Απαγορεύεται στην ίδια συσκευασία (ή στο ίδιο τσουβάλι με χύμα φακές) να βρίσκονται ανακατεμένες ψιλές και χοντρές φακές. Αντίθετα, απόλυτα φυσιολογικό είναι σε μία συσκευασία να υπάρχουν φακές με ελαφρές διαφοροποιήσεις στο χρώμα. Ακόμη και στίγματα ή μαύρα σημάδια ή μικροσκοπικές ζάρες στη φακή είναι φυσιολογικά.
Μια σχετικά ασφαλής μέθοδος να αγοράσουμε φρέσκες φακές είναι να τις προμηθευόμαστε την εποχή που φτάνουν στα καταστήματα, γύρω στα μέσα φθινοπώρου. Η σχέση εμπιστοσύνης με το κατάστημα από όπου τις αγοράζουμε, λοιπόν, είναι βασικός παράγοντας.
Προτιμάμε ελληνικές ή βιολογικές
Οι αυστηροί ευρωπαϊκοί κανονισμοί που (πρέπει να) τηρούνται στη χώρα μας εξασφαλίζουν τον καταναλωτή. Οι βιολογικές φακές (ελληνικές ή εισαγόμενες) πιστοποιούνται τόσο στην Ελλάδα από τους αντίστοιχους οργανισμούς όσο και στην Ευρώπη και είναι μια εξίσου ποιοτική και ασφαλής επιλογή.
Αγοράζουμε συσκευασίες με διαφάνεια
Ενας άτυπος κανόνας υποχρεώνει τις εταιρείες να συσκευάζουν το προϊόν σε διάφανα σακουλάκια, ώστε ο καταναλωτής να βλέπει τι φακές αγοράζει (είδος, μέγεθος κ.λπ.) και να ελέγχει τα ξένα σώματα, όπως στάχυα, χορταράκια ή πετραδάκια. Η παρουσία τους δεν είναι αρνητική, εκτός κι αν είναι υπερβολική.
Χύμα με προϋποθέσεις
Το λέμε συχνά στο περιοδικό: ναι στο χύμα, αλλά μόνο αν είμαστε σίγουροι για τον έμπορο και τα προϊόντα του. Στην αγορά κυκλοφορούν πολλές φακές χύμα, είτε από το εξωτερικό είτε από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Ωστόσο, πολλοί καταναλωτές έχουν ακριβοπληρώσει αυτές τις φακές με 20 και 22 € το κιλό ως Εγκλουβής και στο τέλος κατανάλωσαν ανοιχτόχρωμες φακές Καναδά.
Προέλευση
Ο νόμος δεν υποχρεώνει την εταιρεία που συσκευάζει ή διανέμει εισαγόμενες φακές να αναγράφει τη χώρα προέλευσής τους. Σε άλλες αναγράφεται, ενώ σε άλλες όχι. Αντίθετα, στις χύμα φακές, το κατάστημα είναι υποχρεωμένο να αναγράφει σε μια ταμπελίτσα την περιοχή ή τη χώρα προέλευσης.
Ημερομηνίες συσκευασίας και λήξης
Αγοράζουμε φακές φροντίζοντας η ημερομηνία αγοράς να είναι χρονικά κοντά με την ημερομηνία παραγωγής ή συσκευασίας (αν αναγράφονται). Διαφορετικά, επιλέγουμε φακές που λήγουν αργά (στα όσπρια ο χρόνος λήξης φτάνει τους 24 μήνες), για να μπορούμε να απολαύσουμε ένα προϊόν φρέσκο και νόστιμο.
Οι ελληνικές φακές είναι νόστιμες και βραστερές
Στα ελληνικά οροπέδια βγαίνουν από τις πιο νόστιμες και βραστερές φακές παγκοσμίως. Σε αυτά τα φακοτόπια το έδαφος είναι πλούσιο σε κάλιο, από το οποίο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό κατά πόσο είναι βραστερή η φακή, και οι καλλιεργητές γνωρίζουν καλά την παραδοσιακή τεχνογνωσία.
Μικρή η ελληνική παραγωγή, μεγάλη η ζήτηση
Η ετήσια ζήτηση φακής στην Ελλάδα ξεπερνά τους 20.000 τόνους, αλλά η ελληνική παραγωγή μετά βίας φτάνει τους 2.000 – 3.000 τόνους, καθώς τα μικρά ελληνικά αγροτεμάχια είναι γεμάτα με επιδοτούμενα είδη, όπως το σιτάρι, το βαμβάκι και το καλαμπόκι. Η καλλιέργεια της φακής εγκαταλείφθηκε λοιπόν σταδιακά ως ασύμφορη. Έτσι, πάνω από το 90% της αγοράς καλύπτεται από εισαγόμενες, κυρίως από τον Καναδά και από τρίτες χώρες, όπως Ινδία, Τυνησία, Μαδαγασκάρη, Τουρκία κ.ά., γιατί, από όσο μακριά κι αν έρχονται οι φακές, είναι φθηνότερες από τις ντόπιες, επομένως συμφέρει τις εταιρείες να τις εισάγουν, παρά να τις παράγουν.
Οι καλύτερες ελληνικές φακές προέρχονται από οροπέδια ή από τη βόρεια Ελλάδα
Στα μέρη αυτά το έδαφος είναι πλούσιο σε κάλιο, το οποίο συμβάλλει στο να είναι βραστερές. Η ποικιλία σπόρου δεν μας ενδιαφέρει ως καταναλωτές, αλλά οι περιοχές της Ελλάδας που δίνουν τις καλύτερες φακές είναι: Εβρος, Κοζάνη, Γρεβενά, Καστοριά, Σέρρες, Εγκλουβή Λευκάδας, Φάρσαλα, Βούζι Δομοκού, Λάρισα, Φενεός Κορινθίας, Βοιωτία.
Πού θα βρούμε ελληνικές φακές;
Στα σούπερ μάρκετ και τα καλά παντοπωλεία, συσκευασμένες και χύμα. Τελευταία, μάλιστα, ακόμη και οι μεγάλες εταιρείες με τις σταθερά υψηλές πωλήσεις εισαγόμενης φακής, έχουν αρχίσει να διαθέτουν φακές Ελλήνων παραγωγών, γεγονός που αναγράφεται ευδιάκριτα στις συσκευασίες ως παράγοντας υψηλής ποιότητας.
Βιολογικές φακές
Στην ελληνική αγορά βρίσκουμε βιολογικές φακές ελληνικές και εισαγωγής. Οι εισαγωγής παράγονται κυρίως στον Καναδά, στην Ινδία και την Τουρκία και πιστοποιούνται είτε στη χώρα μας είτε σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα (Ολλανδία, Ιταλία, Γερμανία), από την οποία και διανέμονται στην υπόλοιπη Ε.Ε. Αποκλειστικά βιολογικές είναι οι κόκκινες και μαύρες μπελούγκα, ενώ θα βρούμε και απλές βιολογικές φακές, ψιλές και χοντρές. Οι ελληνικές βιολογικές είναι μια εξαίρετη επιλογή και προέρχονται από περιοχές όπως η Κοζάνη, ο Δομοκός, τα Γρεβενά, η Λάρισα και άλλα μέρη όπου παραδοσιακά γινόταν καλλιέργεια φακής.
Συντήρηση
Οι φακές χρειάζονται χώρο δροσερό, ξηρό, σκοτεινό. Τις διατηρούμε σε ένα σκοτεινό ντουλάπι, μακριά από καλοριφέρ, τζάκι ή παράθυρο με ηλιακό φως. Λίγος αερισμός είναι απαραίτητος. Αποφεύγουμε αεροστεγή δοχεία και πλαστικά σακουλάκια γιατί, αν οι φακές κλειστούν ερμητικά, έχοντας απορροφήσει παραπάνω υγρασία, θα εμφανίσουν το γνωστό έντομο και θα αλλοιωθεί και η γεύση τους. Προτιμάμε απλά υλικά, π.χ. μια βαμβακερή μαξιλαροθήκη, όπως έκαναν παλιά, ή μια πάνινη τσάντα.
