας μιλήσαμε με το Κτήμα Βρυνιώτη στη βόρεια πλευρά του νησιού. Ο Κωνσταντίνος Βρυνιώτης μας αναφέρει πως ευτυχώς οι φωτιές δεν επηρέασαν τους αμπελώνες, βέβαια ο τρύγος που ξεκίνησε στις 24 Αυγούστου, παρουσιάζει μια πτώση στην παραγωγή η οποία θα φτάσει έως και 40%. Αυτή η πτώση οφείλεται στον ήπιο χειμώνα, χωρίς βροχές και στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Ο Απόστολος Μούντριχας από το Νότιο κομμάτι του νησιού, έχει ξεκινήσει τον τρύγο στις 8 Αυγούστου και επιβεβαιώνει τις δύσκολες κλιματικές συνθήκες αφού, όπως λέει, ήταν από τα πιο ζεστά καλοκαίρια της τελευταίας 30ετίας συγκρινόμενο μόνο με αυτό του 1987.

Αττική

Στην Αττική ο Σταμάτης Μυλωνάς μιλάει για ξηρασία κατά τη διάρκεια όλης της χρονιάς με καλοκαιρινούς καύσωνες που δημιούργησαν μεγάλο στρες στα αμπέλια, σταματώντας την ωρίμανση και μειώνοντας την παραγωγή σε ένα ποσοστό του 30%.

Κόρινθο

Στη Κόρινθο ο Γιάννης Παπαργυρίου μας μιλάει ίσως για την πιο ξηρή χρονιά που θυμάται και την συγκρίνει με αυτή του 2007. Αναμένει να τρυγήσουν 1 έως 2 εβδομάδες νωρίτερα, ενώ η υγεία των σταφυλιών που έχουν αντέξει είναι πολύ καλή, χωρίς να υπάρχουν ασθένειες. Μεγάλο πρόβλημα με τη ζέστη και τον καύσωνα είναι η βίαιη ωρίμανση των σταφυλιών.

Αίγιο

Στην ορεινή Αιγιαλεία, μιλήσαμε με τον Παναγιώτη Παπαγιαννόπουλο από το οινοποιείο Τετράμυθου όπου ξεκίνησαν με τις πρώτες ποικιλίες στις 25 Αυγούστου. Τα σταφύλια είναι λίγο πιο όψιμα από πέρυσι. Αν δεν υπήρχαν οι καύσωνες του Αυγούστου θα μίλαγε για μια εξαιρετική χρονιά γιατί κατά τη διάρκεια του χειμώνα είχαν κάποιες καλές βροχοπτώσεις και 4 χιόνια που βοήθησαν το αμπέλι. Ο τρύγος στα ορεινά του Αιγίου θα αργήσει να τελειώσει, με τον Ροδίτη να μαζεύεται στα μέσα Οκτωβρίου και το Σιδερίτη προς τα μέσα Νοεμβρίου.

Νεμέα

Στη Νεμέα είχαμε ένα χειμώνα χωρίς βροχές αναφέρει ο Χρήστος Αϊβαλής, ενώ από τον Απρίλιο που χιόνισε δεν ξαναέβρεξε και ο συνεχόμενος καύσωνας του καλοκαιριού θα πάει τον τρύγο πιο μπροστά. Ο Γιάννης Παρασκευόπουλος από το οινοποιείο Γαία λέει πως τα πράγματα στη Νεμέα δεν θα είναι τόσο καλά, παρά μόνο για όσους είχαν δυνατότητα ποτίσματος.

Μαντινεία

Στη Μαντινεία με τα τραγανά Μοσχοφίλερα η Κατερίνα Μποσινάκη αναφέρει πως ο τρύγος είναι πρώιμος και πως ακόμα δεν έχει βρέξει, τα φυτά έχουν στρες και τα σταφύλια έχουν ανομοιόμορφη ωρίμανση. Ως εκ τούτου αναμένουν μικρότερη παραγωγή σε σχέση με πέρυσι, ενώ ευελπιστούν έως τέλος Σεπτεμβρίου, που θα ξεκινήσει ο τρύγος, να μην έχουν καταστροφές από βροχή και χαλάζι. Ο Γιάννης Τρουπής στο ίδιο μήκος κύματος αναφέρει πως όσοι είχαν την δυνατότητα ποτίσματος και είχαν δουλέψει στο αμπέλι, θα μετριάσουν την καταστροφή.

Ηλεία

Στην Ηλεία, ο Λάμπης Κανελλακόπουλος από το κτήμα Μερκούρη αναφέρει πως ο τρύγος ξεκίνησε στις 20 Αυγούστου με τις λευκές ποικιλίες. Αν και λίγο πρώιμος, ποιοτικά κρίνεται πολύ καλός, και παρόλες τις ζέστες δεν επηρεάστηκε ούτε ποσοτικά.

Κεφαλονιά

Μεγάλη καταστροφή στη ζώνη της Ρομπόλας μας λέει ότι υπέστησαν στην Κεφαλονιά ο Πέτρος Μαρκαντωνάτος από το οινοποιείο Gentilini. Σε πρώτη φάση οφείλεται στο χαλάζι που έριξε στις 15 Μαΐου και στη συνέχεια στους καύσωνες που σημειώθηκαν από τις 5 Ιουλίου έως τα μέσα Αυγούστου. Η παραγωγή της Ρομπόλας έπεσα πάνω από το 70% και κατάφεραν να μαζέψουν μόλις 110 τόνους σταφύλι σε σχέση με τους 600 που μάζεψαν πέρυσι. Παρόλα αυτά, η ποιότητα των σταφυλιών Ρομπόλας που άντεξαν είναι σε πολύ καλά επίπεδα όπως και οι Μαυροδάφνες. Ο τρύγος βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθεί στα μέσα Σεπτεμβρίου.

Σαντορίνη

Ο Γιάννης Παρασκευόπουλος από τη Γαία οινοποιητική αναφέρει πως για μια ακόμη χρονιά η Σαντορίνη έχει αρκετό σταφύλι αν και μειωμένο, κάτι που δεν περίμεναν οι παραγωγοί μετά από την περσινή παραγωγική χρονιά. Τον χειμώνα δεν έβρεξε καθόλου, ενώ οι τρεις καύσωνες, με τον τελευταίο να κρατάει 10 μέρες, έκαναν τα φυτά να καταρρεύσουν και να έχουν διαφορετικά επίπεδα ωρίμανσης στο ίδιο αμπέλι. Τα ίδια μας ανέφερε και ο Ηλίας Ρουσσάκης από τους Αμπελώνες Vassaltis, ο οποίος είπε επίσης ότι στη διαλογή του σταφυλιού πετάχτηκαν μεγάλες ποσότητες, ενώ ο τρύγος ήταν πρώιμος και ξεκίνησε περίπου στις 4 Αυγούστου αντί για τις 14 που υπολόγιζαν, με την Μανδηλαριά να καταφέρνει να ωριμάσει. Σίγουρα μια δύσκολη χρονιά για την Σαντορίνη, αν και με το Ασύρτικο πότε δεν μπορείς να είσαι σίγουρος, γιατί έχει αποδείξει την ποιότητα του και σε δύσκολες χρονιές.

Κρήτη

Ο Γιώργος Λυραράκης μας μίλησε για την περιοχή του Ηρακλείου, όπου υπάρχει μια μείωση της τάξης του 30% στην παραγωγή. Η ζέστη και εδώ δημιούργησε πρόβλημα και η μόνη λύση είναι «να πάρουν τα βουνά», αφού όσα αμπέλια ήταν από τα 450 μέτρα υψόμετρο και πάνω είχαν ελάχιστα προβλήματα. Ο Νίκος Καραβιτάκης στα Χανιά μας αναφέρει πως όσοι δεν κατάφεραν να ποτίσουν είχαν μεγάλα προβλήματα, ενώ τα παλιά αμπέλια με μεγάλο ριζικό σύστημα τα κατάφεραν καλύτερα. Σίγουρα μιλάμε για μια χρονιά που θέλει πολλή δουλειά στο οινοποιείο.

Σύρος

Ο Νίκος Χατζάκης μας αναφέρει μείωση παραγωγής που φτάνει το 30-40%. Αν και φαινόταν πως ο τρύγος θα είναι όψιμος, τελικά δεν ήταν. Τα σταφύλια έχουν αρκετές ανομοιογένειες στην ωρίμανση, με την ποιότητα των σταφυλιών που έμειναν όμως να είναι καλή. Ο τρύγος ξεκίνησε στις 17 Αυγούστου και θα τελειώσει στις 5 Σεπτεμβρίου με τα λευκά και στις 15 Σεπτεμβρίου με τα κόκκινα.

Σάμος

Στη Σάμο ο συνεταιρισμός Σάμου δεν φάνηκε να αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα με τον τρύγο να ξεκινάει στις 4 Αυγούστου και την παραγωγή να είναι αυξημένη κατά 15%.

Τήνος

Στην Τήνο μιλήσαμε με τον Θάνο Γεωργιλά από το οινοποιείο Τηνιακοί Αμπελώνες. Είναι μια περίεργη χρονιά, το ότι δεν είχε αρκετές βροχές σε συνδυασμό με τον έντονο καύσωνα, έκανε επιτακτική την ανάγκη να ποτιστούν οι αμπελώνες. Αναμένεται μια μικρή μείωση της παραγωγής αλλά ακόμα δεν μπορεί να προσδιοριστεί το μέγεθος μιας και ο τρύγος ξεκινάει το πρώτο 10ήμερο του Σεπτεμβρίου.

Συνοψίζοντας το δελτίο τρύγου, σίγουρα μπορούμε να πούμε πως η φετινή χρονιά είναι δύσκολη σε όλη την Ελλάδα, με λίγες εξαιρέσεις παραγωγών ή περιοχών χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Η κλιματική αλλαγή πέρα από τις ζωές μας επηρεάζει και τους αμπελώνες, με πολλούς παραγωγούς να μιλάνε για φυτεύσεις σε υψηλότερα υψόμετρα αλλά και πιο σωστή και ολοκληρωμένη διαχείριση στον αμπελώνα. Αναμένουμε με ανυπομονησία τους επόμενους μήνες να απολαύσουμε στα ποτήρια μας τους πρώτους καρπούς του 2021.

Βραβεία Ποιότητας

Δες ανά κατηγορία τα βραβεία των προηγούμενων ετών