Νίκος Καλογιάννης: Ένας τζέντλεμαν «πατέρας» της ελληνικής ποτοποιίας

Πρεσβευτής των ελληνικών προϊόντων, διορατικός, καινοτόμος. Ένας άνθρωπος με πραγματικό μεράκι για τη δουλειά του. Τέταρτης γενιάς αποσταγματοποιός, ο Νίκος Καλογιάννης ξεκίνησε από μικρός, ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του, και μέχρι σήμερα συνεχίζει να διαγράφει μια αξιοσημείωτη πορεία στον χώρο, έχοντας συνδέσει το όνομά του όσο λίγοι με τη σύγχρονη ιστορία του ούζου. Για 30 χρόνια προσφοράς βραβεύτηκε πρόσφατα από τον Σύνδεσμο Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων Αλκοολούχων Ποτών (ΣΕΑΟΠ), στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων που διοργανώθηκαν κατά τη διάρκεια της έκθεσης «Ελληνικό Απόσταγμα 2024».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΔοκιμάσαμε όλα τα παλαιωμένα τσίπουρα της χώραςΑπό το 1880 κρατάει η σχέση της οικογένειάς του με τα αποστάγματα. Ο θείος του παππού του Νίκου Καλογιάννη φεύγει εκείνη την εποχή από τον τόπο καταγωγής του, το Λεωνίδιο, για να βρει δουλειά στην Κωνσταντινούπολη, όπου ανοίγει ένα ποτοποιείο και παράγει το ούζο («ντούζικο») Καλογιάννη. Μετά από χρόνια, την οικογενειακή επιχείρηση αναλαμβάνει ο πατέρας του Νίκου Καλογιάννη, Γιάννης, μεταφέροντας τη βάση της στον Πειραιά, το 1919, και παράγοντας ούζο και αποστάγματα οίνου. Ο Νίκος Καλογιάννης ξεκινά να εργάζεται πλάι στον πατέρα του, παραδίδοντας και τιμολογώντας παραγγελίες στον Πειραιά. Ο ίδιος θυμάται χαρακτηριστικά τις γυναίκες στο λεωφορείο μετά τη δουλειά να αντιλαμβάνονται τη μυρωδιά του γλυκάνισου που πότιζε τα ρούχα του και να αναρωτιούνται «Αυτό το παιδί γονείς δεν έχει και πίνει ούζο μέρα μεσημέρι;».

Το παιδί με τα ρούχα που μύριζαν γλυκάνισο μεγαλώνοντας μαθαίνει σε βάθος την απόσταξη του ούζου. Παρόλο που εκείνη την εποχή τα μπουκάλια ούζου «έμεναν ανέγγιχτα και σκονισμένα στην αγορά» ο ίδιος αντιλαμβάνεται νωρίς πως το μέλλον της ποτοποιίας βρίσκεται στα εμφιαλωμένα και ξεκινάει μια ανεξάρτητη μονάδα εμφιάλωσης. Οργανώνει μάλιστα καμπάνια επικοινωνίας που θεωρείται τότε μπροστά από την εποχή της ενώ, με τις προσπάθειές του, αναπτύσσονται για πρώτη φορά οι εξαγωγές ούζου, αρχικά στη Γερμανία και σταδιακά και σε άλλες χώρες του κόσμου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΟι εμφιαλωμένες τσικουδιές αλλάζουν το παιχνίδιΟι προσπάθειές του για την προστασία και την ανάδειξη της ελληνικής ποτοποιίας αναγνωρίζονται από σημαντικά πρόσωπα του χώρου. «Τιμούμε έναν εξαίρετο άνθρωπο που από το 1980 συμμετέχει και αγωνίζεται για τα κοινά του συνδέσμου μας. Έναν άνθρωπο που κατάφερε να αλλάξει την εικόνα του ούζου στα μάτια του καταναλωτή. Να ανοίξει τους διεθνείς δρόμους για την πρόοδο και ανάπτυξη του ούζου» ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΕΑΟΠ κ. Μαυράκης, που πραγματοποίησε τη βράβευση του Νίκου Καλογιάννη. Τη δεκαετία του ‘80 ο Καλογιάννης, εκπροσωπώντας τους Έλληνες ποτοποιούς, συνέβαλε στη διαμόρφωση της υπουργικής απόφασης που για πρώτη φορά επέβαλε προδιαγραφές για την παραγωγή του ούζου, κατοχυρώνοντάς το ως απόσταγμα. Αργότερα, στο πλευρό της μεγάλης κυρίας του ελληνικού κρασιού, Σταυρούλας Κουράκου-Δραγώνα, βοήθησε να γίνει ένα ακόμη σημαντικό βήμα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο αυτή τη φορά. Τα ποτά Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) αναγνωρίζονται όχι μόνο «κατά προέλευση» αλλά και «κατά παράδοση» με αποτέλεσμα να αναγνωριστεί και το ούζο ως ένα απόσταγμα που παράγεται παραδοσιακά στην Ελλάδα και την Κύπρο με συγκεκριμένες προδιαγραφές.

Υπάρχουν πολλοί ακόμη σημαντικοί σταθμοί στην επαγγελματική του σταδιοδρομία: επιτυχίες όπως το Ούζο Πλωμαρίου Ισιδώρου Αρβανίτου ή η ανάπτυξη του πρώτου μονοποικιλιακού τσίπουρου, αλλά και σημαντικές κατακτήσεις σε συλλογικό επίπεδο, όπως η αναγνώριση του Ούζου Πλωμαρίου και του Ούζου Μυτιλήνης ως πρόσθετες γεωγραφικές ενδείξεις. «Μεγάλωσα και θαύμαζα τον Νίκο Καλογιάννη. Ήθελα να του μοιάσω, να μεγαλώσει η ποτοποιία και να μιλάνε για τα προϊόντα μας όπως μιλάνε για τα προϊόντα του» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κατσαρός, χαρακτηρίζοντας «πατέρα της ελληνικής ποτοποιίας» τον Νίκο Καλογιάννη, κατά τη διάρκεια της βράβευσής του. Ως «πρεσβευτή της Ελλάδας» τον χαρακτήρισε ο κ. Τσιλιλής ενώ ο κ. Σπέντζας μίλησε για τη συνεισφορά του Καλογιάννη στη Λέσβο και την ποτοποιία του νησιού, όπως και στην ανιδιοτελή στήριξη που προσφέρει στις νέες γενιές ποτοποιών.

Ο ίδιος ο Νίκος Καλογιάννης παραλαμβάνοντας συγκινημένος το βραβείο του είπε, μεταξύ άλλων: «Τιμάμε το ποτό που αναγνωρίστηκε διεθνώς με την δουλειά, το μεράκι και την αγάπη του Έλληνα ποτοποιού, που είμαστε όλοι εμείς. Το προϊόν μας είναι πρεσβευτής της πατρίδας μας». Ακόμα και σήμερα το αγαπημένο του σημείο είναι το αποστακτήριο, κοντά στους ανθρώπους της παραγωγής, ανάμεσα στους άμβυκες και τη μυρωδιά του γλυκάνισου.