Όταν μιλάω για μπίρα, μου αρέσει πάντα να αρχίζω με ένα τσιτάτο που διάβασα κάποτε (δεν θυμάμαι πια πού) και το οποίο έλεγε: «Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στην μπίρα και στο κρασί; Το κρασί είναι σαν ταινία ενός γνωστού σκηνοθέτη. Αν είναι καλή, αποθεώνεται, αν όχι, το κοινό απλώς περιμένει την επόμενη. Η μπίρα πάλι είναι ένα θεατρικό έργο. Πρέπει κάθε βράδυ για μία ολόκληρη σεζόν να ανεβαίνει με το ίδιο κέφι, την ίδια διάθεση, την ίδια επιτυχία, αλλιώς αποτυγχάνει χωρίς έλεος».
Ομολογώ –και εκ των υστέρων ντρέπομαι– ότι, ως λάτρις του κρασιού, δεν είχα σε μεγάλη εκτίμηση την μπίρα. Έπινα μόνο όταν στο εστιατόριο ή στο ταβερνάκι δεν είχε εμφιαλωμένο κρασί. Ωριμάζοντας, όμως, και ανακαλύπτοντας σιγά σιγά τη γευστική και αρωματική παλέτα και των εκτός οινικής παραγωγής ποτών, συναντήθηκα με την μπίρα και ένα φλερτ διαρκείας δημιουργήθηκε έκτοτε μεταξύ μας. Δεν πρόκειται να σας ζαλίσω με ιστορίες, χρονoλογίες, προελεύσεις, κ.λπ. Θέλω, όμως, να σας ξεναγήσω σε κάποια στιλ μπίρας που θεωρώ ότι ταιριάζουν στο καλοκαίρι.
Pils, η ξανθούλα
Το Plzen είναι ένα χωριό 90 χιλιόμετρα έξω από την Πράγα, το οποίο, για να μη δυσκολευόμαστε όλοι εμείς οι μη Τσέχοι προφέροντας το όνομά του, έγινε ευρύτερα γνωστό ως Pilsen. Στο Pilsen η μπίρα περπάτησε όλη τη διαδρομή από την οικιακή παρασκευή έως το υψηλής ποιότητας σημερινό προϊόν. Σταθμός, το έτος 1842. Τότε οι μπίρες ήταν σκούρες και θολές, μέχρι που εγεννήθη η Pilsner Urquell! Ξανθιά, ελαφριά και αρωματική, κάνει το όνομα του χωριού της ξακουστό στα πέρατα της Γης. Όλες οι ξανθιές, ξηρές μπίρες που μοσχοβολάνε λυκίσκο, έχουν μια αριστοκρατική σπιρτάδα και αφήνουν μια πικρούτσικη μαγική επίγευση, ονομάζονται Pilsner ή Pils, προς τιμήν της καταγωγής τους. Στην «τραγανή» και δροσερή από την πρώτη γουλιά γεύση της θα συναντήσετε τα αρώματα των πρώτων υλών, καθώς κι ένα άρωμα που προσωπικά με ξετρελαίνει, του ξερού κομμένου χόρτου. Η σπιρτάδα της πιπεράτης πικράδας της αφήνει μια μακρά επίγευση, που τη χαρακτηρίζει. Ανοιχτόχρωμη και διάφανη, δημιουργεί ένα λεπτό κρεμώδες κολάρο αφρού με φυσαλίδες. Απόλυτα καλοκαιρινή, δίπλα σε λευκά ψητά κρέατα, με ανάμεικτες σαλάτες, με άσπρα μαλακά και γλυκά τυριά, με μια κρύα πατατοσαλάτα, με γεμιστές ντομάτες και πιπεριές. Συνοδεύει περίφημα τα κάθε είδους ελαφρά σάντουιτς και, βέβαια, πίνεται μια χαρά και σκέτη.
Σταρένιες και δροσιστικές
Weisse και Weizen, White, Wit, Bière Blanche και Wheat, οι σταρένιες μπίρες είναι αναμφισβήτητα οι σταρ του καλοκαιριού πριν και μετά τους θερισμούς. Δροσιστικές και ξεδιψαστικές, παράγονται με την προσθήκη μεγάλης ποσότητας βύνης σιταριού στην κλασική κριθαρένια βύνη. Αφροζύμωτες μπίρες εμφιαλώνονται συνήθως αφιλτράριστες, με το ίζημα να κατακάθεται στη φιάλη, δίνοντάς τους ένα θολό χρώμα και απαιτώντας ειδικό σερβίρισμα. Μια σταρένια μπίρα θέλει ένα ψηλό, στενό ποτήρι, που να χωράει όλη την ποσότητα της φιάλης: αδειάζουμε με μία κίνηση το μπουκάλι, έτσι ώστε το ίζημα να ανακατευτεί φυσικά σε ολόκληρη την ποσότητα της μπίρας. Αν δοκιμάσουμε να τη σερβίρουμε λίγη λίγη, το ίζημα θα παραμείνει στον πάτο του μπουκαλιού, αλλοιώνοντας λίγο λίγο τη γεύση, καθώς η συμπύκνωσή του θα γίνεται μεγαλύτερη. Οι αφιλτράριστες σταρένιες μπίρες έχουν την ένδειξη Hefe, ενώ οι φιλτραρισμένες Kristal. Πολλές φορές θα δείτε τη λέξη Dunkel, που είναι οι πιο σκουρόχρωμες και αρωματικές. Οι σταρένιες μπίρες έχουν ωραία οξύτητα –στοιχείο που τους προσδίδει φρεσκάδα και δροσιά– είναι πιο «γλυκές» από τις Pils, έχουν πλούσιο, πυκνό αφρό και ταιριάζουν με όλα τα καλοκαιρινά φαγητά, ιδίως με πιάτα με πατάτες και ζυμαρικά, πίτσες, κ.λπ. Λατρεύουν, επίσης, τις λεμονάτες νότες και τα θαλασσινά.
Η Bock της άνοιξης
Μπορεί η Bock να είναι μπίρα δυνατή και σκουρόχρωμη, που ίσως παραπέμπει στον χειμώνα, στην ουσία όμως είναι μια ανοιξιάτικη μπίρα, μια και κατά παράδοση τα βαρέλια της ανοίγουν μόλις πιάσει η άνοιξη. Γέννημα θρέμμα της Γερμανίας, έλκει την καταγωγή της από το Einbeck, αλλά έκανε το ντεμπούτο της στη Βαυαρία και αργότερα στο Μόναχο. Παρά τα 400 χρονάκια της, θεωρείται μια μπίρα για ανθρώπους με κέφι και ζωντάνια, που δεν διστάζουν να απολαύσουν τους 7% αλκοολικούς βαθμούς της, αλλά και τον κρεμώδη, βελουδένιο αφρό της. Υπάρχουν διάφορες Bock, εγώ προτιμώ την Doppelbock, δυνατή, καραμελένια, ξηρή και πολύπλοκη. Οι Bock πίνονται πάντα πολύ κρύες και «παίζουν» σε όλα τα ταμπλό: από απεριτίφ μέχρι γλυκό! Ιδανικά με ψητά κρέατα (χοιρινές καπνιστές μπριζόλες!) και μπιφτέκια στις καλοκαιρινές ψησταριές.
Οι Lambic των φρούτων
Οι μπίρες Lambic αποτελούν μια ιδιαίτερη κατηγορία μπίρας, που θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η αντίστοιχη των φυσικών κρασιών, αφού προϋπόθεση για να λέγονται έτσι είναι η αυθόρμητη ζύμωση, χωρίς την προσθήκη μαγιάς-ζύμης. Παράγονται μόνο στο Βέλγιο, σε μια περιοχή κοντά στις Βρυξέλλες, από φρέσκο μη βυνοποιημένο σιτάρι και από βύνη κριθαριού, ενώ ο λυκίσκος που χρησιμοποιείται είναι από ειδικά φυτά, που δίνουν μεν τα ευεργετικά στοιχεία, αλλά όχι τη χαρακτηριστική πικράδα. Μέσα σε μεγάλα δρύινα βαρέλια, στις Lambic που προορίζονται για φρουτόμπιρες προστίθενται φρέσκα φρούτα, μαύρα κεράσια, φραμπουάζ, βερίκοκα, κασίς ή σταφύλια και ξαναζυμώνονται, για να ενσωματώσουν τα φρέσκα αρώματα των φρούτων. Αφρώδεις, ξηρές, αρωματικές, είναι οι ιδανικές μπίρες για κάθε στιγμή του καλοκαιριού: απεριτίφ, στην παραλία, στο δειλινό των διακοπών, όπου θέλετε. Φυσικά, όχι με φαγητό, αλλά με όλα τα φρούτα, τα γλυκά, και τα παγωτά ακόμα. Σας προτείνω να ανακαλύψετε τη Lambic framboise και τη Lambic peche.
