Με τα περισσεύματα των γιορτών: 30 ξεχωριστές αλμυρές και γλυκές συνταγές

Οι γιορτές είναι συνδεδεμένες με την αφθονία. Με πλούσια πιάτα και συνταγές που κάνουν αυτές τις μέρες ξεχωριστές. Συχνά, ωστόσο, το παρακάνουμε με τις ποσότητες, με αποτέλεσμα να περισσεύει αρκετό φαγητό. Επειδή δεν μας αρέσει να το πετάμε, μετατρέπουμε τα νόστιμα περισσεύματα σε λαχταριστές και πανεύκολες συνταγές αλμυρές και γλυκές. Μπουχτίσατε στα μελομακάρονα: Στις πιατέλες υπάρχουν ακόμη κάμποσοι κουραμπιέδες; Η βασιλόπιτα έχει μισοξεραθεί; Τέλεια! Έχετε την ιδανική πρώτη ύλη για διάφορα απίθανα νόστιμα και εύκολα γλυκίσματα.

Μια αναδρομή σε παραδοσιακές συνταγές από διάφορα μέρη της χώρας αποδεικνύει ότι από περισσεύματα τροφίμων «γεννήθηκαν» πολλές έξοχες συνταγές, τις οποίες τιμάμε δεόντως και στις μέρες μας: η ηπειρώτικη ζυμαρόπιτα με περισσεύματα τυριών, ο μανιάτικος πασπαλάς με περισσεύματα σύγλινου ή λουκάνικου, οι καγιανάδες και οι στραπατσάδες με κάθε λογής απομεινάρια, και πολλές ακόμη. Ό,τι μας έμεινε μπορούμε να το προσαρμόσουμε σε διάφορα πιάτα. Εμείς σας δίνουμε κάποια παραδείγματα αλλά και συνταγές για να κάνετε τις ιδέες πράξη κι εσείς μπορείτε να κινηθείτε ανάλογα με τα υλικά σας και τα γούστα σας: το μόνο που χρειάζεται είναι λίγη φαντασία και ευρηματικότητα.

Αν μας περίσσεψε ψωμί

Σπιτικά κρουτόν: Κόβουμε το μπαγιάτικο ψωμί σε φέτες και μετά σε μικρούς κύβους και τους τηγανίζουμε σε λίγο ελαιόλαδο, σε ένα αντικολλητικό τηγάνι (ή τους καβουρδίζουμε στο φούρνο, σε ένα ταψάκι). Το μπαγιάτικο ψωμί με την ελάχιστη υγρασία που περιέχει κάνει τα κρουτόν ιδιαίτερα τραγανά και γευστικά. Τα φυλάμε για αρκετές ημέρες σε αεροστεγές γυάλινο δοχείο.

Τραγανά, αρωματικά ψίχουλα: Αφαιρούμε την κόρα από το ψωμί, το κομματιάζουμε με τα χέρια μας και αλέθουμε την ψίχα στο μούλτι, να γίνει μικρά ψίχουλα. Ζεσταίνουμε λίγο λάδι σε ένα αντικολλητικό τηγάνι, ρίχνουμε τα ψίχουλα και λίγο αλάτι και τα τηγανίζουμε για 5 – 6 λεπτά με διαρκές ανακάτεμα, μέχρι να ροδοκοκκινίσουν και να γίνουν τραγανά. Αν θέλουμε, μπορούμε να αρωματίσουμε τα ψίχουλα με ξερά μυρωδικά (θυμάρι, δεντρολίβανο, ρίγανη, εστραγκόν), με μπαχαρικά ή σκόρδο (μια σκελίδα που μετά θα πετάξουμε). Πασπαλίζουμε με αυτά την τελευταία στιγμή τις πράσινες σαλάτες, το πιλάφι, τα ριζότο, τις κ.ά. Το χρησιμοποιούμε σε παναρίσματα, αντί φρυγανιάς, σε φιλέτο ψαριού ή κοτόπουλου ή σε σνίτσελ.

Στο ψυγείο, για μείγματα κιμά: Τυλίγουμε το μπαγιάτικο ψωμί σε νάιλον σακούλα και το βάζουμε στο ψυγείο, για να το χρησιμοποιήσουμε έπειτα από μερικές ημέρες σε μείγματα σε μπιφτέκια ή κεφτέδες κ.ά.

Τηγανητό για το πρόγευμα: Κόβουμε το μπαγιάτικο ψωμί σε φέτες, αφαιρούμε την κόρα, μουσκεύουμε την ψίχα σε λίγο γάλα (το οποίο, αν θέλουμε, αρωματίζουμε με βανιλίνη) και τις τηγανίζουμε σε αντικολλητικό τηγάνι, σε λίγο ελαιόλαδο ή βούτυρο. Τις σερβίρουμε αμέσως, σκέτες, με μέλι ή μαρμελάδα.

Πουτίγκα αγγλοσαξονική: Αν μας έχει περισσέψει αρκετό ψωμί, π.χ. μια ολόκληρη φραντζόλα, βουτυρώνουμε από τη μία μόνο πλευρά μερικές φέτες, τις στρώνουμε σε ένα ταψάκι, με τη βουτυρωμένη πλευρά προς τα κάτω, και τις πασπαλίζουμε με λίγη κουβερτούρα, τριμμένη. Καλύπτουμε με άλλη μία στρώση από φέτες ψωμιού πασπαλισμένες με τριμμένη σοκολάτα. Περιχύνουμε το όλον με ένα καλοχτυπημένο μείγμα από 1 αυγό, 2 επιπλέον κρόκους και 4 κουτ. σούπας ζάχαρη. Στο τέλος περιχύνουμε με 300 ml καυτό γάλα. Αφήνουμε τις φέτες να μουσκέψουν για 10 λεπτά και βάζουμε το ταψάκι μέσα σε ένα μεγαλύτερο, στο οποίο έχουμε ρίξει καυτό νερό μέχρι τη μέση. Ψήνουμε την ιδιόμορφη αυτή πουτίγκα σε προθερμασμένο φούρνο στους 180°o C για 30 – 35 λεπτά και τη σερβίρουμε χλιαρή ή ζεστή.

Υπόλοιπα τυριών

Γέμιση σε πίτες και πιτάκια: Μαζεύουμε τις μικρές ποσότητες από τυριά που έχουν περισσέψει και τις τρίβουμε στο μούλτι. Προσθέτουμε 1 – 2 χτυπημένα αυγά, μυρωδικά της αρεσκείας μας, φρέσκα ή ξερά (δυόσμο, βασιλικό, άνηθο), μπόλικο πιπέρι και ελάχιστο αλάτι και ανακατεύουμε. Με το μείγμα αυτό γεμίζουμε πιτάκια ή πίτα, που φτιάχνουμε είτε με έτοιμο φύλλο είτε με δική μας ζύμη.

Μεζές με ψωμί, καρύδια και φρούτα: Σε μερικές φρυγανισμένες φέτες ψωμιού σκορπίζουμε λίγο λευκό τριμμένο τυρί (μανούρι, ανθότυρο, γίδινο τυρί), από πάνω βάζουμε πολύ λεπτές φέτες αχλάδι και πασπαλίζουμε με χοντροσπασμένη καρυδόψιχα, ελαφρώς καβουρδισμένη. Περιχύνουμε, αν θέλουμε, με μέλι.