Είναι ωραία παρέα κι όλα πολύτιμα στην κουζίνα. Το σέλινο, το σέλερι και η σελινόριζα, που ανήκουν στην ίδια οικογένεια με το καρότο και τον μαϊντανό, δίνουν γεύση και άρωμα σε πάμπολλα φαγητά. Συνήθως χρησιμοποιούμε τα φύλλα του σέλινου, το κοτσάνι του σέλερι και τη ρίζα της σελινόριζας, και τα υπόλοιπα κομμάτια τα πετάμε. Αλλά δεν χρειάζεται να είναι έτσι. Όλα τα μέρη τους είναι βρώσιμα.
Σπάνια φτιάχνουμε φασολάδα και ψαρόσουπα χωρίς μερικά σκουροπράσινα φυλλαράκια του λεπτοκαμωμένου σέλινου. Μπαίνουν σε πολλές ακόμη χειμωνιάτικες σούπες. Μπορούμε όμως και να βάλουμε και τα τρυφερά κοτσάνια στην κατσαρόλα (τα δένουμε με ένα σπάγκο μαγειρικής και μετά τα βγάζουμε ή τα προσθέτουμε σε ένα μπουκέ γκαρνί) και το ίδιο μπορούμε να κάνουμε και στα μαγειρευτά. Αν μας περισσέψει σέλινο, μπορούμε να το ψιλοκόψουμε να το προσθέσουμε στη σαλάτα μας ή να φτιάξουμε έναν δυναμωτικό χυμό βάζοντάς το στο μπλέντερ με αγγούρι και αχλάδι. Μια άλλη ιδέα είναι να φτιάξουμε ένα πέστο για τα ζυμαρικά μας, χτυπώντας στο μούλτι 2 φλιτζάνια σέλινο ψιλοκομμένο, 1 σκελίδα σκόρδο, ⅔ του φλιτζανιού ελαιόλαδο, ¼ του φλιτζανιού καρυδόψιχα, αλατοπίπερο και ½ φλιτζάνι τριμμένη γραβιέρα ή πεκορίνο μέχρι να αποκτήσουμε ένα λείο και ομοιόμορφο μείγμα. Αν είναι πολύ πυκνό, προσθέτουμε λίγο νερό και το ξαναχτυπάμε.
 |
 |
Στο σέλερι, που το χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε μια πιο ήπια γεύση σέλινου σε σούπες, ζωμούς, σάλτσες –με πιο χαρακτηριστική τη μπολονέζ– αλλά και σε σαλάτες, προτιμάμε κατά κύριο λόγο το κοτσάνι. Το τρώμε και ωμό άλλωστε. Τραγανό και αρωματικό, κομμένο σε στικς, παρέα με καροτάκια, βουτάει στο χούμους ή κάποιο άλλο ντιπ. Τα φύλλα τις περισσότερες φορές τα αφήνουμε στην άκρη γιατί είναι κάπως πικρά, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε κάποιον ζωμό και, αν συνδυαστούν με κάτι γλυκό ή ξινό, λεμόνι λόγου χάρη, τρώγονται άνετα. Δοκιμάστε να βάλετε μερικά στο πέστο που λέγαμε παραπάνω, να φτιάξετε μια ρεβυθοσαλάτα με τα φύλλα και κοτσάνι του σέλερι, και ένα γλυκόξινο ντρέσινγκ με ξίδι από σέρι, ή ετοιμάστε, όπως εμείς, ένα ταμπουλέ. Κι αν σας μείνει σέλερι, διατηρήστε το βάζοντάς το σε ένα τουρσί λαχανικών – ταιριάζει πολύ με το καρότο και το κουνουπίδι, αλλά και τις πιπεριές κέρατο, πράσινες ή κόκκινες.
 |
 |
Και βέβαια είναι και η σελινόριζα, που συνήθως την βρίσκουμε χωρίς τα φύλλα. Δεν σε κερδίζει με την εξωτερική της εμφάνιση, αλλά η σάρκα της είναι νοστιμότατη, με νότες σέλινου και ξηρών καρπών, και αξιοποιείται με χίλιους δυο τρόπους. Γίνεται μια θαυμάσια βελουτέ, γκρατινάρεται με τυριά, μπαίνει σε τάρτες, πάλι με τυριά, σε λαδερά και μαγειρευτά με κρέας, αποτελεί υπέροχο συνοδευτικό κρεατικά ή ψαρικά, είτε ψητή στον φούρνο είτε σοτέ, είτε σε μορφή πουρέ. Και η φλούδα τρώγεται, αν ξεπεράσει κανείς την όψη της και το γεγονός ότι είναι τραχιά. Μπορούμε με ένα κοφτερό μαχαίρι να κόψουμε τους κόμπους, να βάλουμε τη σελινόριζα σε ζεστό νερό και την αφήσουμε για 20 λεπτά. Όταν μαλακώσει, με ένα βουτσάκι με κυκλικές κινήσεις την καθαρίζουμε από όσο χώμα έχει απομείνει. Αν καθαρίσουμε τα φλούδια μπορούμε να τα βάλουμε σε έναν ζωμό. Αλλιώς μπρούμε να την αλείψουμε με ελαιόλαδο και να την ψήσουμε ολόκληρη. Στην περίπτωση που πάρουμε παραπάνω σελινόριζα από ό,τι χρειαζόμαστε, φτιάχνουμε τσιπς. Την κόβουμε με το μαντολίνο σε λεπτές ροδέλες, την αλείφουμε με ένα μείγμα από από 2 κουτ. σούπας ελαιόλαδο και 1 κουτ. γλυκού πάπρικα, αλάτι και πιπέρι, και την ψήνουμε σε ταψί στρωμένο με λαδόκολλα για 50 λεπτά περίπου, στους 200°C.
 |
 |
Τόσο το σέλινο όσο το σέλερι και η σελινόριζα είναι ιδιαίτερα ευέλικτα υλικά, οπότε με όλα τα παραπάνω και τις συνταγές που ακολουθούν, μπορείτε να τα αξιοποιήσετε με πολλούς τρόπους. Ό,τι σας περισσέψει μπορείτε να το βάλετε κάπου αλλού. Στη σειρά προτάσεων «Βιωσιμότητα στο πιάτο» της Lidl Ελλάς και του Γαστρονόμου, είπαμε, προσπαθούμε να προσαρμόσουμε τη διατροφή μας ώστε να γίνει πιο φιλική προς το περιβάλλον, οπότε, όποτε μπορούμε, δεν πετάμε τίποτα.
Χυλοπίτες με κιμά, πανσέτα και σέλερι
Κανείς δεν λέει όχι σε μια μπολονέζ. Μπορείτε να τη φτιάξετε και με μπέικον. Εμείς προτιμήσαμε πανσέτα καπνιστή, κι έγινε ωραιότατη, και την σερβίραμε με χυλοπίτες. Για να ετοιμάσουμε αυτό το καθησυχαστικό, χορταστικό και πλούσιο σε γεύση πιάτο ζυμαρικών, ζεσταίνουμε 80 ml λάδι σε ένα τηγανάκι ή κατσαρόλα σε μέτρια προς δυνατή φωτιά και σοτάρουμε, ανακατεύοντας, για 7-8 λεπτά, 1 μέτριο κρεμμύδι κομμένο σε μικρά καρέ, 1 μέτριο καρότο σε κυβάκια, 1 κλωνάρι σέλερι κομμένο σε φετούλες και1 σκελίδα σκόρδο ψιλοκομμένη. Αφήνουμε μια ευρύχωρη κατσαρόλα σε δυνατή φωτιά να κάψει, και βάζουμε 500 γρ. μοσχαρίσιο κιμά και 2 κουτ. σούπας ψιλοκομμένη καπνιστή πανσέτα. «Σπάμε» τον κιμά και συνεχίζουμε το ανακάτεμα για περίπου 4 – 5 λεπτά μέχρι να αλλάξει χρώμα. Προσθέτουμε 1 δαφνόφυλλο, 4-5 κόκκους μπαχάρι και 1 κοφτό κουτ. γλυκού αλάτι και συνεχίζουμε το καβούρδισμα για περίπου 3 – 4 λεπτά, μέχρι ο κιμάς να αρχίσει να «αρπάζει». Σβήνουμε με ⅓ φλιτζ. κόκκινο κρασί και ανακατεύουμε γρήγορα μέχρι να εξατμιστεί το αλκοόλ. Προσθέτουμε τα σοταρισμένα λαχανικά με το λάδι τους στον κιμά και ανακατεύουμε. Ρίχουμε 1 κονσέρβα ντοματάκια ψιλοκομμένα και 1 κουτ. σούπας πελτέ διαλυμένο σε 400 γρ. ζεστό νερό. Χαμηλώνουμε τη φωτιά, σκεπάζουμε με το καπάκι και μαγειρεύουμε για περίπου 30 λεπτά ή μέχρι να μαλακώσει καλά ο κιμάς και να δέσει η σάλτσα. Κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος, αν χρειαστεί, προσθέτουμε λίγο ζεστό νερό. Λίγο πριν απομακρύνουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά, ρίχνουμε ½ μάτσο ψιλοκομμένο μαϊντανό και ανακατεύουμε. Βράζουμε τις χυλοπίτες σύμφωνα με τις οδηγίες της συσκευασίας και σερβίρουμε με τον κιμά και κεφαλοτύρι τριμμένο.
Σουβλάκια κοτόπουλου και χειμωνιάτικο ταμπουλέ με τα φύλλα του σέλερι
Όταν θέλετε ένα εύκολο, ελαφρύ φαγητό για το μεσημέρι ή το βράδυ αυτά τα σουβλάκια είναι μια καλή λύση. Όσο για το ταμπουλέ, αξιοποιεί ωραιότατα τα φύλλα του σέλερι που θα μας περισσέψουν αν χρησιμοποιήσουμε το κοτσάνι σε κάποια άλλη συνταγή. Το πρώτο που κάνουμε είναι να κόψουμε σε κύβους 3-4 εκατοστών 700 γρ. στήθος κοτόπουλο και να τα ανακατέψουμε σε ένα μπολ με 1 μεγάλη σκελίδα σκόρδο ψιλοκομμένη, 1 κουτ. γλυκού ξερό κόλιανδρο, 1 κουτ. γλυκού κύμινο, 1 κουτ. γλυκού πιπέρι καγιέν, 1/2 κουτ. γλυκού καυτερή πάπρικα, 100 ml ελαιόλαδο, 2 κουτ σούπας χυμό λεμονιού, αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι. Το σκεπάζουμε με πλαστική μεμβράνη και το βάζουμε μια ώρα στο ψυγείο να μαριναριστεί. Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 200°C. Περνάμε το κοτόπουλο σε καλαμάκια και τα απλώνουμε σε ένα ταψί. Τα ψήνουμε για 5-6 λεπτά από κάθε πλευρά, μέχρι να γίνουν.
Σε ένα βαθύ μπολ βάζουμε 100 γρ. ψιλό πλιγούρι. Ρίχνουμε βραστό νερό τόσο ώστε να το καλύψει. Το αφήνουμε στην άκρη για τουλάχιστον 15 λεπτά, μέχρι να μαλακώσει. Το στραγγίζουμε καλά, το αδειάζουμε σε ένα βαθύ μπολ και το αφρατεύουμε με ένα πιρούνι. Προσθέτουμε 100 γρ. ψητές πιπεριές Φλωρίνης από βάζο ψιλοκομμένες, χυμό από 2 λεμόνια, 50 γρ. ψιλοκομμένα φύλλα σέλερι και 50 γρ. μαϊντανό, 30 γρ. δυόσμο, ψιλοκομμένο, 80 ml ελαιόλαδο, 2 κουτ. γλυκού χυμό λεμονιού, 1 κουτ. γλυκού σουμάκ, αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι.
Πιλάφι με σελινόριζα, μανιτάρια και γραβιέρα
Άλλη μια εύκολη συνταγή: ένα πιλάφι, που είναι ωραίο συνοδευτικό για κρέας, αλλά κι ένα νόστιμο vegetarian πιάτο, αν προτιμήσουμε τον ζωμό λαχανικών αντί για τον ζωμό κοτόπουλου. Σε μια κατσαρόλα, σε μέτρια φωτιά, ζεσταίνουμε 20 ml ελαιόλαδο και σοτάρουμε τα φύλλα από 2 κλαδάκια φρέσκο θυμάρι, 1 μεγάλη σκελίδα σκόρδο ψιλοκομμένη και 400 γρ. σελινόριζα κομμένη σε μπαστουνάκια ή κυβάκια μέχρι η σελινόριζα να μαλακώσει. Προσθέτουμε 400 γρ. ρύζι, ανακατεύουμε για 30 δευτερόλεπτα, προσθέτουμε 1 λίτρο ζωμό λαχανικών ή κοτόπουλου και κλείνουμε το καπάκι. Μαγειρεύουμε σε σιγανή φωτιά για 12 λεπτά ή μέχρι να απορροφηθεί σχεδόν ο ζωμός, αλατοπιπερώνουμε και προσθέτουμε 2 κουτ. σούπας βούτυρο και 50 γρ. γραβιέρα τριμμένη. Σοτάρουμε 150 γρ. ανάμεικτα μανιτάρια και σερβίρουμε, βάζοντας από πάνω τα μανιτάρια και, αν θέλουμε μερικές φλοίδες γραβιέρα ακόμη.
Χοιρινό σελινάτο αυγολέμονο
Είναι ένα πολύ ωραίο χειμωνιάτικο φαγητό το σελινάτο, ιδανικό για το οικογενειακό τραπέζι. Και δεν είναι δύσκολο να το φτιάξουμε. Το πρώτο που κάνουμε είναι να σοτάρουμε 1 κιλό χοιρινό κομμένο σε κομμάτια σε 80 ml ελαιόλαδο μέχρι να ροδίσει, και μετά προσθέτουμε ένα κρεμμύδι ψιλοκομμένο και συνεχίζουμε το σοτάρισμα για 2 -3 λεπτά να μαραθεί. Σβήνουμε με 100 λευκό κρασί. Μόλις πάρει μια βράση, προσθέτουμε νερό να μισοσκεπάσει το κρέας και αφήνουμε περίπου μια ώρα στη φωτιά για να μαλακώσει. Ζεματάμε 1 ½ κιλό σέλινο σε βραστό νερό για 3 λεπτά, το σουρώνουμε και το προσθέτουμε στο φαγητό και συνεχίζουμε το μαγείρεμα για άλλα 10 λεπτά. Είναι η ώρα για το αυγολέμονο, Χτυπάμε σε ένα μπολ 2 αυγά και μόλις αφρατέψουν προσθέτουμε το χυμό 1 λεμονιού και συνεχίζουμε το χτύπημα. Πρέπει να γίνουν μια ωραία κρέμα. Μετά προσθέτουμε σιγά σιγά, κουταλιά κουταλιά, ζουμί από την κατσαρόλα στο μίγμα των αυγών, χωρίς να σταματήσουμε το ανακάτεμα. Ρίχνουμε το αυγολέμονο στην κατσαρόλα, την κουνάμε κυκλικά για να πάει παντού και το φαγητό μας είναι έτοιμο για σερβίρισμα.
Ανάμεικτα λαχανικά τουρσί
 |
 |
Τέλειο συνοδευτικό για τη φασολάδα, αλλά και θαυμάσιος μεζές για το τσίπουρο, αυτό το τουρσί συνδυάζει σέλερι και σέλινο με καρότο και κουνουπίδι – αν μας έχει μείνει και το κοτσάνι του λάχανου μπορούμε να το βάλουμε και αυτό. Για να το φτιάξουμε, ζεματάμε σε νερό που βράζει, για τρία λεπτά, 2 μεγάλα καρότα κομμένα σε ροδέλες, 5 μπουκετάκια κουνουπίδι, 3 κοτσάνια σέλερι σε κομμάτια, 2 κλαράκια σέλινο (τα φύλλα και το τρυφερό μέρος του κοτσανιού) και το το κοτσάνι του λάχανου, αν το προσθέσουμε, κομμένο σε μπαστουνάκια. Σε μια κατσαρόλα βράζουμε 250 ml νερό, 100 γρ. ξίδι και 15 γρ. αλάτι. Σε ένα μεγάλο βάζο βάζουμε τα λαχανικά, ½ κουτ. σούπας κόκκους πιπεριού, προσθέτουμε το μείγμα και σφραγίζουμε το βάζο. Το αφήνουμε για δύο εβδομάδες. Όταν το ανοίξουμε το διατηρούμε στο ψυγείο, συμπληρώνοντας λίγο λάδι στην επιφάνεια όποτε το χρησιμοποιήσουμε, καθώς λειτουργεί µονωτικά.
Το ξέρατε ότι στα Lidl…
αναγνωρίζουν την ευθύνη που τους αναλογεί και έχουν ενσωματώσει την αποφυγή και τη μείωση σπατάλης τροφίμων στην εταιρική τους στρατηγική βιωσιμότητας; Σε αυτό το πλαίσιο εφαρμόζουν αποδοτικές ενέργειες σε όλα τα στάδια της αλυσίδας αξίας.
Χρησιμοποιούν συστήματα σύγχρονης τεχνολογίας, ώστε καταστήματα και αποθήκες να παραγγέλνουν προϊόντα σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες.
Δίνουν στα κοντόληκτα προϊόντα που βρίσκονται στο ράφι μία δεύτερη ευκαιρία να βρεθούν στο πιάτο, διαθέτοντάς τα με το ειδικό αυτοκόλλητο μειωμένης τιμής.
Από το 2015 δωρίζουν από τα καταστήματά τους προϊόντα που δεν είναι κατάλληλα προς πώληση, αλλά κατάλληλα προς κατανάλωση στον Οργανισμό «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και στηρίζουν με προϊόντα από τις αποθήκες τους το έργο της Τράπεζας Τροφίμων για την καταπολέμηση της πείνας, μειώνοντας ταυτόχρονα τη σπατάλη τροφίμων.
Στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, της μείωσης σπατάλης τροφίμων και του Zero Waste, συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη ανακυκλώνοντας και επαναχρησιμοποιώντας πρώτες ύλες. Διαχειρίζονται υπεύθυνα στο 100% τα ζωικά υποπροϊόντα και το ψωμί, τα οποία χρησιμοποιούνται σε συνεργασία με εξωτερικό προμηθευτή για την παραγωγή λιπασμάτων, βιοαερίου και ζωοτροφών.
Πρόκειται λοιπόν για μία win-win κατάσταση, καθώς κοινωνία και περιβάλλον βγαίνουν κερδισμένοι από τη στρατηγική μείωσης της απώλειας και σπατάλης τροφίμων της Lidl Ελλάς.
