Την ίδια στιγμή που στα Ματογιάννια, στο Paradise και στην Ψαρρού χαλάει ο κόσμος και στο αεροδρόμιο της Μυκόνου προσγειώνεται όλος ο πλανήτης, υπάρχει στη Μαού μια ήσυχη μικρή φάρμα που μου θυμίζει κάπως το γαλατικό χωριό του Αστερίξ.
Οι Ρίζες είναι ένα «χωριό» όπως το εννοούν κατά την παράδοση στη Μύκονο, δηλαδή μια αυτόνομη κατοικία που αποτελείται από ένα σύνολο ανεξάρτητων κτισμάτων -από περιστεριώνες και ξυλόφουρνο μέχρι εκκλησιά, στάβλο, τυροκομειό και πηγάδι-, όπου η οικογένεια παρήγαγε τα προς το ζην από τη δική της γη και τα οικόσιτα ζώα της. Η φάρμα βρίσκεται στην καρδιά του νησιού και είναι ένα κανονικό ταξίδι στον χρόνο και στην ιστορία της αυθεντικής, παλιάς Μυκόνου. Μέσα στα «τείχη» της περιλαμβάνει ένα παραδοσιακά στολισμένο σπίτι με λαογραφικά εργαστήρια, κατάφυτους κήπους με τις κλασικές μυκονιάτικες καλλιέργειες και οικόσιτα ζώα, καθώς και μια αυλή με βουκαμβίλιες και μουριές, όπου λειτουργεί μια ταβέρνα που σερβίρει απλά, τοπικά και νόστιμα πιάτα με τα προϊόντα της φάρμας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κεφτέδες χοιροσφαΐσιοι: Η Μύκονος σε μια μπουκιά
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πάρος, Σαντορίνη, Τήνος: Signature μενού δίπλα στη θάλασσα
Επιστροφή στις ρίζες
Πίσω από τις Ρίζες βρίσκεται η οικογένεια Ζουγανέλη, που στόχο έχει να αναβιώσει την καθημερινή ζωή των προγόνων και την κληρονομιά τους, όπως λένε οι ίδιοι. Με ξεναγούν στη φάρμα, στην περιοχή Μαού, που ήταν από πάντα η αγροτική ζώνη του νησιού, είχαν εκεί τα ζώα και τα χωράφια τους οι Ανωμερίτες, και μου δείχνουν το αλώνι, τον παλιό ληνό και τα παριανά αμπέλια που φύτεψε ο παππούς της οικογένειας πριν από καμιά πενηνταριά χρόνια, τους κήπους με τις ρόκες και τα μαρούλια, τα περιβόλια με τα πεπόνια, τα καρπούζια, τα κολοκυθάκια και τις μελιτζάνες. Οι ντοματιές πιο δίπλα έχουν ροδίσει, ενώ στα 50 μέτρα βρίσκεται το κοτέτσι που τους προμηθεύει καθημερινά με φρέσκα αυγά. «Έχουμε πολλή γη στην κατοχή μας, περί τα 100 στρέμματα, παλιά, καινούργια, ιδιόκτητα και νοικιασμένα, και θελήσαμε να τα αξιοποιήσουμε», μου λέει η Μαρουλιώ, η οποία έχει αναλάβει τη λειτουργία της φάρμας μαζί με τον αδερφό της, Γιάννη, και τους γονείς τους, Νίκο και Γιώτα. «Καλλιεργούμε από στάρια και καλαμπόκια μέχρι κηπευτικά και οπωροφόρα, έχουμε 300 πρόβατα, 60 κατσίκες αρμεγόμενες, 40 αγελάδες και 200 κότες».
Η γεύση της απλότητας
Μες στη μέση της Μυκόνου ξεχνάς ότι βρίσκεσαι στη Μύκονο. Τρως λαϊκά σε τραπέζια με καρό γαλανόλευκα τραπεζομάντηλα, σε μια ωραία ύπαιθρο με τους ήχους της φύσης και τη γεύση της απλότητας. «Μαγειρεύουμε ό,τι βγάζει ο κήπος μας και ό,τι είναι της εποχής. Όταν τελειώσουν η ρόκα και οι ντομάτες, τελειώνει και η σαλάτα. Κάποιες λίγες φορές αγοράζουμε προϊόντα και από ντόπιους παραγωγούς, αλλά γενικά προτιμάμε να φτάνουμε ως εκεί που μας επιτρέπουν οι δικές μας δυνάμεις», εξηγεί η Μαρουλιώ. Ψωμί μιγάδι φτιάχνουν στον ξυλόφουρνο με ολικής και λευκό αλεύρι ανάμικτο, την κρεμμυδόπιτα τη γεμίζουν με τυροβολιά της γιαγιάς Λίζας, τα ολόφρεσκα αυγά τα τηγανίζουν με τη λέρα, δηλαδή το λίπος του χοιρινού. Σαλάτες έχουν πολλές, αφού πολλά είναι και τα μπαχτσεβανίσια τους, ξεχωρίζουν όμως η μόστρα με το κρίθινο παξιμάδι και την ντόπια κοπανιστή, τα μαυρομάτικα και τα παντζάρια με τη σκορδαλιά που κάνουν με δικό τους ψωμί. Οι χοιροσφαΐσιοι κεφτέδες είναι έξοχοι και φτιάχνονται με δικό τους χοιρινό κιμά, χοντροκομμένο παραδοσιακά με τα μαχαίρια και καρυκευμένο με θρύμπι για να μυρίσει.
Δοκίμασα τους πιο τραγανούς κολοκυθανθούς, γεμισμένους με ντόπια τυριά και λούζα και βουτηγμένους σε έναν ουζάτο χυλό με καλαμποκάλευρο. Νόστιμη είναι και η κουκουλού, που είναι αυγά τηγανητά, κουκουλωμένα με κρέμα κοπανιστής, λούζα Μυκόνου και τηγανητές πατάτες. Για κυρίως σερβίρουν αρνάκι, προβατίνα και γουρουνόπουλο ψημένα στον φούρνο, αλλά και λαχανοντολμάδες και μουσακά. Τις Κυριακές κάνουν αντικριστό αρνάκι, «μια τεχνική που μας αρέσει πολύ και έχουμε υιοθετήσει, όπως κάνουν σε πολλά μέρη στον κόσμο, εκτός από την Κρήτη». Στον κατάλογό τους υπάρχουν οι ντόπιες μπίρες της Mikonu, όπως και τα κρασιά από τον Κήπο Ξυδάκη στην Κούτελα, αλλά θα ήθελα μελλοντικά να δω και μια, έστω μικρή, λίστα με μερικά ακόμα κυκλαδίτικα κρασιά.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΣτο Αγκίστρι της Θηρασιάς βλέπεις μια άλλη Σαντορίνη που πίστευες χαμένη
Από τη θεωρία στην πράξη
Στις Ρίζες διοργανώνονται επίσης μαθήματα μαγειρικής, ζύμωμα ψωμιού και ξεναγήσεις στους χώρους της φάρμας, ενώ υπάρχουν και εποχικές δραστηριότητες στις οποίες μπορεί να συμμετέχει ο επισκέπτης, όπως το θέρισμα του σταριού, ο τρύγος, η συγκομιδή της ελιάς, τα οποία ανακοινώνονται στη σελίδα τους στο facebook Rizes – Folklore Farmstead.
