Από την αρχαιότητα ήταν γνωστά τα σπαράγγια, που τα βρίσκουμε στην αγορά τέτοια εποχή, από αρχές Μαρτίου μέχρι τέλος Μαΐου – κάθε χρόνο με το που μπαίνει η άνοιξη ξεμυτίζουν. Οι Αιγύπτιοι τα καλλιεργούσαν για φαρμακευτικούς λόγους. Οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι τα συνέδεαν με την Αφροδίτη. Την περίοδο της Αναγέννησης τα θεωρούσαν αφροδισιακά. Εμείς πάλι τα προτιμάμε για τη νοστιμιά τους και τη θρεπτική τους αξία: τα λαχανικά τα οποία άρεσαν ιδιαίτερα στον Καίσαρα και στον Λουδοβίκο XIV, που είχε φυτέψει μπόλικα στους κήπους των Βερσαλλιών, είναι πλούσια σε βιταμίνες A, C, Ε, K, και φολικό οξύ, και έχουν μια ιδιαίτερη γεύση που κάνει πολλούς να περιμένουν πώς και πώς την εμφάνισή τους.
Πιο συχνά συναντάμε πράσινα σπαράγγια. Με τα οποία κάνουμε ένα σωρό πράγματα. Βραστά σε αλατισμένο νερό ή αχνιστά (μπορούμε να τα βάλουμε όρθια, για να μην παραβράσουν οι κορυφές), σοτέ, στο σχαροτήγανο, στα κάρβουνα, στον φούρνο ή στο γκριλ γίνονται τέλειο ορεκτικό ή συνοδευτικό. Μπαίνουν σε σαλάτες, σε τάρτες, σε μακαρονάδες και ριζότο, γκρατινάρονται με τυρί στον φούρνο, γίνονται σούπα και πουρές, σε ένα ασιατικό stir fry με γαρίδες, κοτόπουλο ή μοσχάρι. Και με κρέας ταιριάζουν άλλωστε, και με ψάρι. Πιο σπάνια θα βρούμε και λευκά σπαράγγια, τα οποία δεν εκτίθενται στον ήλιο όσο μεγαλώνουν –πιο σαρκώδη, πιο τρυφερά, με πιο απαλή, πιο ντελικάτη γεύση, και με λίγο βούτυρο ή σάλτσα ολαντέζ είναι θαυμάσια– ή μοβ, στο χρώμα της λεβάντας, που καλλιεργούνται καλυμμένα όπως τα λευκά και στην πορεία έρχονται σε επαφή με τον ήλιο. Τέλος, είναι και τα αυτοφυή: τα σκουροπράσινα, λεπτοκαμωμένα, πικρούτσικα άγρια σπαράγγια με τη σφιχτή κορυφή, που στην Κύπρο τα λένε αγρέλια, και τα οποία απογειώνουν την ομελέτα.
Το σπαράγγι είναι ευαίσθητο φυτό. Τα δεματάκια μας μπορούμε να τα διατηρήσουμε στο ψυγείο μέχρι και για τρεις ημέρες, είτε τυλιγμένα σε βρεγμένο απορροφητικό χαρτί και κλεισμένα μια σε χάρτινη σακούλα, είτε τοποθετημένα όρθια σε ένα βαζάκι, γεμισμένο με δυο δάχτυλα νερό, σαν λουλούδια σε ανθοδοχείο. Είναι εύκολο να τα καθαρίσουμε. Κόβουμε τους μίσχους με ένα μαχαίρι 2 με 2,5 εκατοστά από τη βάση τους ή τους σπάμε με το χέρι (σπάνε εύκολα) και τους ξεφλουδίζουμε με το εργαλείο που ξεφλουδίζουμε τις πατάτες και τα λαχανικά. Τις κορυφές, τα «φύλλα» του φυτού, δεν τις πειράζουμε.
 |
 |
 |
 |
Με τις ξυλώδες, σκληρές άκρες των κοτσανιών που μένουν στο ξύλο κοπής, μπορούμε κάλλιστα να φτιάξουμε έναν zero waste ζωμό: βάζουμε σε μια κατσαρόλα 1 κιλό περισσεύματα, 1 λίτρο νερό, το πράσινο μέρος από 2 φρέσκα κρεμμυδάκια (το λευκό το κρατάμε για άλλη χρήση), μερικά κλαράκια μαϊντανό, 1 δαφνόφυλλο και 1 κλαράκι φρέσκο θυμάρι), 1 σκελίδα σκόρδο και 1 κουτ. γλυκού αλάτι. Μόλις πάρουν μια βράση, μετριάζουμε τη θερμοκρασία και τα αφήνουμε για 25 λεπτά στη φωτιά. Σουρώνουμε και έχουμε ένα νόστιμο, αρωματικό ζουμί, ιδανικό για σούπες, σάλτσες και ριζότι, που διατηρείται για 3-4 μέρες στο ψυγείο.
Τα σπαράγγια μπορούμε να τα καταψύξουμε κλεισμένα μέσα σε πλαστικές σακουλίτσες ή να φτιάξουμε με αυτά ένα πέστο, καθαρίζοντας και βράζοντας 300 γρ. σε αλατισμένο νερό, και χτυπώντας τα στον επεξεργαστή τροφίμων με 50 γρ. κουκουνάρι, 30 ml ελαιόλαδο, 1 σκελίδα σκόρδο καθαρισμένη, το χυμό από ½ λεμόνι και 50 γρ. τριμμένη παρμεζάνα ή πεκορίνο. Αν το βάλουμε σε παγοθήκες θα κρατήσει μέχρι 3 μήνες. Έτσι έχουμε μεριδούλες έτοιμες για τα ζυμαρικά και τις ψητές πατάτες, ενώ μπορούμε να αλείψουμε με αυτό κοτόπουλο ή ψάρι πριν το ψήσιμο στη σχάρα. Άλλη ιδέα; Να φτιάξουμε πίκλες για να τα διατηρήσουμε για παραπάνω χρόνο. Το να επιλέγουμε φρούτα και λαχανικά στην εποχή τους, η σωστή –και χωρίς σπατάλες– διαχείριση και συντήρησή τους, σημαίνει και οικονομία και λιγότερη επιβάρυνση του πλανήτη. Παρακάτω θα βρείτε κάποιες συνταγές με σπαράγγια από την Lidl Ελλάς και τον Γαστρονόμο σ’ αυτή τη λογική για να πάρετε ιδέες, μπορείτε όμως και να αυτοσχεδιάσετε.
Λεμονάτη μακαρονάδα με σπαράγγια
Ελαφριά, νόστιμη, αρωματική, αυτή η σπαγγετάδα φτιάχνεται αρκετά γρήγορα και είναι μια πολύ καλή λύση για τις μέρες που θέλουμε ένα εύκολο μεσημεριανό ή βραδινό. Σε λιγότερο από μισή ώρα είναι έτοιμη. Βράζουμε 1 πακέτο σπαγγέτι σε αλατισμένο νερό σύμφωνα με τις οδηγίες της συσκευασίας. Μέχρι να έρθει η ώρα να τα σουρώσουμε πλένουμε και καθαρίζουμε 1 ματσάκι σπαράγγια. Κόβουμε τις κορυφές, και στη συνέχεια το κοτσάνι σε μικρές φέτες, και τα σοτάρουμε με 3 κουτ. σούπας ελαιόλαδο σε ένα βαθύ τηγάνι, σε μέτρια προς υψηλή φωτιά, για 3-4 λεπτά, μέχρι να πάρουν χρώμα. Προσθέτουμε 2 λεμονόφλουδες, 2 σκελίδες σκόρδο ολόκληρες,1 πρέζα μπούκοβο και λίγο αλάτι και ανακατεύουμε καλά. Μετά από 1 λεπτό χαμηλώνουμε λίγο τη φωτιά, βάζουμε στο τηγάνι τα ζυμαρικά, το χυμό ενός λεμονιού, μερικά φύλλα φρέσκου βασιλικού και 1 φλιτζάνι τριμμένο κεφαλοτύρι. Προσθέτουμε, σιγά-σιγά, ένα φλιτζάνι από το νερό στο οποίο έβρασαν τα μακαρόνια κι ανακατεύουμε, μέχρι να ενωθούν τα υλικά. Αφαιρούμε τις σκελίδες του σκόρδου και τις φλούδες του λεμονιού και ελέγχουμε το αλάτι. Πριν τα σερβίρουμε, τα πασπαλίζουμε με λίγο τριμμένο τυρί ακόμη.
Ομελέτα με άγρια σπαράγγια και απάκι
Με τα λιγνόκορμα άγρια σπαράγγια, που απαιτούν ελάχιστο ψήσιμο ή άχνισμα, φρέσκο κρεμμυδάκι, δυόσμο και άνηθο, μπορούμε να φτιάξουμε μια θαυμάσια πράσινη, ανοιξιάτικη ομελέτα. Αν την θέλουμε πιο πλούσια, της προσθέτουμε και απάκι. Θα χρειαστούμε 400 γραμμάρια άγρια σπαράγγια, τα οποία θα καθαρίσουμε και θα κόψουμε σε κομμάτια 3 εκατοστών. Ζεσταίνουμε σε ένα τηγάνι νερό (πρέπει να φτάνει 2 εκ. από τον πάτο του), ρίχνουμε λίγο αλάτι και, όταν πάρει βράση, ρίχνουμε τα σπαράγγια. Μετριάζουμε τη φωτιά και βράζουμε για 3 με 4 λεπτά ή μέχρι να μαλακώσουν όσο χρειάζεται. Αδειάζουμε το νερό και επιστρέφουμε το τηγάνι στο μάτι της κουζίνας. Προσθέτουμε 30 ml ελαιόλαδο και σοτάρουμε για 3 με 4 λεπτά 80 γρ. απάκι κομμένο σε κυβάκια και το λευκό και το τρυφερό πράσινο μέρος από 2 φρέσκα κρεμμυδάκια. Στη συνέχεια ρίχνουμε 1 κουτ. σούπας φρέσκο δυόσμο και 2 κουτ. σούπας φρέσκο άνηθο ψιλοκομμένο και ανακατεύουμε. Χτυπάμε 7 αυγά με λίγο αλάτι και πιπέρι και τα ρίχνουμε στο τηγάνι. Μόλις ροδίσει η μια πλευρά της ομελέτας τη γυρίζουμε από την άλλη πλευρά και τηγανίζουμε για 1 λεπτό λιγότερο.
Σούπα με σπαράγγια, πατάτες, σπιτικά κρουτόν και ξινόκρεμα
Για αυτή την κρεμώδη σπαραγγόσουπα, που οι πατάτες της δίνουν υφή βελουτέ, θα χρειαστούμε 1 κιλό σπαράγγια. Τα πλένουμε καλά, κόβουμε τις τρυφερές κορυφές και τις κρατάμε στην άκρη. Κόβουμε με ένα μαχαίρι το σκληρό τμήμα των κοτσανιών και με το εργαλείο που ξεφλουδίζουμε τα λαχανικά καθαρίζουμε το τρυφερότερο τμήμα του κάθε κοτσανιού από τις ίνες. Κόβουμε τα κοτσάνια σε ροδέλες. Καθαρίζουμε και κόβουμε 2 μέτριες πατάτες σε κυβάκια και τις βάζουμε σε μια κατσαρόλα με ζωμό λαχανικών, κοτόπουλου ή τον zero waste ζωμό σπαραγγιών που λέγαμε παραπάνω, τόσο που να τα σκεπάζει. Τα βράζουμε για 10 λεπτά σε μέτρια φωτιά. Βάζουμε και τις ροδέλες των κοτσανιών, συμπληρώνουμε λίγο ακόμη ζωμό ή ζεστό νερό και βράζουμε για 10 – 15 λεπτά ακόμη. Αλατοπιπερώνουμε και προσθέτουμε τα φυλλαράκια και τα τρυφερά κοτσάνια από 1 ματσάκι μαϊντανό, ψιλοκομμένα. Συνεχίζουμε το βράσιμο για άλλα 10 λεπτά, αποσύρουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και αφού κρυώσει λίγο περνάμε το περιεχόμενο σε δόσεις από το μπλέντερ. Το επιστρέφουμε στο σκεύος, προσθέτουμε ζωμό ανάλογα με το πόσο πυκνή θέλουμε τη σούπα μας και 50 γρ. κρέμα γάλακτος και σιγοβράζουμε για 2-3 λεπτά. Σε ένα τηγάνι βάζουμε 2 κουτ. σούπας βούτυρο, σοτάρουμε για 3 λεπτά τις κορφούλες των σπαραγγιών και τις πασπαλίζουμε1/2 κουταλιά μπούκοβο και γαρνίρουμε με αυτές τη σούπα.
Αν θέλουμε, μπορούμε να κάνουμε τη σούπα μας πιο πλούσια προσθέτοντάς της σπιτικά κρουτόν και ξινή κρέμα. Την κρέμα θα πρέπει να την ξεκινήσουμε την προηγούμενη μέρα. Βάζουμε 150 γρ. κρέμα γάλακτος 35% λιπαρά σε ένα μπολ και προσθέτουμε το χυμό από 1 λεμόνι. Ανακατεύουμε και βλέπουμε ότι η κρέμα πήζει αμέσως. Σκεπάζουμε με μια χαρτοπετσέτα και την αφήνουμε εκτός ψυγείου, σε θερμοκρασία δωματίου, για1 βράδυ. Τα κρουτόν τα φτιάχνουμε όποτε θέλουμε. Κόβουμε 2 φέτες ψωμί από το οποίο έχουμε αφαιρέσει την κόρα, είτε με το μαχαίρι είτε με το χέρι, σε μικρά κομμάτια, τα βάζουμε σε ένα μπολ, τα ραντίζουμε με 2 κουτ. σούπας ελαιόλαδο και ανακατεύουμε. Τα στρώνουμε σε ένα ταψάκι και τα ψήνουμε στο γκριλ μέχρι να ροδοκοκκινίσουν. Όταν είναι έτοιμα, τα βγάζουμε και τα αφήνουμε στην άκρη. Σερβίρουμε τη σπαραγγόσουπα με μια κουταλιά ξινόκρεμα σε κάθε πιάτο και μερικά κρουτόν.
Σαλάτα με σπαράγγια σταφίδες, και γραβιέρα
Τι λέτε για μια εύκολη γρήγορη σαλάτα με το αγαπητό λαχανικό της άνοιξης; Για να την ετοιμάσουμε, σε μια κατσαρόλα με αλατισμένο νερό που κοχλάζει ζεματίζουμε 400 γρ. σπαράγγια δεμένα με σπάγκο και όρθια για 3 – 4 λεπτά, τα σουρώνουμε και τα μεταφέρουμε αμέσως σε μπολ με παγωμένο νερό, για να διατηρήσουν ζωντανό το χρώμα τους. Τα στεγνώνουμε με πετσέτα και τα μεταφέρουμε σε σαλατιέρα. Προσθέτουμε 70 γρ. σταφίδες, το λευκό και τρυφερό πράσινο μέρος από 1 φρέσκο κρεμμυδάκι ψιλοκομμένο και αλατοπίπερο. Προσθέτουμε στη σαλάτα 8 καρύδια χοντροκοπανισμένα και 120 γρ. γραβιέρα σε λεπτές φετούλες, 30 γραμμάρια κρέμα βαλσαμικού ξιδιού και τη ραντίζουμε με 2-3 κουταλιές ελαιόλαδο. Δοκιμάζουμε και διορθώνουμε τη γεύση προσθέτοντας ανάλογα με τα γούστα μας κρέμα, ελαιόλαδο και αλάτι και σερβίρουμε.
Πίκλες σπαραγγιού
 |
 |
Είναι εύκολο να κάνουμε τα σπαράγγια μας πίκλες. Βάζουμε σε ένα μέτριο κατσαρολάκι 150 ml νερό, 150 ml ξίδι από λευκό κρασί, 70 γρ. ζάχαρη και 30 γρ. αλάτι και ανακατεύουμε μέχρι να λιώσουν. Τοποθετούμε κάθετα σε ένα βάζο 500 γρ. σπαράγγια και μαζί τους1 σκελίδα σκόρδο, 1-2 κλαδάκια άνηθο (προαιρετικά) και 2 κόκκους χοντρό πιπέρι. Γεμίζουμε με το μείγμα, κλείνουμε με το καπάκι και τα διατηρούμε στο ψυγείο. Όποτε θέλουμε έχουμε ένα τραγανό, αλμυρόγλυκο μεζεδάκι. Και σκέτα είναι ωραία και τυλιγμένα σε προσούτο,και σε σαλάτες και σε φρυγανισμένο ψωμί με ένα αυγό ποσέ. Μπορούμε επίσης να τα βάλουμε στο Bloody Mary αντί για σέλερι.
Το ξέρατε ότι στα Lidl…
αναγνωρίζουν την ευθύνη που τους αναλογεί και έχουν ενσωματώσει την αποφυγή και τη μείωση σπατάλης τροφίμων στην εταιρική τους στρατηγική βιωσιμότητας; Σε αυτό το πλαίσιο εφαρμόζουν αποδοτικές ενέργειες σε όλα τα στάδια της αλυσίδας αξίας.
Χρησιμοποιούν συστήματα σύγχρονης τεχνολογίας, ώστε καταστήματα και αποθήκες να παραγγέλνουν προϊόντα σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες.
Δίνουν στα κοντόληκτα προϊόντα που βρίσκονται στο ράφι μία δεύτερη ευκαιρία να βρεθούν στο πιάτο, διαθέτοντάς τα με το ειδικό αυτοκόλλητο μειωμένης τιμής.
Από το 2015 δωρίζουν από τα καταστήματά τους προϊόντα που δεν είναι κατάλληλα προς πώληση, αλλά κατάλληλα προς κατανάλωση στον Οργανισμό «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και στηρίζουν με προϊόντα από τις αποθήκες τους το έργο της Τράπεζας Τροφίμων για την καταπολέμηση της πείνας, μειώνοντας ταυτόχρονα τη σπατάλη τροφίμων.
Στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, της μείωσης σπατάλης τροφίμων και του Zero Waste, συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη ανακυκλώνοντας και επαναχρησιμοποιώντας πρώτες ύλες. Διαχειρίζονται υπεύθυνα στο 100% τα ζωικά υποπροϊόντα και το ψωμί, τα οποία χρησιμοποιούνται σε συνεργασία με εξωτερικό προμηθευτή για την παραγωγή λιπασμάτων, βιοαερίου και ζωοτροφών.
Πρόκειται λοιπόν για μία win-win κατάσταση, καθώς κοινωνία και περιβάλλον βγαίνουν κερδισμένοι από τη στρατηγική μείωσης της απώλειας και σπατάλης τροφίμων της Lidl Ελλάς.
