Οι παλιές νοικοκυρές στην Κρήτη, κυρίως στα ορεινά, έφτιαχναν τα γεμιστά στην κατσαρόλα και όχι στον φούρνο. Για να μην κολλήσουν στο σκεύος ακόμη κι αν σωθούν τα υγρά, η Μαρία Ηλιάκη στρώνει στον πάτο της κατσαρόλας φύλλα βασιλικού, αμπελοβλάσταρα ή αμπελόφυλλα, κι έτσι παράλληλα το φαγητό μοσχοβολάει.
50'
προετοιμασία
50' μαγείρεμα
Σύνολο: 1 ώρα και 40'
Υλικά
Μερίδες: 6-8
Για τη γέμιση
Για τα λαχανικά
Για το σερβίρισμα
Διαδικασία
- Λαχανικά: Παίρνουμε την πιο φαρδιά κατσαρόλα που διαθέτουμε και καλύπτουμε καλά τον πάτο της με τα φύλλα βασιλικού ή τα αμπελόφυλλα.
- Κόβουμε από ένα «καπάκι» σε κάθε λαχανικό: στις ντομάτες από τη μεριά του κοτσανιού, ενώ από τα κολοκύθια, τις μελιτζάνες και τις πατάτες μία φέτα από τη μακριά τους πλευρά.
- Με ένα κουτάλι αφαιρούμε την ψίχα όλων των λαχανικών.
- Την ψίχα από τις ντομάτες και τα κολοκυθάκια την τρίβουμε και θα τη χρησιμοποιήσουμε στη γέμιση, ενώ της μελιτζάνας και της πατάτας τις κρατάμε για άλλο μαγείρεμα.
- Αλατίζουμε ελαφρώς το εσωτερικό από κάθε λαχανικό που αδειάζουμε.
- Γέμιση: Βάζουμε όλα τα υλικά σε ένα μπολ και ανακατεύουμε καλά – η γέμιση θα γίνει σχετικά ζουμερή από την ψίχα της ντομάτας και το τριμμένο κολοκύθι που βγάζει τα υγρά του, γι’ αυτό και δεν το στραγγίζουμε όταν το τρίψουμε.
- Μαγείρεμα: Τακτοποιούμε όλα τα αδειασμένα λαχανικά στην κατσαρόλα, πάνω στα φύλλα, σφιχτά μεταξύ τους, με το άνοιγμα προς τα πάνω.
- Με ένα κουτάλι τα γεμίζουμε με το μείγμα ρυζιού, αφήνοντας ένα κενό 1 εκ.
- από το χείλος τους – φυλάσσουμε στην άκρη τη γέμιση που θα περισσέψει.
- Σκεπάζουμε τα λαχανικά με τα «καπάκια» τους.
- Περιχύνουμε τα σκεπασμένα γεμιστά με 60 ml από το ελαιόλαδο, τον μισό χυμό λεμονιού και τον αραιωμένο πελτέ.
- Σκεπάζουμε τα γεμιστά με ένα πιάτο με διάμετρο λίγο μικρότερη από αυτή της κατσαρόλας.
- Τέλος, προσθέτουμε νερό τόσο ώστε να μισοκαλύψει το πιάτο.
- Βάζουμε την κατσαρόλα σε δυνατή φωτιά, μέχρι το υγρό να πάρει βράση.
- Μετριάζουμε τη φωτιά, μισοσκεπάζουμε την κατσαρόλα με το καπάκι της και μαγειρεύουμε μέχρι να μαλακώσουν τα λαχανικά και να γίνει το ρύζι.
- Αποσύρουμε από τη φωτιά, αφαιρούμε με προσοχή το πιάτο και περιχύνουμε με το υπόλοιπο λάδι και τον υπόλοιπο χυμό λεμονιού.
- Σερβίρουμε τα γεμιστά όταν κρυώσουν αρκετά και συνοδεύουμε με στραγγιστό γιαούρτι και χωριάτικο ψωμί.