Στρογγυλές πίτες με χυλό ψημένες στο μαντεμένιο σατς παραπέμπουν στον χυλό που έψηναν κάποτε στις πυρακτωμένες ασπίδες τους οι αρχαίοι Θράκες πολεμιστές, αλλά και περίτεχνες στριφτές που κουλουριάζουν το νήμα της ζωής και το ξετυλίγουν σε κάθε κομμάτι. Έχουν και τους λαγγίτες, τα γρήγορα πιτάκια του τηγανιού, σαν κρέπες, που γεμίζουν τις ανυπόμονες κοιλίτσες των παιδιών και με την κατάλληλη γέμιση είναι και ένα πλούσιο πρωινό, πριν από τις σκληρές αγροτικές δουλειές. Περιχυμένες με μέλι και πασπαλισμένες με σουσάμι, είναι ένα απολαυστικό γλυκό.
|
|
Με 4 ή 8 φύλλα είναι οι καθημερινές πίτες, πάντα με πλούσια γέμιση από μπόλικα αυγά, τυριά, σπασμένο στάρι ή τραχανά, ενώ με 12 λεπτά, περίτεχνα ανοιγμένα φύλλα οι κυριακάτικες, οι γιορτινές τους. Τέτοια πίτα ήταν και είναι η βασιλόπιτα της Θράκης, συνήθως κρεατόπιτα, ή πλούσια τυρόπιτα: και αυτήν, εκτός από τα 12 φύλλα, όσοι και οι μήνες του χρόνου, την ετοιμάζουν και με πλούσια βουτυράτα φύλλα σαν σφολιάτα, όπως στη Μακεδονία. Μέσα, εκτός από το φλουρί, έχουν και τα τσακνούδια (μικρά ξυλαράκια) σε κάθε κομμάτι. Το καθένα συμβολίζει κάτι από το σπιτικό, άλλο το σπίτι, άλλο το μαντρί, άλλο τις κότες κ.ά., ώστε κάθε μέλος της οικογένειας να έχει το τυχερό της χρονιάς, που ως δικό του είχε την υποχρέωση να το φροντίζει.


Ακόμα βέβαια στον Έβρο φτιάχνουν και την «περπατόπιτα», που μάθαμε από την αείμνηστη Εύη Βουτσινά, μια πλούσια σταφιδόπιτα που τη μοιράζουν στους φίλους, στους συγγενείς και στους γειτόνους μόλις περπατήσει το παιδάκι της οικογένειας. Τη μοιράζουν περπατώντας γρήγορα και ζωηρά, για να είναι το παιδί πάντα τρεχάτο και ζωηρό. Προσέχουν να μην πέσουν, για να μην πέφτει και το παιδί.