Πάμε για γαλακτομπούρεκο στη Δροσιά;

Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, η οικογένεια Λακαφώση από το Λιδωρίκι Φωκίδας κατηφόρισε με τα κοπάδια της στην Αττική και εγκαταστάθηκε στη Σταμάτα. Τον ίδιο δρόμο είχαν πάρει πολλοί συντοπίτες τους. Από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1950, πολλές κτηνοτροφικές οικογένειες της Ρούμελης άφησαν τα βουνά για μια καινούργια ζωή στην πρωτεύουσα: συνήθως πρώτα ερχόταν ένα μέλος, το οποίο ξεκινούσε να πουλάει γάλα και γιαούρτι στους Αθηναίους, και σύντομα ακολουθούσαν οι υπόλοιποι. Μάθαιναν για ένα διάστημα τη δουλειά στον συγγενή τους κι έπειτα σκορπούσαν σε κάθε γωνιά της Αττικής, ανοίγοντας γαλακτοπωλεία και κάνοντας διανομές φρέσκου γάλακτος και γαλακτοκομικών. Αυτή ήταν και η πορεία της οικογένειας Λακαφώση στην Αττική. Ένα από τα μέλη της κτηνοτροφικής αυτής φαμίλιας, ο Γιώργος Λακαφώσης, με τα τρία του παιδιά, Παναγιώτη, Αποστόλη και Ηλία, ξεκίνησαν να πουλάνε το φρέσκο πρόβειο γάλα τους και λίγα γιαούρτια, κάνοντας διανομή με τη «μόστρα», ένα ξύλινο κασελάκι με ραφάκια για τα μπουκάλια και τις πήλινες τσανάκες, στερεωμένο στο τιμόνι ενός ποδηλάτου και μετά με μια τρίκυκλη μηχανή. Λίγο αργότερα έστησαν το γαλακτοπωλείο τους στο Μπογιάτι, σημερινό Άγιο Στέφανο.

Με τον καιρό, οι τρεις γιοι του Γιώργου χώρισαν τις δουλειές, ώστε να αναλάβει ο καθένας μια διαφορετική αρμοδιότητα, διατηρώντας τις καλές μεταξύ τους σχέσεις. Ένας από τους γιους, ο Παναγιώτης, με τη γυναίκα του Ασπασία και τα παιδιά τους, εγκαταστάθηκαν στη Δροσιά το 1956, όταν στην έρημη, τότε, περιοχή ζούσαν λίγες εκατοντάδες Πόντιοι, και το 1959 άνοιξαν το γαλακτοπωλείο τους σε ένα ερημικό σημείο, προς μεγάλη ανησυχία της κυρίας Ασπασίας, γιατί το μαγαζί βρισκόταν κάπως μακριά από τον κεντρικό δρόμο, γνωστό τότε ως λεωφόρος Πειραιά- Δροσιάς. Εκεί ωστόσο έκανε τέρμα το λεωφορείο 27, με το οποίο εκδρομείς του Σαββατοκύριακου εξορμούσαν στις εξοχές της Δροσιάς. Παράλληλα, τα καλοκαίρια ο συνολικός πληθυσμός μεγάλωνε σημαντικά, καθώς ολόκληρες οικογένειες Ποντίων της Δραπετσώνας και του Πειραιά ανηφόριζαν στη Δροσιά και έστηναν στα δάση σκηνές για να παραθερίσουν.

Βρέθηκε σε πέρασμα, λοιπόν, το μικρό γαλακτοπωλείο, που παράλληλα με το ντελίβερι γάλακτος και γιαουρτιού με τη μόστρα στα λιγοστά σπίτια, σέρβιρε καφεδάκι και ρυζόγαλο σε κατοίκους, παραθεριστές και εκδρομείς. «Δίναμε τα προϊόντα μας και σε ένα σανατόριο που υπήρχε εδώ κοντά, καθώς και σε ένα ορφανοτροφείο», θυμάται ο Γιώργος Λακαφώσης, γιος του Παναγιώτη και της Ασπασίας, που μεγάλωσε μέσα στο οικογενειακό γαλακτοπωλείο. Δεν ήθελε και πολύ για να φτιαχτεί και το πρώτο γαλακτομπούρεκο και το μαγαζί σταδιακά να μετατραπεί σε εξοχικό καφεζαχαροπλαστείο, τίτλο και ύφος που διατηρεί αναλλοίωτα μέχρι σήμερα.

Γαλατένια νοστιμιά με απρόσμενη ελαφράδα Κυριακή πρωί απόλαυσα κι εγώ αυτό το περιποιημένο, ζεστό κομμάτι γαλακτομπούρεκο στα τραπεζάκια του καφεζαχαροπλαστείου, παρέα με ελληνικό καφεδάκι. Η γεύση του είναι πυκνή και μαζί απρόσμενα ελαφριά. Η κρέμα του γλυκού, ημίρρευστη ακόμη, σε γεμίζει θαλπωρή, σαν να τρως σπιτική παιδική τροφή. Το θαυμάσιο βούτυρο μοσχοβολάει με ένα αγέρωχο άρωμα που δεν καταφέρνουν να το νικήσουν η βανίλια και η κανέλα. Είναι το πιο κομψό χωριάτικο γαλακτομπούρεκο που έχω δοκιμάσει, μια γαλατένια τρυφεράδα που αφήνει ανιχνεύσιμα όλα τα καλά συστατικά της κρέμας. «Γαλακτομπούρεκο πρωτοέφτιαξαν οι γονείς μου το 1959, αρχικά από μια συνταγή κοντοχωριανών μας που έμεναν στο Μπραχάμι», αφηγείται ο κύριος Γιώργος. «Ξεκινήσαμε με ένα ταψί κάθε λίγες μέρες, κυρίως τα Σαββατοκύριακα, που ανηφόριζαν εδώ οι Πειραιώτες για ποντιακό πεϊνιρλί. Δοκίμαζαν όμως και το γαλακτομπούρεκό μας και τους άρεσε. Και άρχισε από στόμα σε στόμα να μαθεύεται, δεν υπήρχε τότε άλλος τρόπος διαφήμισης», συμπληρώνει. Μέσα σε σύντομο διάστημα, η οικογένεια τελειοποίησε τη συνταγή και πλέον το καυτό, μυρωδάτο τους γαλακτομπούρεκο, καλοσιροπιασμένο, με λεπτά τραγανά φύλλα πασπαλισμένα με κανέλα, έγινε το σήμα κατατεθέν του καφεζαχαροπλαστείου. Τη συνταγή αυτή, επιτυχημένη και απαράλλαχτη, ακολούθησε και ο ίδιος ο Γιώργος Λακαφώσης όταν ανέλαβε τα ηνία του μαγαζιού το 1987, μαζί με τη γυναίκα του Μαριάννα. Αν τον ρωτήσεις ποιο είναι το μυστικό, θα απαντήσει δίχως δεύτερη σκέψη: «Οι καλές πρώτες ύλες, η μικρή παραγωγή και το ότι στο εργαστήριο μπαίνει μόνο η οικογένεια, κανείς άλλος». Γάλα προμηθεύεται από επιλεγμένες μονάδες όπως η Τρίκκη και η ΘεσΓαλ και από μια μικρή μονάδα στην Πελοπόννησο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΤο «ραντεβού στο ζαχαροπλαστείο» επιστρέφει!

Στην κρέμα μπαίνουν μόνο φρέσκα αυγά, το βούτυρο έρχεται απευθείας από την αδερφή του στο Λιδωρίκι, που διατηρεί μικρό τυροκομείο (με εξαιρετικά τυριά που φιγουράρουν στις προθήκες-ψυγεία του μαγαζιού), η κανέλα για το πασπάλισμα είναι μόνο Κεϋλάνης. Το γλυκό-σήμα κατατεθέν ψήνεται είτε σε μεγάλα ορθογώνια ταψιά και πωλείται με το κομμάτι, είτε σε μικρά στρογγυλά ταψάκια. Και τα δύο εξαφανίζονται καθημερινά σε χρόνο μηδέν. Οι ετοιμασίες και τα ψησίματα ξεκινούν τα ξημερώματα, ώστε κάθε πρωί να ξεφουρνίζονται αδιάκοπα αμέτρητα ταψιά.

Μαζί με το γαλακτομπούρεκο, τα σιροπιαστά ταψιού είναι τα χαρακτηριστικότερα γλυκά του καφε-ζαχαροπλαστείου: καρυδόπιτα, μπακλαβάς, σαραγλάκια, πορτοκαλόπιτα, κανταΐφι, ενώ στην πορεία προστέθηκαν το εκμέκ κανταΐφι, το προφιτερόλ, το τσιζκέικ και η καρυδόπιτα, συχνά με τη σφραγίδα της Μαριάννας Λακαφώση. Κάθε Νοέμβριο ξεκινούν και τα γιορτινά γλυκά: μελομακάρονα και εξαίρετοι, αρωματικοί κουραμπιέδες, φτιαγμένοι με το λιδωρικιώτικο βούτυρο βέβαια, και με αμυγδαλάκι το οποίο ζεματίζει, ξεφλουδίζει και κόβει υπομονετικά με το μαχαιράκι στα τρία μία από τις τέσσερις κόρες του Γιώργου Λακαφώση, η Παναγιώτα.

Του αρέσει η φροντίδα στις λεπτομέρειες, τις περιγράφει με μεράκι και ικανοποίηση μικρού παιδιού. «Αγοράζουμε ολόκληρες φρυγανιές και τις κάνουμε εμείς τρίμμα – πειραματίστηκα με έτοιμο τρίμμα κάποια φορά στην καρυδόπιτα και δεν έλεγε να φουσκώσει! Τα καρύδια για τον μπακλαβά είναι από την Κόρινθο και μερικά ακόμη υλικά προέρχονται από την τοπική αγορά μικρών παραγωγών χωρίς μεσάζοντες, που επισκέπτομαι τακτικά στη Δροσιά», μας λέει ο κύριος Γιώργος.

Είναι φανερό από τις εκφράσεις και το ύφος ενθουσιασμένου, χαρούμενου παιδιού ότι την αγαπάει τη δουλειά του, τη χαίρεται. Άλλωστε, με μόνο διάλειμμα τα χρόνια των σπουδών του ως ηλεκτρολόγος και τα χρόνια που υπηρέτησε φαντάρος, όλη η υπόλοιπη ζωή του κύλησε μέσα σε αυτό το μαγαζί, κάτι που του προκαλεί βαθιά ευχαρίστηση. «Βέβαια, δεν ξέρω τι θα πει διακοπές, γιορτές, αργίες και Σαββατοκύριακα, αλλά το αγαπάω!» εξηγεί με αφοπλιστική ειλικρίνεια. Να είναι αυτά που έκαναν τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Στράτο Διονυσίου να δηλώσουν κάποτε τακτικοί πελάτες; Ίσως.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΣτο Σεράνο στην Τήνο τηγανίζουν λουκουμάδες στο γκάζι από το 1965