Μία από τις 4 κυρίαρχες ελληνικές ποικιλίες προβάλλεται μέσα από την καθιέρωση της παγκόσμιας μέρας εορτασμού.
Η ένωση οινοποιών «Οίνοι Βορείου Ελλάδος» διακρίνοντας τη σπουδαιότητα και μοναδικότητα της ποικιλίας Ξινόμαυρο, μία από τις πλέον αξιόλογες ποικιλίες του ελληνικού αμπελώνα, καθώς και τις τάσεις που παγκόσμια δημιουργούνται, αποφάσισε να προχωρήσει στην πρωτοποριακή κίνηση που συμβάλει στην προβολή και προώθηση της ποικιλίας αυτής, τη θέσπιση και καθιέρωση της «Παγκόσμιας Ημέρας Ξινόμαυρου» (International Xinomavro Day).
Το Ξινόμαυρο, ποικιλία πρεσβευτής της Ελλάδας, ήδη αναγνωρίζεται, εκτιμάται, επαναπροσδιορίζεται, εξελίσσεται και κυρίως αγαπιέται, κερδίζοντας συνεχώς φίλους σε αρκετές χώρες παγκόσμια και φυσικά πρωτίστως στην Ελλάδα. Ως ημερομηνία του εορτασμού, ορίστηκε η 1 η Νοεμβρίου, που θεωρητικά συμβαδίζει με την πλήρη ολοκλήρωση του τρύγου της ποικιλίας. Οι Έλληνες οινοποιοί προσκαλούν τους επαγγελματίες στο χώρο της σίτισης και καταναλωτές, φίλους του ποιοτικού επώνυμου κρασιού, να συμβάλλουν στη διάδοση αυτής της θαυμάσιας ιδέας, επιλέγοντας στις 1 Νοεμβρίου «Ξινόμαυρο», ερυθρό, ροζέ ή λευκό (blanc de noir), νεαρό ή παλαιωμένο, ξηρό, ημίξηρο ή ημίγλυκο, αφρώδες, ημιαφρώδες, γλυκό ή ακόμη και ως αμπελοοινικό απόσταγμα.
Εξάλλου, το Ξινόμαυρο πολυδυναμικό όπως είναι, το συναντάμε σε διαφορετικούς τύπους και στυλ κρασιών, άλλοτε κλασικό-ρουστίκ και άλλοτε μοντέρνο-καινοτόμο. Φροντίζοντας να έχουμε την κατάλληλη παρέα, ή ακόμη και μόνοι μας, ανοίγοντας μία φιάλη, ή πίνοντας απλώς ένα ποτήρι, πάντα με μέτρο, στο σπίτι μας ή κάπου έξω, αναζητάμε, γνωρίζουμε, γευόμαστε, απολαμβάνουμε, ευφραινόμαστε τη δική μας, την Ελληνική ποικιλία Ξινόμαυρο.
Από φέτος, στις 1 Νοεμβρίου η Γη γιορτάζει το Ξινόμαυρο! 1 Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου.
Το Ξινόμαυρο είναι η πιο ευγενής ερυθρή ελληνική ποικιλία του βορειοελλαδίτικου αμπελώνα. Καλλιεργείται κυρίως σε ορεινές περιοχές, στη Μακεδονία, στη βόρεια-κεντρική Ελλάδα αλλά και στη βόρεια Θεσσαλία. Ως μία πολυδυναμική ποικιλία, μπορεί να δώσει κρασιά εξαιρετικά δομημένα, με στυλ και χαρακτήρα που ξεχωρίζει, όπως και με δυνατότητα μακρόχρονης παλαίωσης. Επίσης, προσφέρει ένα πλήρες εύρος στους τύπους κρασιών που παράγει, ερυθρούς, ροζέ και λευκούς (blanc de noir), ξηρούς, ημίξηρους, ημίγλυκους, φρέσκους και παλαιωμένους, ημιαφρώδεις, αφρώδεις και γλυκείς τύπου vins de liqueur, αλλά και αμπελοοινικά αποστάγματα. Την ποικιλία θα τη συναντήσουμε σε μονοποικιλιακούς οίνους αλλά και σε χαρμάνια εφόσον συνδυάζεται αρμονικά τόσο με γηγενείς όσο και με διεθνείς ποικιλίες. Άλλωστε, το Ξινόμαυρο αποτελεί μία από τις τέσσερις ποικιλίες πρεσβευτές της Ελλάδας, μαζί με το Ασύρτικο, το Μοσχοφίλερο και το Αγιωργίτικο.
Τέσσερις είναι οι Ζώνες παραγωγής οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) της ποικιλίας Ξινόμαυρο. Στη Νάουσα και στο Αμύνταιο τη συναντάμε μονοποικιλιακή ενώ στη Γουμένισσα σε χαρμάνι μαζί με την ποικιλία Νεγκόσκα σε ένα μικρό ποσοστό και στη Ραψάνη μαζί με τις ποικιλίες Κρασάτο και Σταυρωτό ισομερώς. Το Ξινόμαυρο έχοντας προσαρμοστεί εδώ και εκατοντάδες χρόνια στα εδάφη της Βόρειας Ελλάδας, προσφέρει κρασιά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά εκφράζοντας την μοναδικότητα του κάθε τόπου. Αυτό, άλλωστε, είναι και το κύριο γνώρισμα της ποικιλίας, να εκφράζει την περιοχή και το κάθε αμπελοτόπι στο οποίο καλλιεργείται.
Το τυπικό ερυθρό Ξινόμαυρο είναι ρουμπινί με απαλή και μέτρια ένταση. Το μαγικό αρωματικό μπουκέτο του περιλαμβάνει από βιολέτες, κόκκινα και μαύρα φρούτα μέχρι πολτό ελιάς, και από ντομάτα μέχρι μανιτάρια, και καπνό. Είναι υψηλόβαθμο, στόμα γεμάτο οξύτητα και με πλούσιες ταννίνες. Η στιβαρή του δομή, η υψηλή του οξύτητα, οι τανίνες του και η μακρά του επίγευση το καθιστούν τέλειο συνοδευτικό για πιάτα με αρνί, μοσχάρι ή κυνήγι, ψητά ή μαγειρεμένα με κόκκινη σάλτσα και αποξηραμένα φρούτα. Όμως η μαγεία του Ξινόμαυρου και των γευστικών συνδυασμών, είναι πλούσια σε κάθε τύπο και στυλ κρασιού.