Τα σουβλατζίδικα του Πειραιά: Τα 10 αγαπημένα μας στη γενέτειρα του σουβλακιού | ΕΞΟΔΟΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΤο πρώτο σουβλάκι της Αθήνας: Από τη Νίκαια του 1924 στο σήμερα Ο Πειραιάς χωρίς τα σουβλάτζίδικα θα υπήρχε, δεν λέω, αλλά θα ήταν σίγουρα πιο άνοστος. Χωρίς όμως τον Πειραιά -για την ακρίβεια χωρίς έναν Μικρασιάτη πρόσφυγα που εγκαταστάθηκε στον Πειραιά- τα σουβλατζίδικά μπορεί να μην υπήρχαν καν. Στην έρευνά μας για το βιβλίο «Σουβλάκι: Ένα γαστρονομικό ταξίδι από τα ομηρικά έπη μέχρι το σύγχρονο street food», που γράψαμε μαζί με τον Τάσο Μπρεκουλάκη, μάθαμε ότι το σουβλάκι ξεκινάει επίσημα την ένδοξη ιστορία του όταν το 1924 ο Ισαάκ Μερακλίδης, άνοιξε στη Νίκαια το πρώτο σουβλατζίδικο, το Αιγυπτιακόν. Ο μπαρμπα-Ισαάκ ήταν Αρμένης από τα Άδανα (που φημίζονται για το κεμπάπ) και ήρθε στον Πειραιά ως πρόσφυγας, άλλαξε το όνομά του από Μισάκ Ανισπικιάν σε Ισαάκ Μερακλίδης και έγινε ξακουστός για το κεμπάπ του. Το παράδειγμά του ακολούθησαν και άλλοι και άνοιξαν μαγαζιά στο Κερατσίνι και στον Κορυδαλλό, στη Δραπετσώνα και γύρω από το λιμάνι του Πειραιά. Πολλά από αυτά τα ιστορικά σουβλατζίδικα έχουν κλείσει, κάποια παραμένουν ανοιχτά και συνεχίζουν την παράδοση των προγόνων τους, ενώ ανοίγουν κι άλλα νέα που προστίθενται στον χάρτη. Τα σουβλατζίδικα του Πειραιά που προτιμώ είναι τα αυθεντικά, παλιομοδίτικα μαγαζιά, που συνήθως βρίσκονται εκτός πιάτσας, σερβίρουν πεντανόστιμα τυλιχτά με κόκκινες σάλτσες, μυστικές, ζυμώνουν οι ίδιοι τα μπιφτέκια τους και ψήνουν τα κρεατικά τους μαστόρικα στα κάρβουνα. Μ.Π.

Κοχύλι: Το βασίλειό μου για ένα τυλιχτό

Έχω καθίσει δεκάδες φορές πίσω από στοίβες με τυλιχτά από το Κοχύλι. Σουβλάκι μικρό, του χεριού μας, με πίτα αφράτη, αλάδωτη, αλλά λουκουμαδένια, με σπέσιαλ κόκκινη σάλτσα, όχι καυτερή, αλλά πικάντικη να ανάβουν τα αίματα. Κρεμμύδι λεπτοκομμένο, ανάκατο με μαϊντανό, ντομάτα κατακόκκινη. Τζατζίκι δεν βάζουν, πατάτες ρωτάνε αν θέλουμε, αλλά δεν θέλουμε. Έχουν χοιρινό καλαμάκι άλιπο, κεμπάπ, μπιφτέκι, καλαμάκι κοτόπουλο. Όλα στα κάρβουνα, όλα χειροποίητα. Κάθε φορά που τρώω ένα, μακαρίζω την τύχη μου. Ν.Μ.

Αγίου Γεωργίου 82Α, Κορυδαλλός, Τ/210- 49.54.039. Καθημερινά 18.00-01.00 (κάνει delivery).

Παναγιώτης: Το αγαπημένο του Κορυδαλλού

«Εάν θέλετε σουβλάκι κρέας, μερίδα κρέας, πατάτες, παρακαλούμε να το λέτε πριν έρθει η σειρά σας» γράφει στο πινακάκι, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων. Προσωπικά ψηφίζω «μπιφτέκι» δαγκωτό. Μέσα στο σαλτσάτο τυλιχτό τους συμβαίνει μια αριστουργηματική ανταλλαγή γεύσεων. Εδώ συμβαίνει το εξής παράδοξο: το τζατζίκι μπαίνει κατακόρυφα, όπως η σαντιγί στην τούρτα, που χαριτωμένο μεν, πλην όχι και τόσο αποτελεσματικό ως προς το γευστικό αποτέλεσμα. Ένα τυλιχτό από τον Παναγιώτη Λαυκιώτη δεν είναι ποτέ αρκετό. Ν.Μ.

Γρ. Λαμπράκη 104, Κορυδαλλός, Τ/210- 56.22.355, 210-56.97.174. Ανοιχτά καθημερινά 18.00-01.00, εκτός Κυριακής (κάνει delivery).

Έντυ: Χωρίς στολίδια

Το σουβλατζίδικο άνοιξε το 1946 ο Αρμένης Χοβσέπ, σήμερα το τρέχουν οι Αρμένηδες που εργάζονταν από παλιά στο μαγαζί, ο Βαγγέλης και ο Σταύρος. Το χοιρινό τους είναι από ψαρονέφρι, καθαρό κρέας. Το μπιφτέκι το ζυμώνουν μόνο με κρεμμύδι. Προτείνω να μην βάλετε πατάτες, πάρτε τις χώρια, και προσθέστε στην πίτα μόνο ντομάτα, μαϊντανό ή και κρεμμύδι. Εδώ τρώμε στα όρθια, σε σκαμπό ή τα παίρνουμε σε πακέτο. Δεν χάνουν ιδιαιτέρως στη μεταφορά, καυτά βέβαια, επιτόπου, έχουν άλλη χάρη, όπως όλα. Τρελαίνομαι γι’ αυτά τα σουβλάκια. Ίσως επειδή πια είναι μακριά από το σπίτι μου, η απόσταση που διανύω μέχρι να φτάσω εκεί, με κάνει να τα λαχταρώ. Είναι το μικρό, σωστό, μανιτζέβελο σουβλακάκι, χωρίς λάδια, χωρίς σάλτσες, χωρίς λίπη, χωρίς στολίδια, με τη μυρωδιά από το κάρβουνο. Αν μου επιτρέπεται, αυτό είναι το αρχετυπικό σουβλάκι. Του Έντυ. Ν.Δ.

Καρακουλουξή 4, Νίκαια, Τ/210-49.26.117, Καθημερινά 12.00- 23.30, Κυριακή κλειστά.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΠού τρώμε τα καλύτερα σουβλάκια στα βόρεια προάστια

Άρης: Σουβλάκι στις εργατικές γειτονιές του Ρέντη

Κοντά στην πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου στου Ρέντη, ένα συνοικιακό σουβλατζιδικο κάνει τη διαφορά, παρότι που ίσα το παρατηρείς – μόνο μια λιτή ταμπέλα με το όνομα του ιδιοκτήτη μαρτυράει την υπάρξή του. Στον Άρη δεν έχει να καθίσεις, ή θα πάρεις το σουβλάκι σου και θα σταθείς να το φας εκεί (που το προτείνω για να το ευχαριστηθείς ζεστό) ή θα το πάρεις πακέτο για το σπίτι ή θα το παραγγείλεις, αν μένεις στη γειτονιά. «Ένα τυλιχτό με γύρο παρακαλώ», οπωσδήποτε χωρίς πατάτες, γιατί δεν είναι από τις καλές, ο γύρος όμως είναι χειροποίητος και πολύ νόστιμος. Τον ετοιμάζει ο ίδιος ο Άρης κάθε μέρα στο μαγαζί. Στη μεγάλου μεγέθους μαλακή πίτα μπαίνει τζατζίκι δροσερό, ντομάτα σε σωστή αναλογία, κρεμμύδι κομμένο σε λεπτές ροδέλες και κόκκινη σάλτσα σπιτική δική τους. Χαζεύω τον χαρακτηριστικό τρόπο που βάζει το αλάτι στο τέλος και του ζητάω έξτρα καυτερό κόκκινο πιπέρι, σκέτη νοστιμιά. Μ.Π.

Παύλου Μελά 14, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, Τ/210-48.21.902, Δευτέρα-Παρασκευή 14.00-00.00, Σαββατοκύριακο κλειστά. Κάνει delivery.

Πολύβιος: «Ανοιχτές μερίδες» στο πιο παλιό σουβλατζίδικο της Δραπετσώνας

Στη Δραπετσώνα, πίσω από τον Άγιο Διονύσιο και τη γέφυρα του Παπαϊωάννου, όπου κάποτε έπρεπε να πληρώσεις τους μάγκες του Πειραιά για να περάσεις στη μάντρα του Σαραντόπουλου και να ακούσεις να τραγουδάει η περίφημη «τετράδα του Πειραιά», βρίσκεται ο Πολύβιος, το πιο παλιό και μερακλίδικο σουβλατζίδικο της Δραπετσώνας. Το μαγαζί αρχικά άνοιξε ο Πολύβιος Σιλβέστρος το 1935, τώρα το τρέχει ο εγγονός του, πάλι Πολύβιος, και συνεχίζει αναλλοίωτη την παράδοση. «Πάμε στον Άγιο Διονύση για μερίδες» λέγανε οι σουβλακόφιλοι τη δεκαετία του 1980, που ήταν η χρυσή εποχή για τον Πολύβιο. Οι μερίδες ήταν ένα «σύστημα» πολύ δημοφιλές στην περιοχή, ήταν χαρακτηριστικό της γειτονιάς. Δύο πίτες, από πάνω το κρέας, ντομάτα κομμένη στα τέσσερα, κρεμμύδι με μαϊντανό και τίποτε άλλο. Το τζατζίκι ξεχωριστά, οι πατάτες φρέσκες, και αυτές ξεχωριστά. Λίγα πράγματα και καλά. Ο Πολύβιος τα φτιάχνει όλα από το μηδέν, με υλικά που προμηθεύεται από επιχειρήσεις της γειτονιάς. Πατάτα, τζατζίκι ή γιαούρτι όποιος θέλει. Το σουτζούκι το φτιάχνει όπως το έκανε ο παππούς και δεν δίνει σε κανέναν τη συνταγή· έχει επίσης κεμπάπ, μπιφτεκάκια στρογγυλά και κρέας χοιρινό. Αυτό που κάνει τη γεύση εντελώς ξεχωριστή είναι το βούτυρο που βάζει στις πίτες όταν ψηθούν, ιδέα του παππού Πολύβιο. Δεν το βρίσκεις σε κανένα άλλο σουβλατζίδικο. Μ.Π.

Αγίου Δημητρίου 28, Δραπετσώνα, Τ/210-46.17.563, Δευτέρα-Σάββατο18.00-23.30. Κυριακή κλειστά.

Ροδόπολις: Με κόκκινη σάλτσα σε δύο εκδοχές, καυτερή και μη

Σε ένα πιατάκι, δύο μεγάλες μαλακές πίτες ψημένες στα κάρβουνα, από πάνω το καλοψημένο κεμπάπ που λιώνει στο στόμα, η ντομάτα, το κρεμμύδι και πάνω από όλα αυτά, η σάλτσα του Ροδόπολις, της οποίας η επίγευση σου μένει αξέχαστη. Η σάλτσα είναι μυστική συνταγή δική τους και δεν τη μοιράζονται με τίποτα, παρά μόνο σε ρωτάνε «καυτερή ή όχι;». Όποια και αν προτιμήσετε θα την ευχαριστηθείτε. Στο τυλιχτό βάζουν μόνο κρέας, ντομάτα, κρεμμύδι και σάλτσα –τζατζίκι ή πατάτες δεν βάζουν και ούτε το συζητάνε. Το μαγαζί βρίσκεται σε έναν ήσυχο δρόμο κάθετο στην οδό Αναπαύσεως, στα σύνορα Δραπετσώνας–Κερατσινίου. Η διακόσμηση θυμίζει ορεινό καταφύγιο, με ξύλινη επένδυση στους τοίχους και κάδρα με φυσικό τοπίο. Στο πεζοδρόμιο έχει πλαστικά τραπεζοκαθίσματα και πολλούς βασιλικούς, το βράδυ δεν βρίσκεις να κάτσεις. Ντελίβερι δεν κάνουν αλλά δίνουν τα σουβλάκια τους και σε πακέτο. Μ.Π.

Ανδριανού 13, Δραπετσώνα, Τ/210-46.23.788, Πέμπτη–Τρίτη18.00-00.00, Τετάρτη κλειστά.

Ο Γιώργος: Το σουβλάκι του λιμανιού

Σε ένα φρέσκο και δροσερό μαγαζί γωνία Γούναρη και Νικήτα, στην αγορά του Πειραιά, κατεβαίνουμε για να θυμηθούμε χρώματα και αρώματα. Η συνταγή είναι η κλασική με το καλοφτιαγμένο μπιφτεκάκι και την πιπεράτη πίτα, την ντομάτα αλλά και τη σάλτσα, που θυμίζουν τα κυριακάτικα τραπέζια με τους Σμυρνιούς παππούδες στην εξοχή. Ν.Δ.

Γούναρη 18 & Νικήτα γωνία, Πειραιάς, Τ/211- 40.33.388. Δευτέρα-Σάββατο:11.00-19.30 (τους καλοκαιρινούς μήνες το ωράριο της Πέμπτης επεκτείνεται μέχρι τις 22.00)

Ο Σέρκος: Πάμε πλατεία για αρμένικο κεμπάπ και σουτζούκι

Στην πλατεία Νεράιδας, στην παλαιά Κοκκινιά, αξίζει να πάτε γιατί είναι περιποιημένη και όμορφη, αλλά κυρίως για να απολαύσετε ένα από τα πιο νόστιμα σουτζούκια και τα πιο αφράτα, απαλά, ζουμερά κεμπάπ του Σέρκου. Ο Σέρκος δεν ζει πια. Ζει και βασιλεύει όμως η ψησταριά που έφτιαξε για να ψήνει τα απίθανα κεμπάπ του. Τη δουλεύουν με μαστοριά τα παιδιά του, η κόρη του Άννη και ο γιος του Αβέντις. Ό,τι και αν παραγγείλετε, όπως λαχματζούν, σουβλάκια χοιρινά, κοτόπουλο κ.ά., είναι καλό. Μη σας παρασύρουν όμως οι Σειρήνες και χορτάσετε χωρίς να δοκιμάσετε το κεμπάπ του. Αφράτο, απαλό, ζουμερό, ζυμωμένο για πολλή ώρα με μοσχαρίσιο και αρνίσιο κιμά και μόνο με αλατοπίπερο, πάνω σε πίτα. Μ.Β.

Ίωνος Δραγούμη 39-41, πλατεία Νεράιδας, Παλαιά Κοκκινιά, Τ/210-49.28.297. Δευτέρα–Σάββατο19.00- 00.30, Κυριακή κλειστά (κάνει delivery).

Αβραάμ: Από τους πρώτους της Δραπετσώνας

Αβραάμ, Καράμπαμπας και Πολύβιος ήταν οι τρεις «γενάρχες» του σουβλακιού στη Δραπετσώνα. Δημιούργησαν σχολή και είχε ο καθένας τους οπαδούς του. Τις εποχές προ του ντελίβερι, οι Πειραιώτες το είχαν σαν έξοδο περιωπής να πάνε μέχρι τον Άγιο Διονύση για κεμπάπ και «μαύρο», σουτζούκι. Ο Αβραάμ άνοιξε το 1938. Ο ιδιοκτήτης Αβραάμ Σαββίδης ήταν Πόντιος από την Πόλη. Την επιχείρηση συνέχισε η κόρη του αλλά πλέον έχει περάσει σε άλλα χέρια, όμως το φαγητό και ο χώρος δεν έχουν αλλάξει πολύ. Μεγάλη εσωτερική αίθουσα, με ραμποτέ επένδυση στους τοίχους, και μια λαϊκή αυλίτσα το καλοκαίρι για όσους θέλουν να θυμηθούν ή να αναβιώσουν τις παλιές οικογενειακές εξορμήσεις. Οι μερίδες του γενναίες, το ίδιο και το τυλιχτό του, με πίτα αφράτη και λαδωμένη, στην τέλεια ισορροπία μεταξύ τραγανού και μαλακού, έτσι που έχει ποτίσει από τα ζουμιά. Το κεμπάπ του μπρουτάλ, ζουμερό και λιπαρό. Φημίζεται όπως είπαμε και για το «μαύρο» του. Κρίμα μόνο για τις προκάτ πατάτες. Χ.Τ.

Σωκράτους 3, Δραπετσώνα, Τ/210-46.15.841. Καθημερινά 14.00-00.00, Κυριακές από τις 12.00 (κάνει delivery.)

Αιγυπτιακόν: Το πρώτο κεμπαμπτζίδικο της Αθήνας

Σύμφωνα με τις αφηγήσεις, εδώ ξεκινά η ιστορία του σουβλακιού στην Αθήνα. Το 1924 ο Μισάκ Ανισπικιάν, Μικρασιάτης που είχε φύγει πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, πήγε στην Αίγυπτο και στη συνέχεια ήρθε στη Νίκαια. Εδώ άνοιξε το πρώτο σουβλατζίδικο, το Αιγυπτιακόν, φέρνοντας μαζί του την ιδέα για το κεμπάπ, τροποποιώντας την αραβική πίτα με τη βοήθεια ενός φούρναρη της Νίκαιας. Μέσα στα χρόνια το κατάστημα μετακινήθηκε πολλές φορές, αλλά οι διάδοχοι του Μισάν συνεχίζουν τη παράδοση από καινούργιο πόστο. Φτιάχνουν το τυλιχτό με πίτες από την παραδοσιακή βιοτεχνία του Χασιώτη και ζουμερό, χειροποίητο κεμπάπ από μοσχαρίσιο και αρνίσιο κρέας. Δοκιμάστε και τα ωραία, σπιτικά τους φαλάφελ. Γ.Π.

Πέτρου Ράλλη 168, Νίκαια, Τ/210-41.82.920, Δευτέρα-Σάββατο 17.00-00.00. Κυριακή κλειστά (κάνει delivery).