Αν κατεβείτε από το πλοίο, μπείτε στο αυτοκίνητο, πάρετε τον περιφερειακό και οδηγήσετε με βορινή κατεύθυνση, θα συναντήσετε τοπία θαυμαστά, χωριά μαγικά και ακρογιάλια συναρπαστικά. Τι θα έχετε χάσει; Την Παναγιά της Τήνου και μια υπέροχη βόλτα στη Χώρα, που μπορεί να μη φημίζεται για τη χάρη και την ομορφιά της, όμως εδώ και μερικά χρόνια δεκάδες καλόγουστα μαγαζάκια προσφέρουν λιχουδιές και μικρούς γαστρονομικούς θησαυρούς για να απολαύσετε ωραίες στιγμές στην πρωτεύουσα του δημοφιλούς νησιού.
Μικρές όμορφες στάσεις
Πολύ αγαπημένος μου είναι ο Αντίλαλος (Αφεντούλη & Παξαμάδη, Τ/22830-26.488), καφέ, βιβλιοπωλείο και γκαλερί, όλα μαζί. Παίρνω εκεί πρωινό αμφίψωμο με τηνιακό χοιρομέρι και γραβιέρα, πίνω κρύο τσάι του βουνού, ξεκοκαλίζω τον Τρυποκάρυδο του Ρόμπινς και άλλα βιβλία, χαζεύω χειροποίητα αντικείμενα, όπως κοσμήματα και σουβενίρ, τρώω πορτοκαλόπιτα με παγωτό και ενημερώνομαι για εικαστικά εργαστήρια, βραδιές κινηματογράφου, παρουσιάσεις βιβλίων και ό,τι άλλο οργανώνουν εκεί, πριν φύγω για τις βόλτες μου από τη μεριά του πεζόδρομου που τον βρίσκει η σκιά.
Στον δρόμο των προσκυνητών της Παναγιάς, λίγο πριν από το Πνευματικό Κέντρο όπου εκτίθενται έργα του Γιαννούλη Χαλεπά και από μια εντυπωσιακή βιβλιοθήκη με εκδόσεις οι οποίες χρονολογούνται στις αρχές του 18ου αιώνα, υπάρχει ένα λουλουδιασμένο μαγαζάκι που σταματώ πάντα να το χαζέψω. Το Keraso (Λεωφ. Μεγαλόχαρης 19, Τ/22830-26.306) μου φτιάχνει τη διάθεση με τα χρώματα, τα ωραία του γλαστράκια, τις μυρωδιές, τα λουλούδια, τα βότανα.
Άλλο ένα μαγαζί που μου ομορφαίνει τη μέρα είναι λίγο πιο πάνω, το φωτογραφείο Φωτογρά…φως (Λεωφ. Μεγαλόχαρης 35, Τ/22830-25.537) της φίλης και συνεργάτιδάς μου στον Γαστρονόμο –και υπογράφουσας φωτογραφικά το εν λόγω άρθρο- Έβελυν Φωσκόλου και του αδερφού της, Νίκου. Προσωπικά δεν πάω για να φωτογραφηθώ –πάντως αν θέλετε να φωτογραφηθείτε, το κορίτσι είναι ταλεντάρα-, αλλά για τα φανταστικά παιδικά παιχνίδια που ψάχνω αφορμή να ψωνίσω κάθε φορά που βρίσκομαι στην Τήνο. Βρίσκω τα πιο καλόγουστα φωτογραφικά άλμπουμ, ξύλινα εκπαιδευτικά παιχνίδια, τσάντες σχολικές και εκδρομικές, σετ φαγητού, λούτρινα νάνι και άλλα αξεσουάρ για την πιτσιρικαρία.
Από το Prickly Bear (Γύζη 3, Τ/22833-00.696), σχεδόν απέναντι, περνάω για να μου ψήσουν ένα speciality καφεδάκι cold brew της Omsôm για το δρόμο, αλλά θα πάω κι αργότερα για να κάτσω στο σοκάκι για κοκτέιλ Dog Bag, Garibaldi Peach και πίκλες (zero waste) ως συνοδευτικό.
Στο Ήταν ένα Μικρό Καράβι (Τριών Ιεραρχών, Τ/22830-22.818) ευχαριστιέμαι κάθε, μα κάθε φορά τη ζεστή φιλοξενία στην υπέροχη δροσερή αυλή, και μαζί απολαμβάνω το φαγητό δια χειρός Αντώνη Ψάλτη, του ιδιοκτήτη και μάγειρα που ετοιμάζει εκεί φαγητό με την καρδιά του και με καλά τοπικά υλικά, πολλά εκ των οποίων από τα βιολογικά περιβόλια του Tinos Eco Lodge. Να δοκιμάσετε οπωσδήποτε την ωραιότερη σαλάτα του φετινού καλοκαιριού, με ρόκα, κρύα σάλτσα ντομάτας, αμύγδαλα και παλαιωμένη γραβιέρα Τήνου, τα ντόπια ρεβίθια με ζαφορά, τα ραβιόλια με κουνέλι στιφάδο και το κορυφαίο ρυζόγαλο με ελληνικό καφέ.
Λίγα μέτρα από το λιμάνι, σε μια όχι και τόσο πολυσύχναστη πλατεΐτσα που οι ντόπιοι τη λένε «το αλάνι», βρίσκεται το ουζερί Πλοκάμι (Τριών Ιεραρχών 28, Τ/22830-31.642) που σερβίρει φρέσκο πράμα, σπαρταριστό. Λιαστό χταποδάκι στα κάρβουνα, καπνιστό σκουμπρί σχάρας, μικρόψαρα στο τηγάνι και ντομάτα μποστανίσια κομμένη στα τέσσερα. Μεζεκλίδικα, παρεΐστικα και καθησυχαστικά.
Ψαροφαγίας συνέχεια στην Άγκυρα (Τ/22830-23.016), μπροστά στο λιμάνι. Ένα κατεβατό από ούζα και τσίπουρα βρίσκουν συντροφιά πλάι σε φρέσκα μπαρμπουνάκια τηγανητά, ψάρια ημέρας ζουμερά ψημένα στη σχάρα και μεζέδες όπως ρεγγοσαλάτα, γίγαντες και μαραθοκεφτέδες.
Αν περάσετε από το Κουτούκι της Ελένης (Γάφου 5, Τ/22830-24.857) και καθίσετε στο χρωματιστό σοκάκι που το έχει ομορφύνει η Ελένη με γλάστρες και ζωγραφιές, να μη χάσετε την πλούσια αγκιναρόπιτα με ντόπιες αγκινάρες, τη φρουτάλια και, αν υπάρχουν στον κατάλογο, το παραδοσιακό κοκκινιστό πιτσούνι και τη βραστή μοσχαρίσια γλώσσα.
Δίπλα ακριβώς βρίσκεται το Κυριακάτικο καφενείο του Κυριάκου (Πόμερ & Γάφου, Τ/22830-22.606), όπου σερβίρουν καφέ, μπίρα, τσίπουρο ή ουζάκι με μεζέ, αλλά κυρίως και πάνω από όλα καταπληκτικούς λουκουμάδες, χρυσαφένιους και μελωμένους σπάταλα.
Γλυκό ή ποτό;
Για γλυκάκι περάστε από του Μεσκλιέ (Παραλιακός δρόμος, Λιμάνι, Τ/22830-22.151, 22830-22.874). Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα ζαχαροπλαστεία του νησιού, που λειτουργεί από το 1975 και, μεταξύ άλλων, φτιάχνει έξοχα αμυγδαλωτά, ξεροτήγανα, πάλλευκες τραγανές μαρέγκες και από τα καλύτερα γλυκά τυροπιτάκια του νησιού με ντόπιο τυρί πέτρωμα και μια ιδέα ξύσμα πορτοκαλιού.
Στου Χάλαρη (Ταξιαρχών 12, Τ/22830-25.087), ένα παμπάλαιο ζαχαροπλαστείο που λειτουργεί από το 1923, θα βρείτε, εκτός από τα παραδοσιακά γλυκά τυροπιτάκια, παστελάκια, μάντολες, ξεροτήγανα σαν φιογκάκια και ψαράκια (γεμιστές τηγανίτες) με ζάχαρη άχνη ή μέλι και κανέλα.
Για ποτό συνήθως ακολουθώ τη διαδρομή μεταξύ Three Donkeys (Ταξιαρχών 26, Τ/22833-00.658) και Κουρσάρου (Ακτή Έλλης 1, Τ/22830-23.963), μία ή και περισσότερες φορές μέσα στην ίδια βραδιά. Στο Three Donkeys η έμφαση δίνεται στα κοκτέιλ, που έχουν μεσογειακή tiki φιλοσοφία, και στη μουσική με τη funky διάθεση που πλαισιώνει την εξωτική ατμόσφαιρα. Ο Κουρσάρος, πάλι, ένα από τα πιο παλιά μπαρ του νησιού –ισχυρίζονται, δε, πως είναι το παλαιότερο μπαρ στις Κυκλάδες–, έχει φρεσκαριστεί πολύ επιτυχημένα από την ομάδα του αθηναϊκού Barrett. Κάθεσαι στην μπάρα και από τα μεγάλα παράθυρα βλέπεις το λιμάνι, τη θάλασσα, ακόμα και τον καβοδέτη. Ροκάρει, έχει straight κλασικά ποτά και DJ από την Αθήνα σχεδόν κάθε εβδομάδα.
Ντόπια καλούδια
Η Τήνος βγάζει λιχουδιές μικρής παραγωγής και τα τοπικά προϊόντα τα βρίσκουμε σε παντοπωλεία και κρεοπωλεία της Χώρας. Σε έναν μικρό παράλληλο πάνω από το λιμάνι, στο παντοπωλείο Η Νέα Αγορά – Παραδοσιακά προϊόντα Τήνου (Παξαμάδη, Τ/22830-25.380) θα βρείτε όλα τα υπέροχα κρασιά του νησιού, αλλά και τα τυριά που παράγουν τα επίσημα τυροκομεία της Τήνου. Την τελευταία φορά ψώνισα έξοχο τηνιακό τυράκι (βολάκι), καθώς και τριών λογιών καρίκια (μπλε τυρί Τήνου) από τρία διαφορετικά τυροκομεία. Τα πήρα για να τα δοκιμάσω και να δω ποιο είναι το καλύτερο και το συμπέρασμα ήταν πως ήταν και τα τρία εξαιρετικά. Εκεί θα βρείτε επίσης λούζα δικιά τους βουτυρένια, μέλια, ζυμαρικά, παξιμάδια και άλλα καλούδια από το νησί.
Ανάλογα προϊόντα –από κάππαρη και αγκιναράκια λαδιού μέχρι διαλεχτά μέλια και μαρμελάδες– βρίσκουμε στο Πρατήριο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Τήνου (Λεωφ. Μεγαλόχαρης 23, Τ/22830-23.289). Να τους ρωτήσετε αν έχουν παλαιωμένη γραβιέρα δικιά τους, που είναι πραγματικά εξαιρετική, και να ψωνίσετε οπωσδήποτε κοπανιστή και το έκτακτο αγελαδινό βούτυρο με ντόπιο γάλα.
Από το Κρεοπωλείο Μπόρας (Ευαγγελίστριας 25, Τ/22830-24.055) που βρίσκεται στο ακριβώς πίσω στενό από τον Συνεταιρισμό, στον δρόμο με τα δεκάδες μαγαζάκια που πωλούν θυμιατά, κεριά, λαμπάδες και κομποσκοίνια, θα ψωνίσετε μια από τις ωραιότερες λούζες του νησιού, καθώς επίσης έξοχα χωριάτικα λουκάνικα και ένα σαλάμι αέρος φλογερό και πικάντικο σαν τσορίθο.
Στο εργαστήρι του Γιάννη Κρητικού στο καρνάγιο (Καζανόβα 5, Τ/22830-29.280) θα βρείτε φανταστική λούζα, όμορφα καρυκευμένη και μυρωδάτη, και επίσης μεζεκλίδικα σκορδάτα και μαραθένια λουκάνικα και σαλτσίσι.
Σχετικά πρόσφατα άνοιξε το Meraki Concept Gift Store (Ναυάρχου Παναιτίου, Τ/ 22830-23.519) πίσω από το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού. Από εκεί ψωνίζω θεϊκό γλυκό κουταλιού βύσσινο και την υπέροχα γλυκόξινη και πικάντικη μαρμελάδα ντομάτας που φτιάχνει η Νικολέτα Δελατόλα Φωσκόλου με καρπούς από τον κήπο της. Το Meraki είναι το όμορφο κατάστημα της κόρης της, Μαρίας Φωσκόλου, που πουλάει τα πιο καλόγουστα αρτιζανάλ σουβενίρ του νησιού. Από σημειωματάρια με κυκλαδίτικα και θαλασσινά σχέδια, μοσχοβολιστά βότανα της Rhoeco και απίθανες βεντάλιες, μέχρι χειροποίητους κεραμικούς στύφτες και ξύλινα παιχνίδια.
Τα σαπούνια που βρίσκω στο Ena Karo (Αγίας Παρασκευής 13, Τ/22834-00.027) μπαίνω στον πειρασμό να τα δαγκώσω. Γεμίζω τη χούφτα μου με τα μικρά σαπουνάκια που φτιάχνει με φυσικά υλικά στο χέρι η Τζο, κατά κόσμον Γεωργία Ζήλου. Θα βρείτε από σαπούνια με κατσικίσιο γάλα, με αλόη βέρα και φύλλα νεραντζιάς, με σκόνη κακάο και αμυγδαλέλαιο, μέχρι scrub προσώπου, μοσχοβολιστά λάδια σώματος και λούφες.