Ο Ανδρέας Γκίκας και οι κόρες του Βασιλική και Μαρία έχουν βρει ιδανικό τρόπο δημιουργικής συνεργασίας, στο πατρογονικό οινοποιείο των Σπάτων.
Λίγο μετά τις φούριες του φετινού τρύγου, και με τα κρασιά του 2013 να αποζυμώνουν στις δεξαμενές, βρεθήκαμε με τον Ανδρέα Γκίκα και τις δυο του κόρες, Μαρία και Βασιλική, στην πίσω αυλή του οινοποιείου, στη σκιά μιας μουριάς. Η οικογενειακή ιστορία περιλαμβάνει παππούδες και προπαππούδες αμπελουργούς. Οταν ο Ανδρέας Γκίκας τελείωσε το Χημικό Θεσσαλονίκης, και με το δίπλωμα του οινολόγου υπό μάλης, ανέλαβε τα οικογενειακά αμπέλια στην περιοχή των Μεσογείων. Παράλληλα, από το 1980 έως και σήμερα εμπλουτίζει τις γνώσεις του και αποκτά το «know how», στο δραστήριο οινολογικό του εργαστήριο στα Σπάτα. Η συνεργασία του με την ΚΕΟΣΟΕ (Κεντρική Συνεταιριστική Ενωση Αμπελοοινικών Προϊόντων) στις αρχές της δεκαετίας του ’90, οι επισκέψεις στους επιμέρους αμπελότοπους και η ουσιαστική επαφή με τους παραγωγούς τον έχουν προικίσει με βαθιά γνώση των αμπελώνων.
Η δεκαετία του ’90 υπήρξε καθοριστική, καθώς αφενός το 1996 ξεκίνησε η δημιουργία του οινοποιείου στα Σπάτα, αφετέρου στα τέλη της η μεγάλη του κόρη Βασιλική μετακόμισε στη Γαλλία για να σπουδάσει αμπελουργία-οινολογία στο Bordeaux-Toulouse (στη συνέχεια εξειδικεύτηκε σε ενόργανες αναλύσεις οίνων στο εργαστήριο Credo Laco στο Suze la Rousse). Η μικρότερη αδελφή της, η Μαρία, τελειώνοντας λίγο αργότερα το Φυσικό, έφυγε στην Αγγλία για master στο Μanagement-Marketing και στη Φυσική Ιατρική. Ακόμη και στο εξωτερικό όμως δεν ξέχασαν ποτέ τις παραστάσεις και τα βιώματά τους: «Η γεύση από τις άγουρες κληματίδες που μασουλούσαμε, η οσμή του θειαφιού που τρυπούσε τα ρουθούνια μας, οι χτύποι από το φούντωμα των βαρελιών».
Οταν επέστρεψαν και η οικογένεια έσμιξε ξανά, οι αποφάσεις είχαν πλέον παρθεί: να ενώσουν τις δυνάμεις τους, με κοινό όραμα την εξέλιξη του οικογενειακού οινοποιείου. «Δεν έχουμε εκμεταλλευτεί καμία επιδότηση. Το οινοποιείο χτίστηκε πετραδάκι πετραδάκι, με πολλή προσωπική δουλειά», λέει η Μαρία, η οποία έχει αναλάβει το εμπορικό κομμάτι της εταιρείας.
Ρετσίνα από Ασύρτικο;
Μια φαρδιά αλέα ξεκινάει από την εξωτερική καγκελόπορτα και, χωρίζοντας στα δύο έναν μικρό αμπελώνα, οδηγεί στην επιβλητική ξύλινη πύλη, πίσω από την οποία βρίσκεται ο χώρος του πετρόχτιστου οινοποιείου. Μερικές ανοξείδωτες δεξαμενές 30 τόνων και αρκετές μικρότερες, όλες με ψύξη και άζωτο, αποτελούν τον σύγχρονο εξοπλισμό, μαζί με μια μικρή, αυτόματη γραμμή εμφιάλωσης. Ωστόσο, το εμφιαλωτικό μηχάνημα είναι μικρότερου δυναμικού: «Πρόσφατα βάλαμε και φωτοβολταϊκά, όμως γενικά επιλέξαμε να εξελίξουμε τον αμπελώνα, πριν επενδύσουμε σε πιο σύγχρονα μηχανήματα», μου εξηγεί η Βασιλική, που «τρέχει» το κομμάτι της παραγωγής. Το υπερσύγχρονο και πλήρως εξοπλισμένο οινολογικό εργαστήριο του πατέρα της είναι πολύ σημαντικό, όμως πιστεύει ακράδαντα πως η πρώτη ύλη είναι το άλφα και το ωμέγα. Για την ποιότητά της φροντίζει ο Ανδρέας Γκίκας.
«Στόχος μου είναι να δώσω στη Βασιλική μια άριστη πρώτη ύλη για να δουλέψει», λέει ο ίδιος, ο οποίος για το λόγο αυτό συνεργάζεται με τον γεωπόνο Γιάννη Κανάκη. Οι ιδιόκτητοι αμπελώνες τους αποτελούνται από 100 ενιαία στρέμματα, σε υψόμετρο περίπου 400 μέτρων, στις πλαγιές του Κιθαιρώνα. Είναι φυτεμένοι με 15ετή κλήματα – Ασύρτικο, Μαλαγουζιά, Cabernet, Merlot και Syrah. Σαράντα ακόμη στρέμματα, στην ίδια περιοχή, περιμένουν τη σειρά τους, για να φυτευτούν με «ελληνικές ποικιλίες όχι και τόσο γνωστές».
Οσο για το Σαββατιανό και τον Ροδίτη, τις κατεξοχήν ποικιλίες της Αττικής, τις οποίες τόσο καλά γνωρίζει ο κ. Γκίκας, στα άμεσα σχέδιά τους είναι να τις καλλιεργήσουν ξανά. Τροφή για σκέψη τούς δίνει η φιλόδοξη πρακτική της «γεωργίας ακριβείας», που σημαίνει πως στο ίδιο αμπέλι εφαρμόζεις διαφορετικούς χρονικά τρύγους και παράγεις διαφορετικά κρασιά. «Τα σταφύλια δεν μπαίνουν στην ίδια δεξαμενή. Οινοποιούνται ξεχωριστά, δίνοντάς μας διαφορετικά κρασιά. Αυτό μας προσφέρει τη δυνατότητα να παρατηρούμε λεπτομερώς πώς συμπεριφέρονται τα αμπέλια στις διάφορες ζώνες της πλαγιάς», εξηγεί η Βασιλική.
Δημιουργικές αντιπαραθέσεις
Μαζί με τις φούριες της παραγωγής, σε αναβρασμό βρίσκεται και το εμπορικό κομμάτι: «Το κόνσεπτ των ετικετών είναι σε πλήρη αναδιοργάνωση», εξηγεί η Μαρία, «και οι νέες ετικέτες είναι σχεδόν έτοιμες». Σε κάθε περίπτωση, εκτός από την οικονομική σειρά με το brand name «Ερχιάς», θα συνεχίσει να εμπλουτίζεται και η σειρά Protasis, με χειρόγραφες ετικέτες. Η κατηγορία αυτή εκπροσωπείται για την ώρα από την εξαιρετικά αρωματική και φινετσάτη ρετσίνα τους. Κόντρα στην πεπατημένη, που θέλει τις ρετσίνες να φτιάχνονται με Ροδίτη και Σαββατιανό, η συγκεκριμένη πατάει σε ένα θαυμάσιο, κρυστάλλινο Ασύρτικο. Το αποτέλεσμα είναι ένα κρασί με απρόσμενα μεγάλες, για ρετσίνα, δυνατότητες εξέλιξης και ανθεκτικότητας στο χρόνο, που, όπως παρατηρεί η Βασιλική, «εξελίσσεται σαν κόκκινο».
Η τρίτη κατηγορία πρόκειται να περιλαμβάνει premium κρασιά, που εκφράζουν στο μέγιστο το terroir της περιοχής, αναδεικνύοντας τις ιδιαίτερες αρετές του Cabernet και του Syrah, δύο ερυθρών, στιβαρών και ώριμων οίνων που ήδη κυκλοφορούν και φιλοδοξούν να «αναμετρηθούν» προσεχώς με τις λευκές ποικιλίες Μαλαγουζιά και Ασύρτικο. «Ωστόσο, αν κάποια χρονιά το κρασί δεν πληροί τις ανάλογες προδιαγραφές, τότε δεν θα κυκλοφορήσει η συγκεκριμένη ετικέτα», λένε. Τα κρασιά τους έχουν στυλ και συνοχή και αντικατοπτρίζουν την άποψή τους πως «η ανθρώπινη παρέμβαση πρέπει να είναι διακριτική, η πρώτη ύλη ξεκάθαρη και το βαρέλι τόσο, ώστε να μη στερεί το φρούτο από το κρασί. Θέλουμε τα κρασιά μας να έχουν φινέτσα, να είναι ισορροπημένα, να αναδεικνύουν το terroir και να μη σε κουράζουν».
Ενας επισκέψιμος αμπελώνας, μια σειρά οίνων ποιότητας, μια καλαίσθητη αίθουσα γευστικών δοκιμών περιλαμβάνονται στα σχέδιά τους για το μέλλον. Το γεγονός ότι εμπλέκονται τρεις άνθρωποι σημαίνει ότι υπάρχουν τρεις γνώμες. Δεν έχουν άραγε διαφωνίες και καβγάδες; «Δημιουργικές αντιπαραθέσεις», απαντούν και οι τρεις. «Το οινοποιείο δεν είναι υπόθεση ενός», γι’ αυτό και καθένας έχει αναλάβει τον τομέα του, ώστε όλα να λειτουργούν στην εντέλεια.
Αμπελώνες Γκίκα, Νέα Λεωφόρος Σπάτων-Αρτέμιδος (πρώην Κιάφας), Σπάτα, τηλ. 210 6634590. Το κτήμα είναι επισκέψιμο κάθε μέρα κατόπιν συνεννοήσεως.
Διαβάστε περισσότερα στο www.oinoxoos.net
