Το βολάκι της Άνδρου, συνήθως από αγελαδινό γάλα, καμιά φορά και από αιγοπρόβειο, πλάθεται στο χέρι σε σχήμα πουγκιού ή αχλαδιού και είναι λευκό, συμπαγές, με γεύση γεμάτη τρυφεράδα αλλά και πλούσια, που μοσχοβολά βότανα, από αυτά που βόσκησαν τα ζωντανά στις άνυδρες πλαγιές των Κυκλάδων. Το φρέσκο είναι πιο μαλακό, το ημίχλωρο έχει τριφτή και πλούσια υφή που κολλά στον ουρανίσκο, σαν αυτό που παράγουν τα Τυροκομικά Άνδρου «Ασούτη» στο Κόρθι (Τ/6973-497.566).
Παρόμοιο και το τηνιακό τυράκι, αχλαδόσχημο κι αυτό ή σε μπάλα, που την κόβουν χοντρές, πλακέ φέτες. Στη φρέσκια του εκδοχή μαλακό και βελούδινο κι αυτό, πλημμυρίζει το στόμα με τη βουτυράτη υφή του. Τέλεια ισορροπημένο σε σπιρτάδα και γλύκα. Στην ώριμη εκδοχή του είναι τριφτό και πιο πικάντικο, ζητάει ένα μυρωδάτο μέλι για να γίνουν το τέλειο ζευγάρι.
Το τρίτο τυράκι της παρέας φτιάχνεται στη Σύρο, γνωστό και ως γροθοτυράκι, ίσως γιατί είναι όσο μια σφιχτή γροθιά. Φτιάχνεται αποκλειστικά από αγελαδινό γάλα, κάθε αγροτική οικογένεια παράγει οπωσδήποτε μια σεβαστή ποσότητα για να βρίσκεται. Το τυροκομείο του Ζωζεφίνου στο Άνω Μάννα (Τ/22810-75.454) το φτιάχνει σε τρεις διαφορετικές εκδοχές: σκέτο, με ρίγανη και με μπούκοβο.
Μπορεί να μην είναι τόσο διάσημα όσο οι νησιωτικές γραβιέρες ή οι μυζήθρες, αλλά ξεχωρίζουν για την απλότητα και τη φρεσκάδα τους και είναι μια αληθινή έκπληξη στον ουρανίσκο. Ταιριάζουν σε όλες τις θερινές σαλάτες, στις πίτες, σκέτα με κρασί και σταφύλια ή σύκα, πάνω σε φρυγανισμένο ψωμί μαζί με ψητά ντοματίνια. Θα τα τιμήσουμε φέτος το καλοκαίρι, τους πρέπει.
Στη φωτογραφία, τυράκι Τήνου από το παντοπωλείο-κρεοπωλείο «Η Νέα Αγορά», Παραλία Τήνου, Τ/22830-25.380.
