Πώς να φτιάξετε ζουμερά και αφράτα μπιφτέκια (+31 απίθανες συνταγές)

Η νοστιμιά βρίσκεται στις αναμείξεις

Οι αναμείξεις διαφορετικών ειδών κιμά θεωρούνται οι πιο νόστιμες. Έχοντας κατά νου πως στις κιμαδοπαρασκευές γενικά χρησιμοποιείται σχεδόν πάντα ο μοσχαρίσιος (ή ο βοδινός) κιμάς, μπορούμε να κάνουμε όποιο συνδυασμό θέλουμε, είτε μισή ποσότητα μοσχαρίσιο και μισή χοιρινό, είτε 1/3 μοσχαρίσιο, 1/3 χοιρινό και 1/3 αρνίσιο. Το γευστικό αποτέλεσμα είναι θέμα γούστου – αυτό σημαίνει πως έπειτα από αρκετές απόπειρες παρασκευής μπιφτεκιών θα βρούμε αυτό που πηγαίνει στη γεύση μας. Γενικά, πάντως, αν ο κιμάς βάσης (που συνηθέστερα είναι από μοσχάρι) προέρχεται από άπαχο κομμάτι, τότε μπορούμε να ζητήσουμε ένα πιο λιπαρό κομμάτι από τα άλλα κρέατα που θα χρησιμοποιηθούν στην ανάμειξη, εκτός κι αν θέλουμε το αποτέλεσμα να είναι πολύ άπαχο.

Πώς συντηρούμε τον κιμά

Ο κιμάς μπορεί να παραμένει στη συντήρηση του ψυγείου μόνο μία μέρα και καλό είναι να φυλάσσεται σε γυάλινο ή ανοξείδωτο δοχείο. Επίσης, επειδή είναι “διαλυμένος” ιστός κρέατος, χάνει εύκολα τους χυμούς του. Γι’ αυτό, καλύτερα να καταναλώνεται αυθημερόν. Στην περίπτωση που θέλουμε να τον καταψύξουμε, φτιάχνουμε λεπτά, επίπεδα πακετάκια, ώστε να καταψύχεται γρήγορα το κέντρο του κιμά και να ξεπαγώνει ομοιόμορφα. Η απόψυξη καλό είναι να γίνεται ήπια, στη συντήρηση του ψυγείου.

Ζύμωμα

Πώς θα αποκτήσει συνοχή το μείγμα

Μπαγιάτικο ψωμί: Η πλειονότητα των συνταγών για μπιφτέκια περιλαμβάνει ψωμί μουσκεμένο σε κάποιο υγρό και εν συνεχεία στυμμένο. Το ψωμί βοηθάει στο να αποκτήσει συνοχή το μείγμα και να μη διαλυθεί κατά το πλάσιμο των μπιφτεκιών και κυρίως κατά το ψήσιμό τους. Το ψωμί που θα χρησιμοποιήσουμε καλό είναι να είναι μπαγιάτικο, που είναι αφυδατωμένο και όταν μουσκεύεται γίνεται ψιχουλιαστό και εύθρυπτο. Το φρέσκο ψωμί, αν το μουσκέψουμε, γίνεται λαστιχωτό και δεν τρίβεται εύκολα. Αναφορικά με την ποσότητα, υπολογίζουμε: 1 μεγάλη φέτα ψωμιού (χωρίς την κόρα) ανά 1/2 κιλό κιμά Για να το χρησιμοποιήσουμε, θα αφαιρέσουμε την κόρα και θα μουσκέψουμε την ψίχα καλά σε νερό.

Αυγό: Για να είμαστε σίγουροι ότι το μείγμα των μπιφτεκιών θα αποκτήσει την απαιτούμενη συνοχή, βάζουμε και αυγό. Μάλιστα, συνηθίζεται να προσθέτουμε και λίγο ξίδι στο μείγμα για να μη μυρίζει το αυγό. Το ξίδι, όμως, βοηθάει και στο να αφρατέψει ο κιμάς. Προσοχή, όμως, στην ποσότητα· αν μας παραπέσει το ξίδι, τα μπιφτέκια θα βγουν ξιδάτα! Η προτεινόμενη αναλογία είναι η εξής: 1 αυγό + 1 κουτ. σούπας ξίδι ανά 1/2 κιλό κιμά.

Σε τι άλλο μπορούμε να μουλιάσουμε το ψωμί εκτός από νερό;

Αντί για νερό μπορούμε να μουλιάσουμε το ψωμί σε γάλα, κόκκινο κρασί (που θα κάνει τα μπιφτέκια πιο «πικάντικα») ή ούζο (που θα τα κάνει πιο… μεζεδιάρικα). Επίσης, μπορούμε να βάλουμε κονιάκ ή μπίρα (που αφρατεύει το μείγμα).

Τι βάζουμε αντί για ψωμί

Αν δεν έχουμε μπαγιάτικο ψωμί, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσουμε φρυγανιά (ή παξιμάδι) τριμμένη. Σε αυτή την περίπτωση, θα χρειαστεί να προσθέσουμε λίγα υγρά παραπάνω στο μείγμα για να μην είναι πολύ στεγνό. Όταν φτιάχνουμε μπιφτέκια με κιμά από κοτόπουλο, προτιμάμε τη φρυγανιά, γιατί ο εν λόγω κιμάς είναι πιο «αλοιφοειδής» και η φρυγανιά τον συγκρατεί καλύτερα. Αντί για ψωμί ή φρυγανιά μπορούμε να βάλουμε:

Ρύζι παραβρασμένο (ώστε να «λιώνει» κατά το πλάσιμο των μπιφτεκιών και να ενώνεται με τα υπόλοιπα υλικά).

Πλιγούρι, το οποίο μουλιάζουμε καλά σε βραστό νερό.

Κουάκερ (νιφάδες βρόμης): 2 γεμάτες κουτ. σούπας σε 1/2 κιλό κιμά αρκούν.

Πώς θα γίνει αφράτο το μείγμα

Για να γίνουν ζουμερά τα μπιφτέκια, πρέπει το μείγμα που θα φτιάξουμε να είναι αφράτο. Αυτό σημαίνει πως δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ σφιχτό ούτε πολύ υδαρές. Πρέπει γενικά να γνωρίζουμε πως το αφράτον του μείγματος έχει να κάνει (και) με το πόσο λιπαρός είναι ο κιμάς. Αν φτιάξουμε μπιφτέκια με λιγότερο λιπαρό κιμά, θα χρειαστεί να προσθέσουμε υλικά που θα αφρατέψουν το μείγμα (βλ. κάτωθι). Αυτό ισχύει και αν χρησιμοποιήσουμε φρυγανιά τριμμένη (αντί για ψωμί μουσκεμένο), καθώς έτσι το μείγμα θα γίνει πιο σφιχτό. Εμείς αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να διαλέξουμε έναν ή συνδυασμό ορισμένων από τους τρόπους που ακολουθούν και να τον εφαρμόσουμε στις δικές μας παρασκευές.

Κατά το ζύμωμα του μείγματος, λοιπόν, βοηθάει ιδιαίτερα αν βρέχουμε τα χέρια μας με νερό, μπίρα ή ελαιόλαδο.
Η σόδα (το αναψυκτικό) ή το φυσικό μεταλλικό ξινό νερό και το μπέικιν πάουντερ θεωρείται ότι αφρατεύουν το κιμαδένιο μείγμα. 1/2 φλιτζ. τσαγιού ή 1/2 κουτ. γλυκού, αντίστοιχα, σε 1/2 κιλό κιμά αρκούν.
Ιδιαίτερα ωφέλιμα για το αφράτεμα των μπιφτεκιών είναι το τριμμένο κρεμμύδι και η τριμμένη ντομάτα μαζί με τα υγρά τους (για 1 κιλό κιμά, 1 μεγάλο ξερό κρεμμύδι και 2 μέτριες ντομάτες είναι αρκετά).
Αν δεν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε λιπαρή ουσία αλλά ούτε ψωμί ή φρυγανιά, τότε ρίχνουμε τον μοσχαρίσιο κιμά στον πολυκόφτη με τα μαχαίρια μαζί με 2 – 3 παγάκια και τον «χτυπάμε» για 3 – 4 λεπτά μέχρι ν’ ασπρίσει και να «σπάσουν» οι ίνες του.
Αν έχουμε προσθέσει περισσότερα υγρά απ’ ό,τι πρέπει και το μείγμα δεν πλάθεται, τότε «διορθώνουμε» το μείγμα προσθέτοντας λίγη φρυγανιά.

Ταιριαστά μυρωδικά και μπαχαρικά

Τα μυρωδικά και τα μπαχαρικά που ταιριάζουν στα είδη των κρεάτων στην ακέραιη μορφή τους (προτού δηλαδή αυτά γίνουν κιμάς) αυτά είναι που θα χρησιμοποιήσουμε και στα μείγματα των κιμάδων στα οποία συμμετέχουν. Συγκεκριμένα:

Σε όλα τα μπιφτέκια ταιριάζει ο μαϊντανός και ο δυόσμος (φρέσκος ή ξερός).
Στα μπιφτέκια από μοσχαρίσιο κιμά μπορούμε να βάλουμε ρίγανη ή και θυμάρι, διάφορα πιπέρια, κόλιανδρο σε σκόνη, μαντζουράνα. Ιδιαίτερο άρωμα δίνουν το μοσχοκάρυδο, το καρδάμωμο (ή κακουλέ), το σουμάκι (ή ρους).
Στα μπιφτέκια από χοιρινό κιμά ταιριάζει το θρούμπι (που μπορεί να αντικαταστήσει το θυμάρι και τη ρίγανη). Επίσης, το ξύσμα πορτοκαλιού και το φασκόμηλο (προσοχή στις ποσότητες, γιατί το άρωμά του είναι πολύ δυνατό).
Στα μπιφτέκια από αρνίσιο ή πρόβειο κιμά ταιριάζει το μπαχάρι. Επίσης, ο μαραθόσπορος ή ο κόλιανδρος (κοπανισμένα σε γουδί), το δεντρολίβανο και το θυμάρι.
Στα μπιφτέκια από κιμά κοτόπουλου ταιριάζουν το μπαχάρι, η λουίζα, ο δυόσμος ή η μέντα ή το μελισσόχορτο, ο βασιλικός, ο γλυκάνισος, το σουμάκι, το κάρι κ.ά.

Γιατί βάζουμε κρεμμύδι

Το ξερό κρεμμύδι συμμετέχει σχεδόν πάντα στη σύνθεση του μείγματος για μπιφτέκια, είτε ψιλοκομμένο, είτε πολτοποιημένο στο μούλτι, είτε περασμένο από τον τρίφτη, καθότι προσδίδει υγρασία και μια… πικάντικη γλύκα. Ένα μεγάλο ξερό κρεμμύδι στο 1 κιλό κιμά είναι ικανή ποσότητα. Τα μπιφτέκια θα γίνουν πολύ νόστιμα εάν ψιλοκόψουμε το κρεμμύδι και το σοτάρουμε ελαφρώς σε ένα τηγανάκι με ελάχιστο λάδι, ίσα να μαλακώσει και να ξανθύνει. Τα φρέσκα κρεμμυδάκια με το πράσινο μέρος τους νοστιμεύουν επίσης το γευστικό αποτέλεσμα.

Τι λαχανικά να βάλουμε

Τα λαχανικά νοστιμεύουν το μείγμα του κιμά και του δίνουν υγρασία. Συνηθέστατα χρησιμοποιούμε ντομάτα: 2 μέτριες ντομάτες τριμμένες (ή 4 ντοματάκια κονσέρβας, πολτοποιημένα) στο 1 κιλό κιμά είναι μια χαρά. Επίσης, κολοκύθι, καρότο, φινόκιο, πιπεριά, πράσο και άλλα πολλά, τριμμένα ή ψιλοκομμένα.

Προσοχή: Η ποσότητα των λαχανικών που θα χρησιμοποιήσουμε δεν πρέπει να είναι υπερβολική. Τα λαχανικά τα βάζουμε για να δώσουν μια ευχάριστη «χόρτινη» νότα στο «κρεάτινο» σκεύασμα που είναι το μπιφτέκι και όχι να σκεπάσουν ή να «ρίξουν» τη γευστική οντότητα του κρέατος. Αλλωστε, μην ξεχνάμε πως για να νοστιμίσουμε το μπιφτέκι μας βάζουμε ούτως ή άλλως μυρωδικά ή/και μπαχαρικά.

Πώς τα ζυμώνουμε, πώς τα πλάθουμε

Αφού προσθέσουμε στον κιμά τα υλικά που θα επιλέξουμε, πρέπει να ζυμώσουμε το μείγμα καλά, για αρκετά λεπτά. Αυτό το κάνουμε για να ενωθούν τα υλικά, να διαλυθούν τα άσπρα στίγματα του λίπους και να ενοποιηθούν με τα υπόλοιπα υλικά, το μείγμα να γίνει ομοιόμορφο και αφράτο και να μη διαλυθεί όταν θα πλάσουμε και ψήσουμε τα μπιφτέκια.

Πολλοί σεφ προτείνουν να κάνουμε το ζύμωμα στον κάδο του μίξερ με το φτερό (το εργαλείο για το ζύμωμα ψωμιού), καθώς έτσι γίνεται ενιαίο και ομοιογενές το μείγμα.

Μετά το πλάσιμο, σειρά έχει η ξεκούραση. Αφήνουμε το μείγμα μας σκεπασμένο να ωριμάσει, να σιτέψει, για τουλάχιστον μισή ώρα στο ψυγείο. Με αυτόν τον τρόπο θα αναπτυχθούν πλήρως τα αρώματα, θα ενωθούν καλύτερα οι γεύσεις και το μείγμα θα σφίξει ώστε να πλάθεται ευκολότερα. Μπορούμε να φτιάξουμε το μείγμα αποβραδίς και να το αφήσουμε καλά σκεπασμένο στο ψυγείο.

Όταν έρθει η ώρα να πλάσουμε τα μπιφτέκια, παίρνουμε μια ποσότητα από το μείγμα στα χέρια μας (πόσο μεγάλη ή μικρή εξαρτάται από το μέγεθος του μπιφτεκιού που θέλουμε να φτιάξουμε), τη ζυμώνουμε ξανά ελαφρώς και εν συνεχεία την πλάθουμε με τρόπο τέτοιο ώστε τα μπιφτέκια να είναι ισόπαχα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για να μπορέσουν να ψηθούν ομοιόμορφα και στον ίδιο χρόνο.

Πώς τα αποθηκεύουμε

Σε περίπτωση που δεν θέλουμε να ψήσουμε όλα τα μπιφτέκια αμέσως, ένας καλός τρόπος αποθήκευσης είναι, αφού τα πλάσουμε, να τα τοποθετήσουμε το ένα πάνω στο άλλο βάζοντας ανάμεσά τους, σαν διαχωριστικό, αντικολλητικό χαρτί και να τα βάλουμε στην κατάψυξη. Διπλώνοντας το ένα πάνω στο άλλο εξοικονομούμε χώρο. Όταν τα χρειαστούμε, μπορούμε εύκολα να τα χρησιμοποιήσουμε.

Ψήσιμο

Ιδανικά ψήνουμε τα μπιφτέκια στο γκριλ του φούρνου. Και λέμε ιδανικά γιατί με αυτόν τον τρόπο το λίπος που έχει ο κιμάς βοηθά μεν τα μπιφτέκια να μη στεγνώσουν, φεύγει, όμως, κι έτσι το αποτέλεσμα είναι όσο ελαφρύτερο γίνεται.

Στο γκριλ για πιο ελαφρύ αποτέλεσμα

● Ιδανικά ψήνουμε τα μπιφτέκια στο γκριλ του φούρνου. Και λέμε ιδανικά γιατί με αυτόν τον τρόπο το λίπος που έχει ο κιμάς βοηθά μεν τα μπιφτέκια να μη στεγνώσουν, φεύγει, όμως, κι έτσι το αποτέλεσμα είναι όσο ελαφρύτερο γίνεται. Πώς το κάνουμε; Λαδώνουμε ελαφρώς τη σχάρα και ακουμπάμε πάνω τα μπιφτέκια ή, αν δεν θέλουμε να τη λερώσουμε, βάζουμε τη λαμαρίνα του φούρνου στρωμένη με αντικολλητικό χαρτί ψησίματος (έτσι, όμως, το λίπος θα μείνει).

● Αν δεν είμαστε εξοικειωμένοι με τη χρήση του γκριλ, είναι προτιμότερο να ξεκινάμε το ψήσιμο τοποθετώντας το ταψί ή τη σχάρα στη μεσαία θέση μέσα στο φούρνο. Ετσι, αν το γκριλ είναι πάρα πολύ δυνατό, τα μπιφτέκια δεν θα «αρπάξουν», ενώ, αν είναι λιγότερο δυνατό, θα ανεβάσουμε στα τελευταία λεπτά του ψησίματος το ταψί ή τη σχάρα πιο ψηλά για να αποκτήσουν την επιθυμητή κρούστα. Καλό είναι να βάλουμε σε πιο χαμηλή θέση μια λαμαρίνα με ελάχιστο νερό. Ετσι, δεν θα λερωθεί ο φούρνος.

● Μπορούμε, επίσης, να χρησιμοποιήσουμε και τις ηλεκτρικές ψηστιέρες ή γκριλιέρες. Ενα μεσαίου πάχους μπιφτέκι δεν θέλει πάνω από 6 – 7 λεπτά από κάθε πλευρά.

Το ψήσιμο στα κάρβουνα θέλει προσοχή

● Αν αποφασίσουμε να ψήσουμε στα κάρβουνα, δεν ξεχνάμε να βάλουμε πάνω στα κάρβουνα την τελευταία στιγμή φρέσκο δεντρολίβανο, λουίζα, δάφνη ή ρίγανη, που δίνουν μια φίνα καπνιστή γεύση στο αποτέλεσμα.

● Το ψήσιμο στα κάρβουνα θέλει πολλή προσοχή, καθότι οι θερμοκρασίες είναι ιδιαίτερα υψηλές και μπορεί τα μπιφτέκια να αρπάξουν γρήγορα και να μείνουν ωμά στο εσωτερικό τους. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή και, όταν χρειαστεί, να σηκώσουμε τη σχάρα από τα κάρβουνα 1 – 2 θέσεις ή να αραιώσουμε τα κάρβουνα από κάτω ώστε να πέσει λίγο η θερμοκρασία.

● Ένας πιο υγιεινός τρόπος ψησίματος σε ανοιχτή φωτιά είναι στην ψησταριά υγραερίου. Ακολουθούμε τις οδηγίες της συσκευής, διότι κάθε ψησταριά έχει άλλη ισχύ και ως εκ τούτου οι χρόνοι ψησίματος ποικίλλουν. Το ατού αυτού του τρόπου ψησίματος είναι ότι μπορούμε να ρυθμίσουμε την ένταση της φωτιάς ανά πάσα στιγμή, μέχρι να ψηθούν τα μπιφτέκια καταπώς επιθυμούμε.

Στο τηγάνι για ευκολία

Είναι ο πιο εύκολος τρόπος ψησίματος, αλλά το αποτέλεσμα είναι πιο βαρύ, καθώς δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής για το λίπος των μπιφτεκιών. Χρησιμοποιούμε αντικολλητικό τηγάνι (γραμμωτό, αν θέλουμε να αποκτήσουν τα μπιφτέκια μας τις καφετιές γραμμές του καψαλίσματος). Το βάζουμε στη φωτιά να ζεσταθεί πολύ καλά, αλείφουμε την επιφάνειά του με ένα πινέλο με λίγο ελαιόλαδο και στη συνέχεια ψήνουμε τα μπιφτέκια για 5 – 6 λεπτά από κάθε πλευρά, ανάλογα και με το πάχος τους και το πώς τα θέλουμε ψημένα.

Στον φούρνο με πατάτες

Μπορούμε να ψήσουμε τα μπιφτέκια στο φούρνο, στις αντιστάσεις πάνω-κάτω. Προτιμάμε αυτόν τον τρόπο όταν τα φτιάχνουμε με πατάτες ή λαχανικά φούρνου. Επειδή, όμως, δεν θέλουν πολύ χρόνο για να γίνουν, είναι καλύτερα να τα προσθέσουμε στο ταψί στα μισά του ψησίματος ή, αν τα έχουμε βάλει από την αρχή, να τα βγάλουμε εγκαίρως και να συνεχίσουμε με το ψήσιμο των υπόλοιπων υλικών μας, μέχρι να γίνουν και αυτά.

Χρόνοι ψησίματος για μπιφτέκια

Οι χρόνοι έχουν υπολογιστεί για μπιφτέκια πάχους περίπου 1,5 εκ. και για καλοψημένο αποτέλεσμα. Το γκριλ το προθερμαίνουμε για 10 λεπτά στην πιο υψηλή θερμοκρασία και βάζουμε τη σχάρα με τα μπιφτέκια σε απόσταση περίπου 8 εκ. από το γκριλ. Για το ψήσιμο στις αντιστάσεις προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 180°C για 15 λεπτά και βάζουμε το ταψί στη μεσαία σκάλα. Όσον αφορά στο τηγάνι, το αφήνουμε να κάψει καλά σε μέτρια προς δυνατή φωτιά. Θα χρειαστούν συχνά γυρίσματα μόλις ροδίσουν έντονα τα μπιφτέκια και από τις δύο πλευρές. Αν ψήσουμε στα κάρβουνα προσέχουμε να είναι καλά χωνεμένη η θράκα και η σχάρα να είναι σε απόσταση 10 εκ. από τα κάρβουνα ή τη φλόγα (αν ψήσουμε σε ψησταριά υγραερίου). Στη δοκιμή μας, η ψησταριά υγραερίου ήταν ισχύος 6 KW. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΜπριζολάκια χοιρινά μαριναρισμένα σε μαρινάδα κρασιού