To street food της Κωνσταντινούπολης ορίζεται από πλήθος γαστρονομικά κομψοτεχνήματα που ετοιμάζονται με ζηλευτή επιμέλεια και μεράκι. Όσο για τα αγαπημένα ροφήματα των Τούρκων, είναι ο καφές, η παχύρρευστη μπόζα και το καυτό σαλέπι. Πάμε να δούμε πού βρίσκουμε τι.
Mύδια ντολμά (γεμιστά με ρύζι δηλαδή) σε χωνάκι
Μύδια ντολμά θα βρούμε στην Ιστικλάλ (τη μεγάλη οδό του Πέραν), στο ύψος της οδού Yeni Carşı στο Ορτάκιοϊ, κοντά στο τζαμί στην αποβάθρα των πλοίων, όπως και στις περισσότερες αγορές. Οπουδήποτε μπορεί κανείς να συναντήσει πλανόδιους που στήνουν τους πάγκους τους και χτίζουν λόφους από μύδια γεμιστά με ρύζι, τον εμβληματικό μεζέ της πόλης. Όσο δημοφιλή και να είναι όμως, είναι και επίφοβα αφού δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την προέλευση των μυδιών ούτε και τις συνθήκες στις οποίες παρασκευάζονται. Ευτυχώς, πέρα από τους πλανόδιους, μύδια ντολμά σερβίρουν και στα εστιατόρια. Προτιμήστε να τα φάτε εκεί.
Σιμίτια παντού και όλες τις ώρες
Σιμίτια πουλούν σε φούρνους και μικρά κιόσκια σχεδόν παντού και πάντα, παρόμοια με τα δικά μας κουλούρια Θεσσαλονίκης. Αξίζει να πάτε, όμως, μέχρι τον ιστορικό φούρνο Eryilmaz Kardesler (Firuzağa, Kadiriler Ykş. No 63, Beyoğlu, Τ/+90-53.36.63.83.67) της οικογένειας Έριλμαζ, που λειτουργεί πάνω από 200 χρόνια στο ισόγειο μιας ρημαγμένης μονοκατοικίας.
Το ντονέρ το σωστό
Ντονέρ που προτείνουν οι ντόπιοι με κλειστά μάτια είναι αυτό του Kantaroglu (Mollafenari, Kürkçüler Pazarı Sk. No 13/A, Fatih, Τ/+90-53.98.33.65.95). Φτιάχνεται με στρώσεις από μοσχαρίσιο και αρνίσιο κρέας, μέρος του οποίου είναι σε μορφή κιμά. Είναι μυρωδάτο, λεπτοκομμένο, σερβίρεται μέσα σε ψωμάκι ή εναλλακτικά σε πίτα ή φύλλο γιουφκά, μαζί με λεπτοκομμένα και πιπερωμένα κρεμμύδια, ντομάτα και τηγανητές πατάτες κατά βούληση. Ταιριάζει πολύ με αριάνι, που είναι ούτως ή άλλως το ρόφημα με το οποίο συνοδεύουν οι Τούρκοι τα κρεατικά.
Μπόζα η γλυκόξινη: τη λατρεύεις ή τη μισείς
Είναι ζυμωμένο μη αλκοολούχο ποτό, που παρασκευάζεται από κάποιο δημητριακό (σιτάρι, καλαμπόκι, κεχρί κ.ά.), νερό και ζάχαρη. Η μπόζα έχει λευκό γαλακτερό χρώμα, είναι παχύρρευστη και σερβίρεται πασπαλισμένη με κανέλα και καβουρδισμένα στραγάλια. Εξπέρ του είδους είναι στο Vefa Bozacisi (Mollahüsrev, Vefa Cd. No 66, Fatih, Τ/+90- 21.25.19.49.22), ένα παμπάλαιο μαγαζί του 1876, που έχει τη δική του βιοτεχνία παραγωγής μπόζας, την οποία πουλάει και εμφιαλωμένη. Πανέμορφος χώρος με φθαρμένα χρωματιστά πλακάκια, ένα τυπικό καπηλειό της Ανατολίας στην περιοχή Unkapanı, δίπλα στο Ύδραγωγείο του Ουάλεντος.
Σαλέπι καυτό για να αντέξεις το κρύο αεράκι του Βοσπόρου
Με μπόλικη κανέλα, το βρίσκουμε σε πολλά σημεία της πόλης, και στις βόλτες μας πετύχαμε και πλανόδιους σαλεπιτζήδες που ειδικεύονται αποκλειστικά σε αυτό. Εμείς πήραμε στο χέρι, περπατώντας πλάι στον Βόσπορο, από το κατάστημα Murat Muhallebicisi (Karamustafapaşa Mah., Halilpaşa Sok. Aksu İşhani 14/C, Beyoğlu, Τ/+90-21.22.45.19.49).
Χαλβάς με τυρί; Κι όμως!
Πεϊνίρ χαλβά, δηλαδή χαλβά με τυρί, ή για όσους τον προτιμούν και με καϊμάκι, δεν είχαμε καν ονειρευτεί. Αν τον πετύχετε ζεστό, κάνει τον δικό μας λαδένιο χαλβά να μοιάζει φτωχός συγγενής. Έχει δυνατή γεύση καβουρδισμένου σιμιγδαλιού σε συνδυασμό με το λιωμένο, ινώδες τυρί ή και με το εξίσου μαστιχωτό παγωτό καϊμάκι. Στο Sabriye Hanim (Mollahüsrev, Vefa Bozacısı Karşısı, Vefa Cd. 75/B, Fatih, Τ/+90-53.94.34.02.60) το σερβίρουν σε πλαστικά ταπεράκια στο χέρι, ψημένο (όπως το καζάν ντιμπί) ή απλό. Πουλάνε επίσης ασουρέ, supangle (πουτίγκα σοκολάτας), hayrabolu tatlisi (σιροπιαστά μπισκότα με σιμιγδάλι και τυρί) και hatay kitir kabak tatlisi (γλυκό κυδώνι).
Τσιγ κιοφτέ με πικάντικη σάλτσα
Çiğ köfte σημαίνει ωμός κεφτές. Πλέον όμως επιτρέπεται η πώληση μόνο vegan εκδοχής, για υγειονομικούς λόγους. Πρόκειται για ένα μείγμα από πλιγούρι, καρύδια, καρυκεύματα και λαχανικά, φορμαρισμένο σε μεγάλα μπλοκ, από τα οποία πλάθουν μικρά κομμάτια σε μακρόστενα κεφτεδάκια την ώρα της παραγγελίας. Τα σερβίρουν μαζί με φύλλα μαρουλιού, διάφορες πικάντικες σάλτσες και μαλακά φύλλα γιουφκά. Ωραία εκδοχή βρίσκουμε στο Sırrı Usta (Bozkurt, Kurtuluş Cd. No 41, Şişli, Τ/+90-21.22.30.49.02).
Ποιο τζελάτο; Ντοντουρμά δαγκωτό!
Ντοντουρμά που σε κάνει να αναθεωρείς ό,τι ήξερες έως τώρα για το παγωτό καϊμάκι, βρίσκουμε στο Damla (Feriköy, Kurtuluş Cd. 110/A, Şişli, Τ/+90-21.22.33.49.25). Πιο μαστιχωτό κι από μοτσαρέλα, θυμίζει σεμιφρέντο στην υφή. Εκεί πουλάνε και μπόζα εμφιαλωμένη, σαλέπι, τουλουμπάκια και μικρά σακουλάκια με καβουρδισμένα, αφράτα στραγάλια.
Πικλόζουμο για πρωινό; Άλλο και τούτο…
Και όμως, οι Τούρκοι ξετρελαίνονται με αυτό και οι πιο σκληροπυρηνικοί απολαμβάνουν το τουρσόζουμό τους νωρίς το πρωί, άλλοι ως χωνευτικό, ενώ πολλοί συνοδεύουν τη ρακή τους με τουρσόζουμο από σκόρδο, για να μη μεθάνε, όπως λένε, ή και κατόπιν… εορτής, μετά το hangover. Στα πλαστικά ποτηράκια όπου το σερβίρουν βάζουν μέσα και τουρσάκια, από λογιών λογιών πιπερίτσες, ντομάτες και κουνουπίδι μέχρι αγκινάρες, καρότα, μπάμιες, σκόρδα και σταφύλια. Το Asri Tursucu (Kuloğlu, Ağa Hamamı Sk. 9/A, Beyoğlu, Τ/+90- 53.35.45.21.21) πουλάει τουρσιά από το 1938, είναι πολύ δημοφιλές, με υποκαταστήματα σε διάφορα σημεία της Πόλης.