Τι γίνεται με την ελληνική κουζίνα στις ΗΠΑ και ανεβαίνει συνεχώς;

Oι Έλληνες έκαναν δυναμική είσοδο στην εστιατορική σκηνή των ΗΠΑ το 1900. Τα μαγαζιά τους τότε ήταν απλά και οικονομικά και το φαγητό που σέρβιραν ήταν κυρίως αμερικανικό. Ο αριθμός των Ελλήνων εστιατόρων ήταν βέβαια πολύ μεγάλος – μόνο το Σικάγο αριθμούσε 400 μαγαζιά ελληνικής ιδιοκτησίας την εποχή εκείνη. Η ανάδειξη της ελληνικής γαστρονομίας και η αναβάθμιση των ελληνικών εστιατορίων στα μάτια των Αμερικανών προέκυψαν πολύ αργότερα, με εμβληματικές αφίξεις αυτές των εστιατορίων Molyvos και Milos στη Νέα Υόρκη το 1997. Η εμφάνιση καλών ελληνικών εστιατορίων, σε συνδυασμό με τη βελτίωση της ποιότητας των ελληνικών κρασιών, βοήθησαν ώστε να ενισχυθεί πολύ το brand της Ελλάδας σε διατροφικό επίπεδο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΠού πάει η ελληνική γαστρονομία; 10 Έλληνες σεφ απαντούν

Κατά την τελευταία δεκαετία δε, το ελληνικό φαγητό στην Αμερική, από φτηνή, έθνικ επιλογή εξελίχθηκε σε αυθεντική εμπειρία, βασισμένη σε ποιοτικές πρώτες ύλες. Δεκάδες high-end εστιατόρια με ελληνική κουζίνα ανοίγουν στη Νέα Υόρκη, στο Σαν Φρανσίσκο και σε άλλες μεγάλες πόλεις, με πιο πρόσφατη άφιξη το Zaytinia στο Ritz-Carlton του «Μεγάλου Μήλου». Διάσημοι σεφ, όπως ο José Andrés και η Ana Sortun, την προβάλλουν μέσα από τα μενού τους, ενώ το τηλεοπτικό δίκτυο PBS ετοιμάζει μια σχετική τηλεοπτική σειρά με παρουσιάστρια τη Μαρία Λόη.

Υγιεινά, νόστιμα, μεσογειακά

Άλλος ένας παράγοντας που έχει δώσει ώθηση στο ελληνικό φαγητό είναι η ευρύτερη στροφή των Αμερικανών προς την υγιεινή διατροφή. Η μεσογειακή δίαιτα ψηφίζεται επί έξι χρόνια ως η κορυφαία υγιεινή επιλογή από το πάνελ επιστημόνων του περιοδικού US News & World Report και αυτό δημιουργεί σαφές πλεονέκτημα για την ελληνική κουζίνα, η οποία στα μάτια και στους ουρανίσκους των Αμερικανών συνδυάζει το υγιεινό με το νόστιμο. Σύμφωνα με τον Greg Drescher, επικεφαλής Στρατηγικών Πρωτοβουλιών του Ινστιτούτου Μαγειρικής της Αμερικής (Culinary Institute of America), «η Ελλάδα αποτελεί την πηγή της μεσογειακής δίαιτας. Οι περισσότεροι Αμερικανοί συσχετίζουν τη χώρα με τη θάλασσα και τις διακοπές, αλλά νομίζω ότι έφτασε η ώρα να ανακαλύψουν σε βάθος την ντόπια κουλτούρα γύρω από το φαγητό».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΖήτω η παλαιά ελληνική κουζίνα

Τα ελληνικά προϊόντα τα ευνοεί και η στροφή προς τη βιωσιμότητα και η δέσμευση των αμερικανικών εταιρειών για μείωση του αποτυπώματος στις τροφές. Η ευκαιρία που εντοπίζει ο Drescher είναι διττή και αφορά τόσο την προώθηση ελληνικών συνταγών με βάση τα λαχανικά όσο και την προβολή του τρόπου παραγωγής των προϊόντων που γίνεται με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον.​

Τρώγοντας ελληνικά

Εκτός από τα εστιατόρια, η ελληνική κουζίνα στις ΗΠΑ κερδίζει συνεχώς έδαφος και σε μη εμπορικούς χώρους εστίασης, όπως οι καντίνες πανεπιστημίων και εταιρειών, τα ξενοδοχεία, τα σχολεία και τα νοσοκομεία. Το Culinary Institute of America συνεργάζεται με την Google για να εκπαιδεύσει τους εργαζομένους της σχετικά με τα οφέλη της μεσογειακής διατροφής, εντάσσοντας στα μενού των εστιατορίων της εταιρείας αρκετές ελληνικές συνταγές. Πολλές εταιρείες επίσης, οι οποίες αρχικά έδιναν προτεραιότητα στη νοστιμιά του φαγητού που σερβίρουν στους υπαλλήλους τους, πλέον –και έχοντας συναίσθηση ότι επιβαρύνονται με το κόστος της υγειονομικής τους περίθαλψης– στρέφονται σε πιο υγιεινές προτάσεις. «Αφού οι άνθρωποι εξοικειωθούν με την ελληνική κουζίνα στον χώρο εργασίας, στη συνέχεια αναζητούν ελληνικά προϊόντα για να μαγειρέψουν και οι ίδιοι στο σπίτι τους», τονίζει ο Greg Drescher.

Όσο για τα ελληνικά προϊόντα που κυριαρχούν στις προτιμήσεις των Αμερικανών καταναλωτών, ο Phil Kafarakis, πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Κατασκευαστών Υπηρεσιών Τροφίμων (IFMA), ξεχωρίζει το ελαιόλαδο, το τυρί και τα γαλακτοκομικά, το μέλι, τα αλείμματα λαχανικών και τις ελιές.

Master στη γεύση

Το Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης όχι μόνο σερβίρει τον αριθμό-ρεκόρ των 50.000 γευμάτων την ημέρα, αλλά και βραβεύεται επί έξι χρόνια ως το αμερικανικό πανεπιστημιακό ίδρυμα με το καλύτερο φαγητό. Έχοντας διαπιστώσει ότι οι φοιτητές της γενιάς Z είναι ιδιαίτερα απαιτητικοί, ο επικεφαλής του επισιτιστικού τμήματος του πανεπιστημίου, Ken Toong, επενδύει στρατηγικά στην ανάδειξη αυθεντικών τοπικών συνταγών. Στο πλαίσιο αυτό, έχει προσκαλέσει φέτος τον σεφ Βαγγέλη Φρονιμάκη για να μυήσει τους φοιτητές και το προσωπικό των 34 εστιατορίων του campus στην κρητική διατροφή.

Αυτό που γοητεύει τον κ. Τoong στη συγκεκριμένη κουζίνα –και η αξία που θέλει να μεταδώσει στους φοιτητές– είναι η σημασία που παίζει η πρώτη ύλη. «Τροφές όπως το ελαιόλαδο, το τυρί, τα λαχανικά και το μέλι υποστηρίζουν μια φιλοσοφία επιστροφής στην απλότητα, κάτι από το οποίο έχουμε ανάγκη σήμερα», παρατηρεί. Κατά την Εβδομάδα Κρητικής Κουζίνας που διοργανώνει, οι φοιτητές θα κληθούν να συγκρίνουν την κρητική με τη μεσογειακή κουζίνα που δοκιμάζουν στα εστιατόρια του πανεπιστημίου. Απώτερος στόχος του Ken Toong είναι να τους εμπνεύσει καλές διατροφικές συνήθειες, τις οποίες θα συνεχίσουν να ακολουθούν και μετά την αποφοίτησή τους.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΑστέρια Michelin 2022: Αλλαγές στο μισελενάτο τοπίο στην Αθήνα 

Στο Γέιλ, ο επικεφαλής του επισιτιστικού προγράμματος, Rafi Taherian, αντιμετωπίζει το φαγητό ως μέσο μύησης σε ξένες κουλτούρες και συνεργάζεται με Έλληνες σεφ εδώ και δώδεκα χρόνια, ώστε τα μενού των εστιατορίων του πανεπιστημίου να περιλαμβάνουν γεύσεις πολύ πιο αυθεντικές από την αμερικανοποιημένη –όπως τη χαρακτηρίζει– σπανακόπιτα. Το πανεπιστήμιο, θέλοντας να ενισχύσει τη χορτοφαγία, συνεργάστηκε με την Νταϊάνα Κόχυλα, προκειμένου να αναπτύξει συνταγές για σαλάτες που να ξεφεύγουν από τα βαρετά δεδομένα του salad bar. Ο κ. Taherian βρίσκει, μάλιστα, μια ενδιαφέρουσα σύνδεση ανάμεσα στις εθνικές κουζίνες και στην υγιεινή διατροφή. Όπως λέει χαρακτηριστικά, «κανένας δεν λέει ότι του αρέσει να τρώει πολυφαινόλες και ριβοφλαβίνες. Είναι περιορισμένο το κοινό που θα επιλέξει ένα πιάτο επειδή προτιμά τα θρεπτικά συστατικά του. Αν όμως επικεντρωθούμε σε φαγητό όπως το ελληνικό, που είναι ταυτόχρονα νόστιμο και υγιεινό, τότε θα δελεάσουμε πολύ περισσότερους να το δοκιμάσουν.

Είναι κάτι που λαχταράς να φας, ενσωματώνει απόλυτα την έννοια του “craveability” – της δυσκολίας να του αντισταθείς. Και αυτό δεν είναι τυχαίο. Πιστεύω ότι οφείλεται στα συστατικά που συνδυάζονται. Από την πληρότητα του ελαιολάδου μέχρι την οξύτητα του λεμονιού, η ελληνική κουζίνα καλύπτει όλο το φάσμα της γεύσης».

Επόμενο πρότζεκτ του κ. Taherian είναι η δημιουργία της Oleoteca, μιας βιβλιοθήκης ελαιολάδου, στην οποία οι φοιτητές θα έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν τα διαφορετικά αρώματα και χαρακτηριστικά επιλεγμένων ποικιλιών.

Η επέλαση του ελαιολάδου

Το ελαιόλαδο μπορεί να είναι ήδη το βασικό ελληνικό προϊόν που αγοράζουν καταναλωτές και επαγγελματίες στις ΗΠΑ, ωστόσο ο Greg Drescher θεωρεί ότι υπάρχει ακόμα μεγάλο περιθώριο αύξησης της δημοφιλίας του, καθώς οι Αμερικανοί στρέφονται προς μια πιο χορτοφαγική διατροφή. Σχολιάζει χαρακτηριστικά: «Όταν η καθηγήτρια και φίλη μου Αντωνία Τριχοπούλου απευθύνεται στο αμερικανικό κοινό, παραδέχεται πως ούτε στους Έλληνες αρέσουν τα ωμά λαχανικά, αλλά τα καταναλώνουν χάρη στη γεύση που τους προσδίδει το ελαιόλαδο». Την ίδια στιγμή, επιστημονικές έρευνες τονίζουν την αξία των συστατικών του έξτρα παρθένου ελαιολάδου και οι σεφ στις ΗΠΑ αποθεώνουν την ξεχωριστή γεύση του.

Μια σημαντική ευκαιρία για να αφηγηθεί το ελληνικό ελαιόλαδο την ιστορία των διαφορετικών χαρακτηριστικών και ποικιλιών του, θεωρεί ο Greg Drescher, δίνει η συνεργασία του Ινστιτούτου Μαγειρικής της Αμερικής και του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου (International Olive Council) σε ένα πρότζεκτ που συνδυάζει διαφορετικά ελαιόλαδα με διαφορετικούς τύπους φαγητού. «Οι γνώσεις των σεφ και των εστιατόρων για το ελαιόλαδο πρέπει κάποια μέρα να γίνουν ανάλογες με εκείνες για το κρασί. Τους ενθαρρύνω να έχουν δύο ή τρία διαφορετικά είδη στην κουζίνα τους, ώστε να επιλέγουν το σωστό για κάθε χρήση. Παράλληλα το ελαιόλαδο –όπως και άλλα ελληνικά προϊόντα– μπορεί να αποτελεί τη βάση για πολλές παρασκευές. Στο σπίτι μου, για παράδειγμα, το χρησιμοποιούμε και σε πιάτα ασιατικής κουζίνας», τονίζει.

Μενού α λα ελληνικά

Η στροφή προς τη μεσογειακή διατροφή επιφέρει σταδιακά την αλλαγή της ίδιας της δομής των εστιατορικών μενού, η οποία επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το τι θα επιλέξει ο πελάτης. Τυπικά, ένα αμερικανικό μενού περιορίζεται σε πρώτα, κυρίως πιάτα και επιδόρπια. Εδώ ακριβώς θεωρεί ο Greg Drescher ότι προκύπτει μια ευκαιρία για τους φορείς της ελληνικής γαστρονομίας να καθοδηγήσουν τα αμερικανικά εστιατόρια στη δημιουργία μενού που προτάσσουν τους μεζέδες. Κάτι τέτοιο θα δίνει τη δυνατότητα σε μια παρέα να μοιραστεί πρώτα πιάτα που περιλαμβάνουν κρέας –άρα να το καταναλώσουν σε μικρότερη ποσότητα– και μετά να επιλέξουν ως κυρίως κάτι με βασικό συστατικό τα λαχανικά.

Από την Αμερική στην Κρήτη

Την προσπάθεια προώθησης της ελληνικής κουζίνας στην Αμερική υποστηρίζει το Κέντρο Αριστείας για την Υγεία και την Ευεξία, που ιδρύθηκε τον περασμένο Μάιο στην Κρήτη και το πρώτο διεθνές βιωματικό συνέδριό του, με τίτλο Cretan Lifestyle: Mediterranean Tradition & Modern Applications, πραγματοποιείται 7 έως 11 Νοεμβρίου στο ξενοδοχείο Cretan Palace Resort, στο Ρέθυμνο (mediterraneanhealth.org). Μεταξύ των ομιλητών είναι και οι Greg Drescher, Phil Kafarakis, Ken Toon και Rafi Taherian, οι οποίοι θα συμμετάσχουν σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα την επιτυχή προώθηση των ελληνικών προϊόντων στην αμερικανική αγορά. Δείτε περισσότερα ΕΔΩ

Διαβάστε επίσης:
Τα «Βραβεία Ποιότητας» του Γαστρονόμου