ΠΡΟΪOΝΤΑ

Μια Ελλάδα ελιές: 19 επιλογές από τις δοκιμές του Γαστρονόμου και πού θα τις βρείτε

Βγήκαμε στην αγορά, επικοινωνήσαμε με παραγωγούς, ψάξαμε, δοκιμάσαμε. Παρά την κάκιστη φετινή παραγωγή, υπάρχουν εξαιρετικές επιτραπέζιες ελιές, από διάφορα μέρη της χώρας, που αξίζει να βρουν τον δρόμο για το τραπέζι σας.

28.03.2024
Φωτογραφία: Γιάννης Συκιανάκης
Με αυτές τις ελιές στρώνεις τραπέζι σαν άρχοντας

Η φετινή χρονιά είναι η δεύτερη στη σειρά που η ακαρπία έχει πλήξει τους ελαιοπαραγωγούς σε όλη την Ελλάδα, κυρίως όμως από τη Θεσσαλία και βορειότερα. Κατά γενική ομολογία, χαρακτηρίζεται «αλλόκοτη χρονιά». Οι ακραία ήπιοι χειμώνες των τελευταίων ετών, σε συνδυασμό με τις μεγάλες πυρκαγιές που κατέστρεψαν εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα ελαιώνων, διαμόρφωσαν μια κατάσταση δυσοίωνη. Ήδη φέτος οι ελιές του Άγροτικού Ελαιοπαραγωγικού Συνεταιρισμού Ροβιών στη Βόρεια Εύβοια, ο Βελουιτίνος στη Θάσο, η εταιρεία Στατήρ στη Χαλκιδική αλλά και άλλες στην Κρήτη μας μίλησαν για ελαχιστότατη παραγωγή, ενώ οι περισσότεροι καλλιεργητές προτίμησαν να ελαιοποιήσουν τις ελιές που προορίζονταν για επιτραπέζιες ή όσοι εξάγουν, να στείλουν τις μικρές αυτές ποσότητες στο εξωτερικό. Η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη στην Πελοπόννησο, αλλά και εκεί η φετινή συγκομιδή δεν συγκρίνεται με εκείνη των προηγούμενων ετών. Παρ’ όλα αυτά, βρήκαμε και προτείνουμε αγαπημένες ποικιλίες επιτραπέζιας ελιάς, συσκευασμένες και χύμα, και ευχόμαστε οι επόμενες χρονιές να είναι καλύτερες, πρωτίστως για τους παραγωγούς και κατ’ επέκταση και για εμάς τους καταναλωτές. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι το ρεπορτάζ αγοράς έγινε τον Φεβρουάριο και πολλοί έμποροι και παραγωγοί μας ενημέρωσαν πως ενδέχεται μέχρι τη Σαρακοστή κάποιες ποικιλίες να μην υπάρχουν πλέον στην αγορά.

Οι επιλογές μας

Πράσινες Κονσερβολιές Ροβιών, Εύβοια

Βιολογικές πράσινες ελιές της ποικιλίας Κονσερβολιά Ροβιών στη Βόρεια Εύβοια, που συσκευάζει ο Άγροτικός Ελαιοπαραγωγικός Συνεταιρισμός Ροβιών, πιστοποιημένος για βιολογική καλλιέργεια το 2018. Τις κονσερβολιές Ροβιών (κυρίως πράσινες, αλλά και τις μαύρες) θα τις βρούμε σε γυάλινα βάζα με άλμη και λευκό βιολογικό ξίδι, σε περιορισμένες ποσότητες. Τραγανές και ψωμωμένες, λεπτόφλουδες, ατσάκιστες, βοτανικές και με μακρότατο αποτύπωμα στο στόμα, οι ελιές αυτές ξεπικρίζουν αποκλειστικά σε νερό και θαλασσινό αλάτι για 9 μήνες με την ίδια φυσική μέθοδο που ακολουθούσαν στην αρχαιότητα. Δοκιμάστε και τις γεμιστές με φλούδα λεμονιού τουρσί, που τους πάει γάντι!

Olicatessen, Θανόπουλος, Αλεξανδρής, BioShop.gr, Cava Halari, Μανδραγόρας, Κωσταρέλος κ.α.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΌστρακα: Τα είδη, πώς τα μαγειρεύουμε και τι πρέπει να προσέχουμεΌστρακα: Τα είδη, πώς τα μαγειρεύουμε και τι πρέπει να προσέχουμε

Καλαμών, Angel, Αφοί Δραγώνα, Καλαμάτα

Η εταιρεία Δραγώνα ιδρύθηκε το 1895 και σήμερα την «τρέχουν» ο Άλέξανδρος Δραγώνας (μέλος της Ομάδας Γευσιγνωσίας Ελαιολάδου του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου) και η αδερφή του Φαίδρα. Συγκεντρώνουν εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και ελιές Καλαμών από παραγωγούς της Νότιας Μεσσηνίας και εξάγουν το μεγαλύτερο μέρος τους. Οι ελιές Καλαμών που επιλέγουν είναι μεγάλου μεγέθους, με έντονο μαβί χρώμα, μπαμπάτσικες, με σάρκα τρυφερή και μαζί τραγανή, ήπια ξιδάτες. Συσκευάζονται σε άλμη, ξίδι και λάδι, σε διάφορα γυάλινα και μεταλλικά δοχεία – χαρακτηριστικό το μικρό μπλε ορθογώνιο τενεκεδάκι με το ρετρό λογότυπο Angel σε χρυσαφί και κόκκινο χρώμα, απαράλλαχτο από το 1905. Τα προϊόντα τους έχει επιλέξει και η Costa Navarino για τους θαμώνες της.

Τροφοπωλείο 51

Δαμασκηνοελιές (ή ορχάδες) Αϊνατζόγλου, Αργολίδα

Άκολουθώντας Ορθή Γεωργική Πρακτική και σύστημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης, το ζεύγος γιατρών Μιχάλη Άϊνατζόγλου και Άμερινής Δημητρακοπούλου καλλιεργούν στους πατρογονικούς ελαιώνες στην Άργολίδα ελαιόδεντρα της ποικιλίας Δαμασκηνοελιά ή Ορχάδα ή Γαϊδουρολιά. Μεγάλες και με μακρουλό σχήμα δαμάσκηνου, υπόκεινται σε επεξεργασία με φυσικές μεθόδους και ωριμάζουν σε τρεις διαφορετικούς χρόνους, δίνοντας αντίστοιχα τρεις διαφορετικές ελιές: πράσινες, καφέ και μαύρες αφυδατωμένες. Η αφυδάτωση γίνεται με αλάτισμα με θαλασσινό χοντρό αλάτι και ήπια θέρμανση, με αποτέλεσμα να ζαρώνουν ελαφρώς, μοιάζοντας με γιγάντιες θρούμπες με χρώμα σκούρο καφέ ή μαύρο. Έχουν σάρκα πλούσια, ψωμωμένη και τραγανή, με γευστική αίσθηση άγριου μανιταριού, πρακτικά ανάλατες, αφήνοντας τη φυσική νοστιμιά της ελιάς να επικρατήσει. Για τις ελιές τους βραβεύτηκαν στο παρελθόν και με Βραβείο Ποιότητας από τον Γαστρονόμο.

Nora’s Deli, Αγροτική Γωνιά, Η Σέσουλα, Μανδραγόρας, Διήρης κ.α.

Με αυτές τις ελιές στρώνεις τραπέζι σαν άρχοντας

Πράσινες, πατητές και Βυζαντινές Konos Μακρή Αλεξανδρούπολης

Το Κτήμα Μιχελή είναι η πρώτη επιχείρηση που τυποποίησε την επιτραπέζια, ολοστρόγγυλη ελιά Μάκρης, κερδίζοντας πρωτιές σε απαιτητικούς διαγωνισμούς. Στην πράσινη, τον άγουρο καρπό, ακολουθείται φυσική επεξεργασία με ψυχρή ζύμωση από αυτόχθονες μικροοργανισμούς, με μέτρια αλατότητα και σε ελεγχόμενο περιβάλλον. Τραγανές και τέλεια πικρούτσικες (προϊόν ήπιας εκπίκρανσης), με βοτανική δροσιά και μακρά επίγευση. Δοκιμάστε και τις Βυζαντινές Konos, πράσινες και μαύρες, σε τέσσερις διαφορετικές μεταποιήσεις, άγουρες, ώριμες, πατητές και αφυδατωμένες, όλες μαζί στο ίδιο βαζάκι, σε μείγμα από ελαιόλαδο του κτήματος, πετιμέζι, ξίδι, αμύγδαλα, σταφίδες, μυρωδικά και μπαχαρικά, σε θαυμάσια ισορροπία. Έξοχες και οι πατητές, με ήπια εκπίκρανση του καρπού μέχρις ενός συγκεκριμένου σημείου, με άσκηση πίεσης της ώριμης ελιάς ανάμεσα σε στρώσεις αλατιού.

Evroshop (www.evroshop.gr), Konos e-shop: www. konoshill.com, Maison d’Olive

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΤο κεφαλοτύρι δεν είναι μόνο για τα μακαρόνια!Αυτά τα 15 κεφαλοτύρια δεν είναι μόνο για τα μακαρόνια!

Βιολογικές πράσινες Μυτιληνιά Γη, Μυτιλήνη

Ο Δημήτρης Άγιασωτέλης μεγάλωσε σε οικογένεια ελαιοπαραγωγική, στην Παγανή Μυτιλήνης. Το 2006 έγινε ο ίδιος αγρότης και το 2014 ίδρυσε μια οικοτεχνία παραγωγής λίγων και διαλεχτών προϊόντων, επεξεργασμένων φυσικά – όπως έμαθε από τη μητέρα του–, μεταξύ των οποίων και ελιές. Συλλέγονται με το χέρι, ωριμάζουν με φυσικές ζυμώσεις για 8 μήνες και δεν χαράσσονται. Μέτριες σε μέγεθος, με χρώμα από ανοιχτό πράσινο μέχρι απαλό μοβ, είναι ωραία τραγανές, ελαφρά πικάντικες, με πικρούτσικες νότες. Έχουν αρωματική, λουλουδένια επίγευση που εντείνεται σταδιακά.

Περί Λέσβου, Maison d’Olive, www.bioisland.com

Πράσινες Κορωνέικες Elli’s Farm, Ηράκλειο

Με έδρα την Άγία Βαρβάρα Ηρακλείου, η μικρή οικογενειακή εταιρεία Elli’s Farm, της Έλλης Τιτάκη και του συζύγου της Μύρωνα Καμνάκη, παράγει με σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης όχι μόνο το πολυβραβευμένο premium εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Eliama, αλλά και ελιές, με κορωνίδα τις μικρές πράσινες κορωνέικες, συσκευασμένες σε γυάλινο βαζάκι με άλμη, άφθονο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και μάραθο. Πλούσια η γεύση τους, που μπλεντάρει με το εξαίρετο ελαιόλαδο στο οποίο συντηρούνται, τρυφερές, με πικάντικες αιχμές στην επίγευση. Μικρές και ζουμερές μέσα στο λάδι τους, είναι μεζές που τον αρχίζεις και δύσκολα σταματάς.

Maison d’Olive, Savvas Taste Greece

Καλαμών σε άλμη, Potou, Καλαμάτα

Η εταιρεία του Κωνσταντίνου Potou, με ιστορία στην ελαιοπαραγωγή από το 1836, παράγει σήμερα πολυβραβευμένα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα στη Μεσσηνία, με όλο τον κύκλο καλλιέργειας-παραγωγής να ακολουθεί καινοτόμες προδιαγραφές για πλήρη ποιοτικό έλεγχο. Οι ελιές Καλαμών μεγάλου μεγέθους συλλέγονται αμέσως μόλις αποκτήσουν το σκούρο τους χρώμα και συντηρούνται ολόκληρες σε άλμη και ξίδι. Έχουν δυνατή γεύση φυσικής ελιάς, θαυμάσια υφή, τρυφερή και κρουστή, και είναι ελάχιστα ξιδάτες, με μια ελαφριά σπιρτάδα που ξεπηδά από την πλούσια, πυκνή, ελαιώδη νοστιμιά τους. Σε γυάλινο βαζάκι και σε βάκουμ.

Maison d’Olive, e-shop: c-potou.com, Cava Kylix

Μαύρες θρούμπες, Βελουιτίνος, Θάσος

Η φετινή παραγωγή από τις βιολογικές θασίτικες θρούμπες του Βελουιτίνου, του παραγωγού Βαγγέλη Καλτσά, με ελάχιστο αλάτι, βρίσκονται σε πολύ λίγα σημεία πώλησης. Άξίζει να τις αναζητήσουμε: μεταποιούνται ήπια, χωρίς θερμική επεξεργασία και συσκευάζονται σε τροποποιημένη ατμόσφαιρα βάκουμ. Η λεπτότατη φλούδα τους είναι σχεδόν ανεπαίσθητη και με μεταξένια υφή και η σάρκα μαλακή και ζουμερή. Η γεύση αλλάζει πρόσωπο κάθε δευτερόλεπτο: αρχικά είναι γήινη, δροσερά «χωμάτινη» και απαλή, και σχεδόν αμέσως παίρνει σώμα και ξεδιπλώνει τη φυσική νοστιμιά της ελιάς μαζί με του άγριου μανιταριού, αφήνοντας μια λεπτότατη πικράδα και οξύτητα που τη νιώθεις στον λαιμό και είναι πραγματικά απολαυστική. Άρτια ωρίμανση.

Πανδαισία (Κηφισιά), Εκλεκτίκ, Βιοαναγέννηση, www.enallaktiko.gr

Με αυτές τις ελιές στρώνεις τραπέζι σαν άρχοντας

Χονδρολιές μαύρες αφυδατωμένες και πράσινες, Ελιοανθός Πολύγυρος Χαλκιδικής

Πολυβραβευμένες οι Χονδρολιές του ελαιοπαραγωγού Παναγιώτη Χλιάπα στον Πολύγυρο Χαλκιδικής. Τις παράγει και τις συσκευάζει σε τρεις μορφές: μαύρη αφυδατωμένη, πράσινη χαρακτή και πράσινη τσακιστή με λεμονοπίπερο, όλες με την επωνυμία Ελιοανθός. Είναι μεγαλόκαρπες και ψωμωμένες. Μέρος από τις πράσινες αφήνονται για φυσική ωρίμανση πάνω στο δέντρο για να «σταφιδιάσουν» ελαφρά, λόγω της φυσικής αφυδάτωσης.

Olicatessen

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ9 χαλβάδες χωρίς φοινικέλαιο από μικρούς παραγωγούς που ξεχωρίσαμε9 χαλβάδες χωρίς φοινικέλαιο από μικρούς παραγωγούς που ξεχωρίσαμε

Λιανολιές Corfula, Enotis, Κέρκυρα

Ο Σπύρος Κωνστάντης, από οικογένεια που λειτουργούσε ελαιοτριβεία ήδη από το 1887, καλλιεργεί και συσκευάζει την ιδιαίτερη ποικιλία Λιανολιά ή Πρεβεζάνα ή Κορφολιά, από υπεραιωνόβια λιόδεντρα στον Βίστωνα Κέρκυρας. Θεωρείται από τις αρχαιότερες ποικιλίες στο νησί. Η Λιανολιά Corfula είναι μικρούλα σαν σπόρος καφέ, με λαμπερό μοβ-καφετί χρώμα, γυαλιστερή και λεπτή φλούδα και υφή κρουστή και εξαιρετικά χυμώδη. Έχει κάτι κρασάτο στη γεύση, ωραία αιχμηρό και ζωηρό, φρουτώδες, μέτρια πικάντικο και με νότες λουλουδιών. Συσκευάζεται σε βάκουμ μέσα σε εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο από το νησί και αλάτι.

Νομή (nomeefoods.gr)

Μουρατολιές Βασιλάκη Νεάπολη Λασιθίου

Σπάνια τοπική ποικιλία που καλλιεργείται από την αρχαιότητα σε πολύ συγκεκριμένη περιοχή, τόσο που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή ούτε καν στην υπόλοιπη Κρήτη. Οι καρποί είναι μικροί, αλλά με μπόλικη σάρκα, μέτρια τραγανοί και εκρηκτικά πυκνοί σε γεύση. Στο Κτήμα Βασιλάκη (που παράγει και βραβευμένα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα) οι ελιές συλλέγονται αποκλειστικά με το χέρι όταν είναι ακόμα πράσινες και μαρινάρονται με μια παλιά τοπική συνταγή πολλών γενεών, που κρατείται μυστική. Συσκευάζεται σε βαζάκια με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο του κτήματος, με ξίδι από κόκκινο κρασί, δεντρολίβανο και δάφνη.

www.mycretangoods.com, Olicatessen, www.cretanshop.gr

Βιολογικές Πράσινες και Ξανθές Αγροκτήματα Μπεζάτη Φθιώτιδα

Ελιές τύπου Άμφίσσης που καλλιεργούνται βιολογικά στη Γλύφα Φθιώτιδας σε κτήματα προαιώνια, της οικογένειας Μπεζάτη. Οι ξανθές είναι στρογγυλές, χρώματος ανοιχτό χακί, οι πράσινες είναι σκουρόχρωμες. Όλες λεπτόφλουδες, με πυκνή και επιθετική γεύση, χάρη στην ξερική καλλιέργεια – γι’ αυτό και είναι σχετικά μικρού μεγέθους. Ψωμωμένες και τραγανές, με βοτανική φρεσκάδα και ελαφρά πικράδα. Σε μικρές ποσότητες λόγω ακαρπίας.

Σε βιολογικές λαϊκές αγορές

Χονδρολιές Το Δολιανίτικο Αρκαδία

Η Χονδρολιά είναι γιγάντιος καρπός με αρχαία καταγωγή από τη βόρεια Κυνουρία Άρκαδίας. Όπως και την αντίστοιχη της Άργολίδας, τη λένε και γαϊδουρολιά ή δαμασκηνολιά, λόγω μεγέθους και σχήματος αντίστοιχα. Η Γεωργία Ζέρβα και ο άντρας της καλλιεργούν τα ελαιόδεντρά τους στα πατρογονικά κτήματα και παράγουν ελιές με κορυφαία χαρακτηριστικά, βραβευμένες και από τον Γαστρονόμο: σαρκώδεις, τραγανές, με πυκνή γεύση ελιάς, χωρίς πικράδα αλλά με όλη τη φυσικότητα και τη φρεσκάδα της γεύσης, χάρη στη φυσική διαδικασία εκπίκρανσης σε αλατόνερο για οκτώ μήνες, με υπομονή. Τις ζωηρόχρωμες πράσινες ελιές τους με την επωνυμία «Το Δολιανίτικο» τις συσκευάζουν κυρίως σε βάκουμ, απλές και σκέτες ή αρτυμένες με διάφορα υλικά, όπως πάπρικα, τσίλι ή λιαστή ντομάτα.

Σκλαβενίτης, Μπαλάσκας, Θανόπουλος, 4 Seasons Bio, Μανδραγόρας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΗ μεγάλη χάρτα των «μικρών» ελληνικών οσπρίωνΟ χάρτης των ελληνικών οσπρίων: Τα μέρη που φημίζονται για τις φακές, τα ρεβύθια και τα φασόλια τους

Ακόμα

Αφυδατωμένες μαύρες Μάκρης Κύκλωπας, με σφιχτή αλλά τρυφερή σάρκα, ελαφρά σκληρή φλούδα, ωραία πικράδα και γήινη νοστιμιά (www.evroshop.gr), ψιλολιές Κονταξάκη Ηρακλείου, μικροσκοπικές, κατάμαυρες, με δυνατή γεύση, λεπτόφλουδες και με ωραία οξύτητα (χύμα, Ρέθεμνος), μαύρες μικροσκοπικές Βραυρώνας από τοπική μεσογείτικη αρχαία ποικιλία με λιγοστή αλλά πεντανόστιμη σάρκα (χύμα, Δίκταμο), βιολογικές Καλαμών Greenolia με έξοχη ισορροπία πικρού-γλυκού (σε βαζάκι με ελαιόλαδο, Olicatessen), πράσινες δαμασκηνοελιές με πεντακάθαρη γεύση και ελαφρά πικρή επίγευση (χύμα, Άλεξανδρής), βιολογικές Καλαμών Blauel, με πλούσια σάρκα (σε βαζάκι με ελαιόλαδο, 4 Seasons Bio, Olicatessen) και ξιδάτες μαύρες Αμφίσσης με σκληρή, τραγανή σάρκα και τέλεια ισορροπημένες στο ξίδι (χύμα, Δίκταμο).

Διευθύνσεις

4SeasonsBio, Νίκης 30, Σύνταγμα, T/ 210-32.29.078

Αγροτική γωνιά, Σόλωνος 30, Αθήνα, T/ 210-36.46.101-3

Αλεξανδρής, Ηρώων Πολυτεχνείου 30, Ηλιούπολη, T/ 210-99.18.730

Διήρης, Ευριπίδου33, Αθήνα, T/210-32.52.545

Δίκταμο, Καραολή και Δημητρίου 63, Βύρωνας, T/ 210-76.58.530

Εκλεκτίκ-Συνεργατικό, Παντοπωλείο Ελ.Βενιζέλου 59, Θεσ/νίκη, Τ/ 2316-008.659

Θανόπουλος, Ελαιών 38, Νέα Κηφισιά, Τ/210-62.01.878•Χαριλάου Τρικούπη164 και Αίαντος, Νέα Ερυθραία, Τ/210-62.54.504

Κωσταρέλος Πρατήριο, 26ο χλμ. Λ. Μαρκοπούλου, Μαρκόπουλο, 22990-25.569

Μανδραγόρας Γούναρη 14-16, Πειραιάς, Τ/ 210-41.72.961

Μπαλάσκας Αφροδίτης 39, Π. Φάληρο, T/ 210-98.30.268 • Α. Παναγούλη 56 και Φαίδρας 4, Γλυφάδα, 210-89.83.348 • Π. Πέτρου 35 και Ερμού 69, Γλυφάδα, 210-89.40.826 • Προόδου 42 και Ερμού 12, Πανόραμα Βούλας, 210- 89.96.216 • Απόλλωνος 2, Βάρκιζα, 210-96.56.906

Νομή Νικηφόρου Θεοτόκη 57, Κέρκυρα, Τ/ 26610-31.495

Πανδαισία Κηφισιάς, 25ης Μαρτίου31, Τ/ 210-80.88.890  

Περί Λέσβου Αθηνάς 27, Αθήνα, Τ/ 210- 32.33.227, Προσκόπων Αϊδινίου2, Ν. Σμύρνη, Τ/ 213-01.02.471

Σέσουλα, Πατησίων 313, Αθήνα, Τ/ 210-21.10.808

Τροφοπωλείο51, Σπάρτης51, Καλαμάτα, Τ/ 27210-82.613

Cava Halari, Ακτή Μουτσοπούλου 74, Πειραιάς, Τ/210-41.84.817 • Χ. Τρικούπη 54, Αθήνα, Τ/210-36.11.111 • Χατζηκυριακού 75-77, Πειραιάς, Τ/210-41.84.000 • Ελ. Βενιζέλου 9Α, Γλυφάδα, Τ/210-89.43.000

Maison d’Olive, Ξανθίππου7-9, Κολωνάκι, Τ/ 211-73.53.912

Nora’s Deli, Αναγνωστοπούλου11, Κολωνάκι, Τ/ 210-33.89.349, Αν. Πολέμου10, Κολωνάκι, Τ/210- 72.90.500

Olicatessen, Βίκτωρος Ουγκώ 4, Άνω Λαδάδικα και στην Αγορά Μοδιάνο, Θεσ/νίκη, Τ/ 23130-30.286, e-shop: www.olicatessen.gr

 

Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Γαστρονόμος, τεύχος 217.

Βραβεία Ποιότητας

Δες ανά κατηγορία τα βραβεία των προηγούμενων ετών