Η Κυριακή Βασσάλου, editor του περιοδικού Ταξίδια της Καθημερινής, επιλέγει τα αγαπημένα της μέρη για φαγητό στο μακρινό νησί των Δωδεκανήσων.
Είναι κάπως ιδιαίτερο αυτό το μικρό νησάκι των Δωδεκανήσων. Αν και ελάχιστα γνωστό στο ελληνικό ταξιδιωτικό κοινό, η Λιψός ή το Λιψό (όπως ονομάζουν οι ντόπιοι το μεγαλύτερο νησάκι του μικρού αιγαιοπελαγίτικου συμπλέγματος που εντοπίζεις στο χάρτη κάπου ανάμεσα στην Πάτμο και στη Λέρο) έχει το δικό του φανατικό κοινό, κυρίως προερχόμενο από τη Βόρεια Ιταλία, αλλά και από τη Βρετανία, την Ισπανία ή τις χώρες της Σκανδιναβίας, και απολαμβάνει υψηλά ποσοστά επισκεψιμότητας και πληρότητας καθ’ όλη τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου. Πρόκειται για έναν κόσμο που -εδώ και δεκαετίες-επιστρέφει κάθε χρόνο στο νησί, έχει συνδεθεί φιλικά με τους κατοίκους και θεωρεί ετούτο το μέρος παράδεισο επί γης. Κι εδώ που τα λέμε, μπορεί και να είναι· κι ας μην έχει κάποια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική ή αλησμόνητη φυσική ομορφιά. Έχει όμως την «τρέλα» του, δίκαια μοιρασμένη στους ντόπιους και τους επισκέπτες του, έχει ωραίες μικρές παραλίες με κρυστάλλινα νερά, προσφέρει μοναξιές και παρέες ανάλογα με τα κέφια, έχει φρέσκο ψάρι απευθείας από τα καΐκια, έχει και λειψιώτικο κρασί που γλυκαίνει τις νύχτες και τις κάνει να διαρκούν για… πάντα σε μια κουκίδα γης αφημένη κάπου τυχαία στο Αιγαίο.
Κυρίως όμως έχει Ιταλούς, που περνούν πολύ χρόνο εδώ πέρα -πολλοί από αυτούς έχουν αποκτήσει ή χτίσει δικό τους σπίτι στο νησί-, και που μέσα στα χρόνια έχουν φέρει μαζί με τις παρέες τους και τις γαστρονομικές τους συνήθειες. Κάπως έτσι από πρόπερσι το καλοκαίρι στο εστιατόριο «Καλυψώ» (22470 41 242) στο Λιμάνι, μαγειρεύει ο δικός τους άνθρωπος, ο συμπαθέστατος Πέπο, ο οποίος φτιάχνει ριζότο και πάστα με θαλασσινά, σπαγγέτι με ραγού από φρέσκο ψάρι (παραλάσσοντας την κλασική συνταγή με κιμά) και καλαμάρι αλ βαπόρε (δηλαδή στον ατμό) με πορτοκάλι και κανέλα. Το μαγαζί βέβαια, που είναι οικογενειακή επιχείρηση και στην κουζίνα βρίσκεται επίσης η μαμά του ιδιοκτήτη, η κυρία Αλεξάνδρα, σερβίρει και ωραία ελληνικά μαγειρευτά, όπως κατσικάκι γεμιστό και κουνέλι στιφάδο.
Το στίγμα των καλοφαγάδων Ιταλών το συναντούμε επίσης στην «Dilaila» (22470 41 041). Εδώ στην ωραία παραλία Κατσαδιά που «βλέπει» απέναντι στη Λέρο και που στα ανοιχτά της αράζουν ένα σωρό μικρά και μεγάλα σκάφη, ο ιδιοκτήτης και μάγειρας Χριστόδουλος γίνεται χρόνο με το χρόνο, καλύτερος. Το άλλοτε ελαφρώς χίπικο beach bar συστήνεται πλέον ως εστιατόριο και ο Χριστόδουλος με την ομάδα του σερβίρουν ένα από τα νοστιμότερα ορεκτικά του Αιγαίου, το απίθανο «χορτόψαρο» όπως το λένε. Τι είναι; Φρέσκος τόνος σοταρισμένος με λαχανικά βιολογικής καλλιέργειας από τον κήπο τους και ντρέσινγκ εσπεριδοειδών. Επίσης φτιάχνει καρπάτσιο καλαμαριού και χταποδιού λειψώτικης προέλευσης, ενώ μια εξαιρετική επιλογή για τους ψαροφάγους είναι ο τόνος μέτρια ψημένος και συνοδευμένος με τραγανές «διπλοπατάτες» (πατάτες που πρώτα τις βράζουν και μετά τηγανίζουν). Τις διπλοπατάτες θα τις απολαύσετε ως συνοδευτικό και στα κρεατικά της «Dilaila», στην χορταστική μοσχαρίσια μπριζόλα, αλλά και στο ψαρονέφρι που το κάνει είτε ψητό είτε τηγανητό (η δεύτερη εκδοχή είναι καλύτερη) και το σερβίρει με σάλτσα κρασιού ή πέστο. Οσοι -όπως η αφεντιά μου- αγαπάτε τα φρέσκα φρούτα στις σαλάτες ο Χριστόδουλος τολμάει μια ιδιαίτερη καρπουζοσαλάτα και μια επίσης ξεχωριστή και πολύ δροσερή πορτοκαλοσαλάτα. Δοκιμάσαμε τη δεύτερη με φρεσκοκομμένο πορτοκάλι, φέτα, ελιά και κρεμμύδι και την ευχαριστηθήκαμε. Οσο για επιδόρπιο, ο Χριστόδουλος είναι γνωστός τοις πάσι για το μπανόφι του!
Στην έταιρη παραλία του νησιού που έχει και ταβέρνα, στον Πλατύ Γυαλό με τα τιρκουάζ νερά, ο Λευτέρης, με σπουδές σε σχολή μαγειρικής πια, τηγανίζει ωραιότατους κολοκυθοκεφτέδες και τους σερβίρει με ένα ελαφρύ τζατζίκι στη μέση, φτιάχνει μια νόστιμη τονοσαλάτα, που κάθε χρόνο μου φαίνεται όλο και καλύτερη (φέτος ήταν η τέταρτη φορά που βρέθηκα στο νησί -κάτι μαγικό συμβαίνει τελικά εδώ πέρα…), και ως προς τα υπόλοιπα… εδώ αξίζει να παραγγείλετε είτε την ψαριά της ημέρας -από ψιλή αθερίνα τηγανιτή μέχρι μεγάλη συναγρίδα- είτε κοτόπουλο: δικό τους, καλοαναθρεμμένο και ψημένο με μαεστρία. Βασικά, αν θελήσετε ψητό κοτόπουλο στους Λειψούς, είστε στο σωστό μέρος. Τι Κυριακές θα συναντήσετε εδώ σχεδόν όλο το νησί, τους ντόπιους δηλαδή που έρχονται για μπάνιο και φαγητό.
Τα βράδια του καλοκαιριού, όλη η κίνηση συγκεντρώνεται στο λιμάνι, όπου εκτός από την «Καλυψώ» των Ιταλών, υπάρχουν και άλλες επιλογές για φαγητό. Δική μας αγαπημένη είναι το «Πεύκο» (22470 41 404) με τα κόκκινα καρό τραπεζομάντηλα στα τραπέζια και την πάντοτε καλή διάθεση του ιδιοκτήτη Νίκου. Εδώ, το μενού είναι πιο… αστικό. Τρία πιάτα που αξίζει να δοκιμάσετε είναι τα ρολά μελιτζάνας με τυρί και σάλτσα ντομάτας, το «κλέφτικο», που είναι μοσχάρι με τυρί μέσα σε φύλλο κρούστας, ψημένο σε πήλινο σκεύος, και οι πένες «Πεύκο», σε μια δική του μυστική συνταγή που αποκρυπτογραφώντας την εντοπίζουμε την κρέμα γάλακτος και το μπέικον, και αναρωτιόμαστε αν την ιδιαίτερη γεύση της σάλτσας δίνει το μπαλσάμικο ή το ληψιώτικο κρασί. Εξαιρετικό ήταν επίσης το σουβλάκι ξιφία.
Συνεχίζοντας τη βόλτα και περνώντας στα ουζερί, κάνουμε μια τελευταία στάση «Στου Ασπράκη» (22470 41 273). Καθόμαστε στους πάγκους με τις κουρελούδες, μπροστά από τη μαρίνα, ακούμε παλιά ρεμπέτικα ή ό,τι άλλο τους κάνει κέφι και απολαμβάνουμε χταπόδι ψητό, σουπιά τηγανητή (που τη δοκιμάσαμε για πρώτη φορά και ήταν φανταστική), χταποδοκεφτέδες ή μπακαλιαροκεφτέδες με σκορδαλιά, δική τους μελιτζανοσαλάτα και βλήτα. Εδώ το μενού δεν είναι ποτέ σταθερό, καθώς εξαρτάται από την ψαριά της ημέρας και τα υλικά που έχει στη διάθεσή της η μαγείρισσα. Σε κάθε περίπτωση ο Σίβος είναι εκεί και θα σας ενημερώσει για τις επιλογές που έχετε για να συνοδεύσετε το ούζο που είναι must ή το τσίπουρο και την μπίρα σας.
