ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Yπάρχουν τροφές που φέρνουν πονοκέφαλο; Τι λένε οι ειδικοί

Επηρεάζει η σοκολάτα τον πονοκέφαλο; Πρέπει να αποφεύγουν το παλαιωμένο τυρί όσοι έχουν ημικρανίες; Τελικά, η διατροφή μας έχει σχέση με τις κεφαλαλγίες;

27.10.2021| Updated: 20.01.2023
Δρ Γιώργος Πανοτόπουλος Δρ Μιχάλης Βικελής
Φωτογραφίες: Shutterstock
Ποιες τροφές μάς... πονοκεφαλιάζουν

Οι περισσότεροι άνθρωποι που υποφέρουν από πονοκεφάλους αντιμετωπίζουν είτε κεφαλαλγία τάσης (κοινό πονοκέφαλο) είτε ημικρανία. Οι πιο σημαντικοί λόγοι εμφάνισης της πρώτης είναι το άγχος, η κατάθλιψη και τα μυοσκελετικά προβλήματα, ενώ η κυριότερη αιτία της ημικρανίας είναι η κληρονομικότητα.

Όμως υπάρχουν και διάφοροι παράγοντες, αποκαλούμενοι «εκλυτικοί», που μπορεί να επιδεινώνουν το πρόβλημα. Μεταξύ των πιο συχνών περιλαμβάνονται και διάφορες τροφές, όπως εξηγεί ο παθολόγος – διατροφολόγος Γιώργος Πανοτόπουλος. Κατά τον ειδικό, δεν μπορούμε να πούμε ότι οι πονοκέφαλοι και οι ημικρανίες οφείλονται στη διατροφή, απλώς ότι κάποιες τροφές μπορεί να κάνουν κάποιους ανθρώπους πιο «επιρρεπείς» στο να πονάει το κεφάλι τους. Η άποψη αυτή βρίσκει σύμφωνο και τον νευρολόγο Μιχάλη Βικελή, αφού στην περίπτωση ορισμένων ανθρώπων που πάσχουν από ημικρανία, αλλά και από άλλα είδη πονοκεφάλων, μπορεί να υπάρχουν τροφές που ναι μεν δεν είναι η αιτία, αλλά μπορεί να πυροδοτήσουν την εμφάνιση μιας κρίσης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΠοιες τροφές συμβάλλουν στη μακροζωία; Τα αποτελέσματα έρευνας 36 ετώνΠοιες τροφές συμβάλλουν στη μακροζωία; Τα αποτελέσματα έρευνας 36 ετών

Οι συνήθεις «ύποπτοι»

Κρασί (κυρίως το κόκκινο)

Μπορεί να προκαλέσει μεγάλη αγγειοδιαστολή, άρα πονοκέφαλο. Εκτός από τις αγγειοδιασταλτικές ουσίες που περιέχει, τα θειώδη άλατα που χρησιμοποιούνται ως συντηρητικά ενδεχομένως να λειτουργούν αθροιστικά.

Ντομάτα

Περιέχει ποσότητες γλουταμινικού οξέος, το οποίο μπορεί να προκαλέσει κρίση ημικρανίας σε ορισμένους. Ωστόσο η «κακή φήμη» της οφείλεται στο ότι συχνά συνοδεύει φαγητά που περιέχουν τυραμίνη (π.χ. πίτσα) ή στο ότι βρίσκεται σε μορφή που περιέχει συντηρητικά, όπως νιτρικά άλατα (π.χ. έτοιμες σάλτσες ντομάτας).

Σοκολάτα

Περιέχει αγγειοδιασταλτικές ουσίες, φαινυλεθυλαμίνη και τανίνες, που σε κάποιους παίζουν ρόλο εκλυτικού παράγοντα. Ωστόσο, η πρόταση «χθες έφαγα σοκολάτα και σήμερα έχω ημικρανία» ίσως να μην είναι πάντα αληθής. Υπάρχει και η άλλη όψη: Σε πολλούς, 24 ώρες πριν εμφανιστεί πόνος, αυξάνεται η όρεξη για γλυκές γεύσεις και μια πλάκα σοκολάτας καλύπτει συνήθως αυτή την ανάγκη. Την επομένη, το άτομο θεωρεί ότι η σοκολάτα προκάλεσε τον πονοκέφαλο, ενώ η αλήθεια είναι πως κατανάλωσε σοκολάτα επειδή είχε ξεκινήσει η διεργασία ημικρανικής κρίσης.

Μπανάνες

Περιέχουν τυραμίνη. Επειδή η περισσότερη βρίσκεται στη φλούδα, όσοι έχουν τάση για κεφαλαλγίες ας αφαιρούν τα κομμάτια από τη φλούδα που μένουν στο φρούτο.

Πρόσθετα και συντηρητικά

Ουσίες όπως το νιτρικό και νιτρώδες άλας νατρίου και το γλουταμινικό μονονάτριο συχνά περιέχονται σε επεξεργασμένα κρέατα (ζαμπόν, λουκάνικα, μπέικον, κονσερβοποιημένα κρέατα), στο κινέζικο φαγητό και σε σάλτσες σόγιας και έχουν συνδεθεί με τη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων.

Τυρί

Περιέχει τυραμίνη (ουσία που συνήθως εντείνει τον πονοκέφαλο), η οποία σχηματίζεται καθώς διασπάται η πρωτεΐνη του τυριού. Όσο πιο ώριμο και παλαιωμένο είναι το τυρί, τόσο περισσότερη τυραμίνη περιέχει. Κατεξοχήν «ένοχα» τυριά είναι το ροκφόρ, το μπρι και το τσένταρ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΡύζι: Γιατί είναι σημαντική τροφή και πώς το μαγειρεύουμεΡύζι: Γιατί είναι σημαντική τροφή και πώς το μαγειρεύουμε

4 πράγματα που θα θέλατε να ρωτήσετε τους ειδικούς

1. Ο καφές ανακουφίζει ή πυροδοτεί τις ημικρανίες;

Η καφεΐνη σε μικρές δοσολογίες αμβλύνει την αίσθηση του πονοκεφάλου -γι’ αυτό περιέχεται σε πολλά παυσίπονα-, διότι προκαλεί αγγειοσυστολή, αλλά σε μεγάλες ποσότητες αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισής του. Και αυτό γιατί αφυδατώνει τον οργανισμό λόγω της αυξημένης διούρησης που προκαλεί.

2. Όσοι υποφέρουν από πονοκέφαλο ή ημικρανία πρέπει να ακολουθούν συγκεκριμένη διατροφή;

Επειδή καμία συγκεκριμένη τροφή δεν έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να προκαλέσει κρίση ημικρανίας σε όλους ανεξαιρέτως τους ημικρανικούς, οι γιατροί πρέπει να είναι προσεκτικοί πριν προβούν σε απαγορεύσεις τροφών, αλλά και οι ασθενείς δεν πρέπει να κάνουν αλλαγές στις διατροφικές τους συνήθειες επειδή απλώς διάβασαν κάπου ότι κάποια τροφή βλάπτει.

3. Πώς θα ξέρω ποιες τροφές μού προκαλούν πονοκέφαλο;

Η συσχέτιση λήψης συγκεκριμένης τροφής και πρόκλησης ημικρανικής κρίσης θα πρέπει να τεκμηριώνεται μέσα από την τήρηση ενός ημερολογίου κεφαλαλγιών. Εκεί θα καταγράφουμε τις κρίσεις που παθαίνουμε και τις τροφές που καταναλώνουμε. Έτσι, θα μπορέσει ο ειδικός να συμπεράνει εάν ο πονοκέφαλος ή η ημικρανία μας όντως σχετίζεται με κάποιες τροφές και ποιες ακριβώς.

4. Αν δεν φάω, θα έχω πονοκέφαλο;

Η παράλειψη γευμάτων (ανεξαρτήτως περιεχομένου) μπορεί να λειτουργήσει σε ορισμένους ανθρώπους ως εκλυτικός παράγοντας για κεφαλαλγία. Εάν μέσω του ημερολογίου κεφαλαλγιών διαπιστωθεί κάτι τέτοιο, τότε θα πρέπει να λαμβάνουμε τροφή σε σχετικά τακτικές ώρες και να μην παρακάμπτουμε γεύματα.

 

Επιστημονικές πληροφορίες: Δρ Γιώργος Πανοτόπουλος, παθολόγος – διατροφολόγος, και δρ Μιχάλης Βικελής, νευρολόγος, MSc in Headache Medicine, PhD, γραμματέας Ελληνικής Εταιρείας Κεφαλαλγίας.

Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Light & Healthy, τεύχος 01.

Βραβεία Ποιότητας

Δες ανά κατηγορία τα βραβεία των προηγούμενων ετών
MHT