Η Νικήτα, ο κυρ Αντώνης, το 1970, ο Σύντεκνος της καρδιάς σας, η Ομόνοια, ο Ξυλούρης, μια πενταετής γραβιέρα, κορυφαία κριθαροπαξίμαδα, ένα φορτηγό τρανσπόρτερ, ταξίδι στον χρόνο, ταξίδι στην Κρήτη.
Όλα τα κομμάτια του παζλ, ενώνονται στον αριθμό 88 της Ευριπίδου, στην Ομόνοια, σε ένα κρητικό μπακάλικο, εντελώς καλτ, με το λυρικό όνομα «ο Σύντεκνος της καρδιάς σας». Προπύργιο παλαιών εποχών, μηχανή του χρόνου.
Ο κύριος Αντώνης Ζαχαριουδάκης, ένας περπατημένος μάγειρας, άνοιξε το παντοπωλείο μαζί με τη γυναίκα του τη Μαρία το 1970 τότε που όπως λέει «καθόντανε άρχοντες στα σπίτια εδώ γύρω». Ακούραστος παρά τα 87 του χρόνια, «έρχεται ακόμα, σχεδόν καθημερινά εδώ» μου λέει η κόρη του, η Νικήτα, «με το φορτηγό του, ένα transporter που δεν το αφήνει με τίποτα».
Ο ίδιος, σπάζοντας φρέσκα καρύδια, μου διηγείται πως παράλληλα με το μπακάλικο διατηρούσε και τον ξακουστό «Σύντεκνο» στη Σαχτούρη, ένα στενό παρακάτω, που ήταν φημισμένο κέντρο διασκέδασης, κι όπου εκείνος μαγείρευε τις σπεσιαλιτέ του – γίδα βραστή, γαμοπίλαφο και κουνέλι κρασάτο στο τηγάνι –, ενώ στο πάλκο τραγουδούσαν σπουδαία ονόματα όπως ο Κακλής, ο Ζαχαριουδάκης, ο Μανουράς, ο Ξυλούρης και άλλοι.
Θυμάται τη Νικήτα να χορεύει επάνω στην πίστα. «Τώρα τους χορεύει όλους στο ταψί» μου ψιθυρίζει χαμογελώντας, θέλοντας να τονίσει την καπατσοσύνη της μικρής, η οποία έχει αναλάβει το κατάστημα και καταφέρνει τα πάντα, από την παραλαβή τροφίμων από τις μεταφορικές, μέχρι τα λογιστικά και την πώληση.
Το κέντρο διασκέδασης του Ζαχαριουδάκη δε λειτουργεί πιά. Το μπακάλικο όμως ζει και βασιλεύει. Η Νικήτα είναι σχεδόν πάντα εκεί, όλο κοριτσίστικο χαμόγελο και ομορφιά, εξυπηρετεί και εξηγεί την προέλευση και την ποιότητα των λιγοστών, μα διαλεγμένων προϊόντων. Να πάτε στο μπακάλικο και να τους ζητήσετε τα ολόγλυκα καρύδια από τον Ζαρό, στάκα, ξινομυζήθρα και ξερό ανθότυρο, την μακροχρόνιας ωρίμασης ηρακλειώτικη γραβιέρα του Στειακάκη ένα μυθικό τυρί που αν είστε τυχεροί θα πετύχετε σε πεντάχρονη εκδοχή, κι αν είστε ακόμα τυχερότεροι ίσως βρείτε 8 και 10 ετών, δικιάς τους παλαίωσης.
Τυρομάλαμα ή μαλάκα φέρνουν κυρίως το Πάσχα, την αφράτη μυζήθρα του Στειακάκη τη φέρνουν όταν κρυώνει ο καιρός και υπάρχουν γάλατα, το ξιδάτο λουκάνικο, το απάκι και τα πεντανόστιμα κριθαροπαξίμαδα είναι παντός καιρού. Χοχλιούς, καλιτσούνια, λυχναράκια, βολβούς, στακοβούτυρο συνήθως τα φέρνουν μόνο με παραγγελία. Αν τους έχουν τελειώσει, να το δείτε θετικά. Είναι γιατί τα προϊόντα που φέρνουν είναι Α΄ διαλογής, μικρής παραγωγής και εποχής. Έχουν πολύχρονες συνεργασίες με τους περισσότερους παραγωγούς με τους οποίους είναι … σύντεκνοι, μια οικογένεια όλοι τους. «Περαστικούς πελάτες σπάνια έχουμε» μου λένε, «έρχονται για ψώνια επιταυτού οι πρώην κάτοικοι της περιοχής, όσοι μας ξέρουν από παλιά, οι έμπειροι Κρητικοί και κάποιοι μιλημένοι».
Ο Σύντεκνος της καρδιάς σας, Ευριπίδου 88, Τ/210-32.10.232
