Έρωτας για το ροζέ: όσα πρέπει να ξέρετε για το κρασί του καλοκαιριού

Εκεί που σκάει το κύμα και ο χρόνος δείχνει να έχει σταματήσει, από το μεσημεράκι και πέρα από το δειλινό, τα ροζέ κρασιά είναι η απόλυτη επιλογή. Δικαίως οι Γάλλοι αναφέρονται σε αυτά ως «vins de soif», δηλαδή «κρασιά που ξεδιψούν»! Αν και το καλοκαίρι πάει αγκαζέ με το ροζέ, η τάση είναι να καταναλώνονται όλο τον χρόνο ανεξαρτήτως εποχής.

Προβηγκία: εκεί απ’ όπου ξεκίνησαν όλα

Η Προβηγκία στη Γαλλική Ριβιέρα είναι η νούμερο ένα περιοχή παραγωγής ροζέ κρασιών στη Γαλλία, ενώ εκεί παράγεται και το 4,3% των ροζέ κρασιών παγκοσμίως. Η κατανάλωσή τους έχει συνδεθεί με τους καλοκαιρινούς μήνες, τον μεσογειακό τρόπο ζωής, που όλοι θέλουν να βιώσουν. Το πάρτι των ροζέ ξεκινά το 2006 με τον Sacha Lichine και το όραμά του για τη δημιουργία της luxury κατηγορίας των ροζέ κρασιών στη λογική της σαμπάνιας. Παντρεύοντας την πείρα του από το Μπορντό με το αμερικανικό ένστικτό του, δημιουργεί το Whispering Angel και το Garus αλλάζει τα δεδομένα. Η επιτυχία του προσελκύει επωνύμους του Χόλιγουντ. Το επενδυτικό ενδιαφέρον στην περιοχή είναι τεράστιο και η απόβαση των σταρ του Χόλιγουντ ανεβάζει κατακόρυφα το κόστος της γης, αλλά επηρεάζει ανοδικά και την κατανάλωση. Όλοι θέλουν να επενδύσουν στην «κότα με τα χρυσά αυγά».

Το πρώην ζεύγος Brad Pitt και Angelina Jolie με το Château Miraval, ο John Legend με το ροζέ LVE (Legend Vineyard Exclusive), η Jessica Parker, η Kylie Minogue και άλλοι πολλοί, και φυσικά ο οίκος σαμπάνιας Roederer, που έχει στην ιδιοκτησία του τα δύο τρίτα του Domaine Ott. Το λαϊφστάιλ που εκφράζεται με τα ροζέ της Προβηγκίας τα κάνει ιδιαίτερα ελκυστικά στους νεότερους καταναλωτές, που δημιουργούν τις τάσεις και τη ζήτηση, με αποτέλεσμα το στιλ αυτό να κυριαρχεί παγκοσμίως.

Ποικιλίες και ροζέ

Οι αμπελώνες της Μεσογείου φαίνεται να πληρούν όλες τις προϋποθέσεις για ποιοτικά ροζέ. Το Grenache το συναντάμε πολύ συχνά στην Προβηγκία και στο Languedoc-Roussillon. Η Garnacha για την Ισπανία δίνει τα rosado από τη Navarra και τη Rioja. Τα Zinfandel δίνουν γλυκά, ελαφριά blush ροζέ των ΗΠΑ και στην Ιταλία από τον βορρά έως τον νότο έχουμε πολλές διαφορετικές ποικιλίες σε ροζέ οινοποιήσεις. Στην Ελλάδα από γηγενείς ποικιλίες έχουμε: Ξινόμαυρο, Μοσχοφίλερο Αγιωργίτικο, αλλά και εξαιρετικά ροζέ από διεθνείς ποικιλίες του ελληνικού αμπελώνα σε μονοποικιλιακές εκδοχές και σε χαρμάνια.

Rosé à la Grecque

Η παγκόσμια επιφυλακτικότητα για τα ροζέ κρασιά επικρατούσε βεβαίως και στην Ελλάδα. Από τα πρώτα δείγματα που βοήθησαν στο να σπάσουν οι προκαταλήψεις ήταν ο Λαμπαδίας του Κτήματος Μερκούρη, ο Ερωδιός του Ανέστη Μπαμπατζιμόπουλου, το ροζέ αφρώδες Ξινόμαυρο του Συνεταιρισμού Αμυνταίου, ο Βυσσινόκηπος του Παλυβού. Αρχίσαμε να χαμογελάμε με το Petite Fleur του Θανάση Παρπαρούση, ήπιαμε πολλάκις τις Πεταλούδες του Κτήματος Χαρλαύτη, είδαμε τις Αμυγδαλιές να ανθίζουν στην Εύβοια του Μούντριχα. Οι Ακακίες του Κτήματος Κυρ-Γιάννη συνέστησαν το γαστρονομικό Ξινόμαυρο, το Ειδύλλιο του Αχινού έβαλε το La Tour Melas στο ψηλότερο βάθρο των νικητών και τα ροζέ της Γαίας υφίσταντο μακρές εκχυλίσεις ωρών. Οι ροζ ορίζοντες είχαν ανοίξει.

Τα συστατικά της επιτυχίας

Πολλοί είναι οι παράγοντες που έχουν συμβάλει στην αύξηση της κατανάλωσης των ροζέ. Το ευκολόπιοτο στιλ, το χρώμα, οι μοντέρνες ετικέτες, οι προσιτές τιμές, το ανέμελο, απροσποίητο σερβίρισμα. Καλά παγωμένα και σερβιρισμένα σε ποτήρια λευκού κρασιού, αποτελούν ιδανικά απεριτίφ ή συνοδούς εδεσμάτων για οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και σε διάφορες περιστάσεις.

Τα ροζέ στον χρόνο

18ος αι.: Ένα σκουρόχρωμο ροζέ κάνει θραύση στην περιοχή του Μπορντό. Πρόκειται για το περίφημο clairet, που ξετρελαίνει τους Βρετανούς, οι οποίοι εισάγουν και καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες.

19ος αι.: Ορδές τουριστών αρχίζουν να συρρέουν στη νότια Γαλλία και συγκεκριμένα στην Κυανή Ακτή. Μετά από μια παρτίδα pétanque (το εθνικό παιχνίδι της Γαλλίας, η εδαφοσφαίριση, που παίζεται με μεταλλικές μπάλες επί εδάφους) και μια βουτιά στη θάλασσα, δροσίζονται με τα περίφημα τοπικά «ελαφριά» κρασιά, που προέρχονται από σύντομες εκχυλίσεις κόκκινων σταφυλιών και έχουν ροζέ χρώμα.

1936: Η περιοχή Tavel γίνεται η πρώτη ονομασία προέλευσης για γαλλικά ροζέ. Το στιλ τους τα εντάσσει στα γαστρονομικά, καθώς έχουν περισσότερο πλούτο και πολυπλοκότητα, εντονότερο χρώμα και μια υποψία ελάχιστων τανινών.

1970: Η μεγάλη ζήτηση για λευκά της Καλιφόρνια τα ροζέ στον χρόνο ξεπερνά τις δυνατότητες της παραγωγής. Έτσι οι οινοποιοί αποφασίζουν να κάνουν λευκά κρασιά από κόκκινα σταφύλια με τη μέθοδο της αφαίμαξης. Τα blush wines έχουν γεννηθεί.

1985: Η Regine Sumeire σε ένα πιεστήριο της σαμπάνιας πιέζει ολόκληρα τσαμπιά Grenache rouge, με αποτέλεσμα ένα πολύ απαλό ροζέ κρασί με πλούσιο στόμα και μακρά επίγευση. Έτσι γεννήθηκε το Petale de Rosé, που αναγνωρίστηκε ως το πρώτο τόσο ανοιχτόχρωμο ροζέ κρασί της Προβηγκίας.

Τα ροζέ σε αριθμούς

• Το 2020 η κατανάλωση ανήλθε στα 25,6 εκατομμύρια εκατόλιτρα σε σύγκριση με το 2002, που ήταν 19,6, μια αύξηση της τάξης του 30,6%.

• Leader στην παραγωγή των ροζέ κρασιών είναι η Γαλλία, με την Ισπανία και τις ΗΠΑ να ακολουθούν, ενώ οι Γάλλοι κατέχουν την πρωτιά και στην κατανάλωση.

• Τα ροζέ κρασιά αντιπροσωπεύουν παγκοσμίως το 11% του συνόλου των ήσυχων κρασιών.

•Πρώτοι στις εξαγωγές οι Ισπανοί, ακολουθούν Γαλλία, Ιταλία, ΗΠΑ.

• Στην Ελλάδα, περίπου το 10% των παραγόμενων ήσυχων οίνων είναι ροζέ.

Οι 50 και βάλε αποχρώσεις των ροζέ

Το χρώμα τους είναι ίσως το πιο σημαντικό για τον καταναλωτή, σε αντίθεση με τα ερυθρά ή τα λευκά. Αποτελεί κριτήριο για την αγορά ενός ροζέ κρασιού και συνήθως δηλώνει το στιλ του. Δεν επικεντρωνόμαστε τόσο στα αρώματα της μύτης και του στόματος ή στην ποικιλιακή σύνθεση, όσο στις εντάσεις, στις αποχρώσεις και στη διαύγεια. Το χρώμα διαφοροποιείται ανάλογα με την ποικιλιακή σύνθεση και τον τρόπο οινοποίησης.

Το γευσιγνωστικό προφίλ

-Τα ροζέ δεν είναι μόνο ανοιχτόχρωμα. Τα συναντάμε σε πολλές χρωματικές εκδοχές, μέχρι και σχεδόν ερυθρά (!). Ξηρά ή ημίξηρα, κομψά, ελαφριά, δροσιστικά ροζέ τύπου Προβηγκίας, τα απολαμβάνουμε μόνα τους σαν απεριτίφ.

-Ροζέ με υψηλότερες εντάσεις στα αρώματα, πιο γεμάτο σώμα, πιο ώριμο φρούτο, τονισμένες οξύτητες και ενδεχομένως με ελαφρύ πέρασμα από βαρέλι, τα λεγόμενα «γαστρονομικά» ροζέ, αναζητούν εκλεκτά πιάτα.

-Γλυκά, ημίγλυκα, ελαφριά με χαμηλό αλκοόλ, ημιαφρώδη και αφρώδη, η γκάμα είναι ανεξάντλητη.

Η επέλαση των ροζέ — Φωτογραφία: Αλέξανδρος Αντωνιάδης

Τα ελαφρά, ανοιχτόχρωμα και φρουτώδη

Υπάρχουν πάμπολλα ροζέ κρασιά με πομπώδη αρώματα και με περίσσιο σκέρτσο, που θα σκλάβωναν και τον πιο δύσπιστο δοκιμαστή. Aν δεν με πιστεύετε, δοκιμάστε το Fairytale από την Αχαιών Οινοποιητική, μαζί με τηγανητά ρολάκια γεμιστά με λαχανικά, σόγια σος και κόκκινη πιπεριά. Είναι ένα ολόφρεσκο ροζέ από Μοσχάτο και Μαυροδάφνη, με ωραία οξύτητα και λίγα υπολειμματικά σάκχαρα, που το καθιστούν φοβερά χαριτωμένο. Από την άλλη, αν είστε λάτρης του αρωματικού, μα συνάμα ξηρού κρασιού, το ροζέ Μοσχάτο Τυρνάβου από το Κτήμα Μίγα θα σας κερδίσει με το μπουκέτο του. Δεν παραλείπουμε την Τομή rosé από το Κτήμα Τρουπή, με τα γλυκά αρώματα του Μοσχοφίλερου, την κοφτερή οξύτητα και τη φινέτσα του, δημιουργώντας την τέλεια ισορροπία. Από τη Βένια Ρούφα.

Τα μετρίου σώματος και πολύπλοκα

Τα λαδερά και τα ψάρια εποχής λατρεύουν τα ροζέ ταίρια. Κάτι οι ζουμερές ντομάτες, κάτι τα έντονα μυρωδικά, χρειάζονται ένα γαστρονομικό ροζέ στο τραπέζι. Το κορυφαίο φαγητό του καλοκαιριού, που δεν είναι άλλο από τα γεμιστά, σερβιρισμένα με φέτα, συνοδεύεται από το Petite Fleur του οινοποιείου Παρπαρούση, που είναι μάλλον το απόλυτο ταίρι τους. Πρόκειται για ένα κρασί-ωδή στην πιο όψιμη ποικιλία της Ευρώπης, τον Σιδερίτη. Αρώματα ροδιού και περγαμόντου μπλέκονται με γήινες και βοτανικές νότες και ακομπανιάρουν τέλεια τον φυτικό χαρακτήρα που δίνουν ο δυόσμος και ο μαϊντανός από τα γεμιστά. Έτερο πεντανόστιμο είναι το rosé Αpla από το Oenops Wines. Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα τριών ποικιλιών Ξινόμαυρο, Μαυρούδι και Λημνιώνα– που στα χέρια του εξαίρετου οινολόγου Νίκου Καρατζά δεν έχουν άλλη επιλογή από το να βγάλουν τον καλύτερό τους εαυτό. Από τη Βένια Ρούφα.

Τα γεμάτα και πληθωρικά

Μην ξεχνάμε πως υπάρχουν και κάποια τόσο σοβαρά ροζέ, που μπορούν να αντικαταστήσουν επάξια κάποια στιβαρά ερυθρά. Αυτά είναι τα ροζέ με τις πιο μακρές εκχυλίσεις, που είτε έχουν περάσει από κάποιο είδος βαρελιού ή ακόμα και πιθάρι και κρύβουν πολλή δύναμη μέσα τους. Χρειάζονται δε πολύπλοκα πιάτα. Επιβεβαίωση τρανή η Ροζέ Νεγκόσκα από το Κτήμα Τάτση συνοδεία μουσακά. Αυτό το πανίσχυρο κρασί διαθέτει και την οξύτητα, και τις τανίνες, και το σθένος τόσο να σιγοντάρει τα αρώματα από τα μπαχαρικά του σιγοψημένου κιμά, όσο και να αναδείξει τη μελιτζάνα. Μια άλλη ροζέ Νεγκόσκα είναι η Inima από το Κατώγι Αβέρωφ, η οποία, καθώς είναι περασμένη από βαρέλι, αντέχει και πιο πολύπλοκες γεύσεις. Συνδυάστε τη με μελιτζάνα με μοσχαράκι, αλλά και μανιτάρια. Δεν μπορούμε να μιλάμε για γαστρονομικά ροζέ και να μην αναφέρουμε το πολυσυζητημένο Rosé de Xinomavro του Απόστολου Θυμιόπουλου, ένα κρασί από τον άνθρωπο-θηριοδαμαστή της ποικιλίας που δεν σταματά να εντυπωσιάζει τους καταναλωτές. Βάλτε δίπλα του από κεφτεδάκια μέχρι ψάρι αλά σπετσιώτα. Από τη Βένια Ρούφα.