Τρώμε στις αγορές της Αθήνας, από τη Βαρβάκειο μέχρι τον Ρέντη, την Καλλιθέα και τον Πειραιά | ΕΞΟΔΟΣ

Το τακτοποιημένο χάος των αγορών έχει τη δική του χάρη. Φωνές από εδώ, ξεφορτώματα από εκεί, ατάκες, στριμωξίδι και μια πολύχρωμη θάλασσα από πρώτες ύλες για να διαλέξεις και να μαγειρεύεις όλη την εβδομάδα. Ανάμεσα σε βουνά από χόρτα και λεμόνια, ψαράκια και όστρακα στον πάγο, μυρωδάτα μανταρίνια και γαβάθες με ελιές αλμυρές που τσούζουν τα ρουθούνια έχει φασαρία και ζωή. Από την Κεντρική Αγορά της Αθήνας μέχρι την σκεπαστή Αγορά των Ποντίων στη Καλλιθέα και τη Λαχαναγορά του Ρέντη βγαίνουμε τσάρκα και ευχαριστιόμαστε τα ψώνια. Και όταν πεινάσουμε, δεν υπάρχει πρόβλημα. Όλο και κάτι νόστιμο κρύβεται μέσα και τριγύρω από τις αγορές τροφίμων. Μπακαλοταβέρνες και ουζερί, ψαροεστιατόρια, σουβλατζίδικα, σαντουιτσάδικα και σουπάδικα είναι εκεί για να μας χορτάσουν.

ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΉ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Μπορεί να μην ψωνίζουν τόσοι στην Κεντρική Αγορά της Αθήνας όσοι παλιότερα αλλά είναι η καρδιά της πόλης, είναι το στομάχι της, είναι ένας τόπος αισθητηριακής έκρηξης με το που πατήσεις το πόδι σου. Τα ψυχρά λευκά φώτα, τα κρέατα στα τσιγκέλια, τα μπλε και ασημί ψαρικά στον πάγο, τα τελάρα με τα φρούτα και τα λαχανικά απέναντι, οι χαρακτηριστικές μυρωδιές, οι φωνές που μπλέκονται και οι ζωηρές κουβέντες των πωλητών δημιουργούν ένα σκηνικό μοναδικό σε όλη την Αθήνα. Και για φαγητό, όμως, η Βαρβάκειος, όπως έχουμε συνηθίσει να τη λέμε, έχει κάτι για όλους.

Ήπειρος: Νέα εποχή, παλιές συνήθειες

Τα παλιά σουπάδικα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης — Φωτογραφία: Νίκος Καρανικόλας

Παστίτσιο ή μουσακάς, γίγαντες ή φασολάδα, σπανακόρυζο ή αλά πολίτα; Οι κατσαρόλες της Ηπείρου σιγοκαίνε από το 2002. Στο παραδοσιακό μαγειρείο της αγοράς, το μόνο από τα ξενυχτάδικα που παραμένει όρθιο, βρίσκει κανείς ένα πιάτο νόστιμο και οικονομικό φαγητό, επιλέγοντας από περίπου δεκαπέντε είδη κάθε μέρα. Σπεσιαλιτέ η γίδα, ο πατσάς (κοιλίτσα και πόδι) και η μαγειρίτσα – διαθέσιμη όλο τον χρόνο. Ν.Δ.

Φιλοποίμενος 4, Αθήνα (εντός Δημοτικής Αγοράς), Τ/ 210-32.40.773

Το ουζερί της Ιχθυαγοράς

«Τσίπουρο ή μπίρα; Μεζέ θαλασσινών ή κρεατικών;» Αυτά θα σας ρωτήσει ο Κώστας Καραγιάννης, ο ιδιοκτήτης του ουζερί εντός της αγοράς, το οποίο βρίσκεται δίπλα στα ψαράδικα. Από τις 7.30 το πρωί ανοίγει αυτό το μπαρ-τσιπουράδικο και περίπου στις 10 έχει κιόλας γεμίσει, δεν σταματάει ο Κώστας να ρίχνει με τη μόστρα το τσίπουρο. Πελάτες είναι κυρίως οι εργαζόμενοι της αγοράς, κάποιοι από τους οποίους που έχουν ξυπνήσει αρκετά νωρίτερα και νιώθουν πως είναι κιόλας μεσημέρι. Εκεί μαζεύονται ακόμα όσοι αναζητούν κάτι αρκετά φτηνό και αρκετά καλτ να φάνε και να πιουν, αλλά και τουρίστες που έχουν διαβάσει για αυτή την εντελώς αυθεντική και με έναν τρόπο ατμοσφαιρική «τρύπα» όπου μέσα της μπορείς να χαθείς από τον συνηθισμένο κόσμο. Οι συζητήσεις με τους θαμώνες έχουν ανεκτίμητη αξία. Η καλύτερη και ταυτόχρονα χειρότερη φορά που μπορεί να το επισκεφτεί κάποιος είναι το βράδυ της Κυριακής πριν την Καθαρή Δευτέρα, όταν η αγορά μένει ανοιχτή και γίνεται το αδιαχώρητο. Ν.Δ.

67Α, Ιχθυαγορά, Δημοτική Αγορά, Τ/ 210-32.48.174

Στο εμβληματικό Δίπορτο

Λίγα σκαλάκια χρειάζεται μόνο να κατέβεις για να κάνεις κανονική κατάδυση στην ιστορία της Αθήνας. Για την εμβληματική ημιυπόγεια ταβέρνα οι πρώτες γραπτές αναφορές χρονολογούνται στα 1911. Καθισμένος στα τραπέζια του Δίπορτου, σύμφωνα με τον αστικό θρύλο, ο Κώστας Βάρναλης έγραφε το ‘22: «Μες στην υπόγεια την ταβέρνα, μες σε καπνούς και σε βρισιές, απάνω στρίγκλιζε η λατέρνα, όλ’ η παρέα πίναμ’ εψές». Το 2024 ο κυρ Μήτσος, κατά κόσμον Δημήτρης Κολιολιός, συνεχίζει να φοράει την λευκή πουκαμίσα εργασίας και να ετοιμάζει 6-7 απλά και ουσιαστικά φαγητά: μια ρεβυθάδα, μια φασολάδα, μια πατάτες γιαχνί, ψητά ψαράκια και μερικά ακόμα. Γ.Π.

Σωκράτους 9 και Θεάτρου, Ομόνοια, Τ/210-32.11.463

Στης Θεάτρου το Στέκι για μεζεδάκια

Απλό και οικονομικό, χωρίς στολίδια, με τη χαρακτηριστική βιτρίνα όπου μπορεί κανείς να δει τα μαγειρεμένα φαγητά της ημέρας, το μεζεδοπωλείο πίσω από τη λαχαναγορά είναι πάντα γεμάτο. Τα αδέρφια Στέφανος και Χρήστος Βαρέσης, που λειτουργούν το μαγαζί τα τελευταία 23 χρόνια, τακτοποιούν την πελατεία και σερβίρουν, ενώ η υπόλοιπη οικογένεια φροντίζει για το μαγείρεμα. Το ετερόκλητο κοινό –φοιτητές, εργαζόμενοι, τουρίστες, κοστουμάτοι κ.ά.– κάνει εδώ το μεσημεριανό του διάλειμμα τσιμπολογώντας κεφτεδάκια, γίγαντες στον φούρνο, μπακαλιάρο σκορδαλιά και τηγανητά μικρόψαρα. Γ.Π.

Θεάτρου 7, Τ/210-32.15.438

Τρώγοντας κάτω απ’ την Κληματαριά

Κάτω από το απαλό φως που φιλτράρουν οι κληματαριές χορταίνουμε με ξεροψημένους γίγαντες πλακί, λαχανοντολμάδες, λαδερά και πίτες. Τα κρεατικά, σιγοψημένα και μελωμένα μέσα στις «διαστημικές», αυτοσχέδιες γάστρες με πυρόχωμα είναι και αυτά από τα «οπωσδήποτε» της παραγγελίας στην ιστορική ταβέρνα που λειτουργεί από το 1927. Όποτε τύχει να τριγυρίζουμε στην Δημοτική Αγορά ή στα πέριξ της Ομόνοιας η Κληματαριά είναι επιλογή-εγγύηση. Γ.Π.

Πλατεία Θεάτρου 2, Τ/210-32.16.629

ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ

Σκεπαστή Αγορά Καλλιθέας. — Φωτογραφία: Άγγελος Γιωτόπουλος

Στην αγορά της Καλλιθέας μπορείς να βρεις σχεδόν τα πάντα, από φρέσκα θαλασσινά και κρεατικά μέχρι σπάνια μπαχάρια, εποχικά λαχανικά, παστουρμάδες, ακόμη και αυγά στρουθοκαμήλου. Είναι όμως κάτι παραπάνω από ένα σημείο για να ψωνίσεις. Έχει και πολιτιστικό ενδιαφέρον. Λέγεται και «αγορά των Ποντίων», γιατί πολλά από τα μαγαζιά ανήκουν σε οικογένειες ανθρώπων που έφτασαν με το πρώτο κύμα μεταναστών το 1922.

Snack Tube: Το νέο στριτφουντάδικο της αγοράς

Πήγαινα από μικρή στην αγορά με τη μαμά, όχι μόνο για ψώνια αλλά και για βόλτα και τώρα aπολαμβάνω τη διαδρομή που είναι γεμάτη γεύσεις, μυρωδιές και εγκάρδιες καλημέρες. Πάντα ήταν ωραία, αλλά εδώ και χρόνια παρέμενε ίδια, δεν είχε ανοίξει κάτι καινούριο για να φρεσκάρει λίγο. Αυτό άλλαξε πριν από λίγες εβδομάδες όταν o Γιάννης Βουγιούκας άνοιξε μέσα στην αγορά ένα πολύ ιδιαίτερο, όχι μόνο για τα δεδομένα της Καλλιθέας αλλά και όλης της Αθήνας, στριτφουντάδικο. Ανάμεσα σε ψαράδικα, ξηροκαρπαδικα και μανάβικα βρίσκουμε πλέον το Snack Tube, που προσφέρει γκουρμέ λιχουδιές, φυσικά κρασιά και κοκτέιλ. Ο Γιάννης Βουγιούκας είναι σεφ και για χρόνια δούλευε στην εστίαση ή είχε δικά του μαγαζιά. Στο Snack Tube ετοιμάζει κάθε μέρα πιάτα με κρεατικά και θαλασσινά και τα σερβίρει σε χάρτινα μπολάκια: μύδια με σάλτσα ντομάτας, φιλέτο τόνο λιγάκι καψαλισμένο στις άκρες, πικάντικες γαρίδες με σάλτσα harissa αλλά και πιο street: σάντουιτς με κοτόπουλο και αβοκάντο –με ψωμί που του φτιάχνει ένας κοντινός φούρνος–, φρέσκιες πίτες ημέρας και μπεργκεράκια με ανατολίτικα αρώματα. Στο Snack Tube θα δεις παρέες που θα έβλεπες σε ένα νέο στέκι στο κέντρο αλλά και υπαλλήλους της αγοράς και κατοίκους της γειτονιάς. Μ.Π.

Πλάτωνος 5, Καλλιθέα

Iberia: Για χατσαπούρι και χινκάλι

Σ’ αυτή την ταβέρνα που απέχει καμιά εκατοστή μέτρα από την αγορά σερβίρουν αυθεντικές γεύσεις από τη Γεωργία, ιδιαίτερες και λαχταριστές. Μου αρέσουν όλα τους τα πιάτα αλλά το χατσαπούρι ατσαρούλι είναι το αγαπημένο μου. Το φτιάχνουν τη στιγμή της παραγγελίας: πλάθουν τη ζύμη, βάζουν τη γέμιση και το ψήνουν κατευθείαν στον φούρνο. Όταν έρχεται το χατσαπούρι στο τραπέζι όλο το μαγαζί μοσχοβολάει βούτυρο, το τυρί σολγκούνι που έχει ψηθεί τέλεια και λιώνει και το αυγό παραμένει όσο ρευστό πρέπει. Ο έμπειρος σερβιτόρος με ένα πιρούνι και με γρήγορες κινήσεις ανακατεύει το αυγό με τα υπόλοιπα υλικά την ώρα που στο τραπέζι έρχονται τα άλλα γεωργιανά φαγητά και το σπιτικό κονιάκ τους. Μ.Π.

Iberia, Φιλαρέτου 72, T/211-11.70.352

Στις «Ρωσίδες» για σουβλάκι από το 1999

Δύο τετράγωνα πιο κάτω από την αγορά βρίσκονται οι «Οι Ρωσίδες», το σουβλατζίδικο που έχει κάνει την Καλλιθέα προορισμό για σουβλάκι από το 1999. Εδώ η Άννα Στεφανίδου φτιάχνει λιχούδικα σουβλάκια με σπιτικά μπιφτεκάκια. Τα βάζει σε φρέσκια πίτα με ντομάτα και κρεμμύδι και πριν το τυλίξει βάζει από πάνω μια κόκκινη μαγειρεμένη σάλτσα απόλυτα ταιριαστή με τα υπόλοιπα υλικά και με πλούσια επίγευση. Μ.Π.

Αναγνωσταρά 16, Καλλιθέα, Τ/211-11.92.145

ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΑΘΗΝΩΝ ΣΤΟΥ ΡΕΝΤΗ

Η Λαχαναγορά του Ρέντη πρωτολειτούργησε το 1955 και ανακαινίστηκε το 2013 -– τότε δημιουργήθηκε η Αγορά του Καταναλωτή και το κοινό ξεκίνησε να περνάει την πύλη. Μαγαζιά, όχι πολλά, αλλά μεγάλα και περιποιημένα, απλωσιά, κόσμος φορτωμένος με σακούλες με κρέατα, ψάρια και λαχανικά αλλά και τυριά, ξηρούς καρπούς και προϊόντα μικρών παραγωγών, μαζί με τα φορτηγά που μπαινοβγαίνουν ασταμάτητα δίνουν το στίγμα της ανοιχτής αγοράς. Που έχει και κάποια μέρη για να τσιμπήσεις κάτι ή να φας κανονικά, πίνοντας ένα ποτήρι κρασί ή ένα τσίπουρο.

Στα Μεζεκλίκια της Λαχαναγοράς τρως και ψωνίζεις

Είναι κάτι ανάμεσα σε παντοπωλείο και μεζεδοπωλείο, ανοιχτό από το πρωί μέχρι το βράδυ. Τα ράφια του είναι φορτωμένα με κάθε λογής προϊόντα, από ιταλικά ζυμαρικά μέχρι πέτουρα, κι από σάλτσες και κρίταμα στο βαζάκι μέχρι φυστοκοβούτυρα και κλασικές ή πιο ασυνήθιστες μαρμελάδες, δίπλες και μουστοκούλουρα. Το μενού είναι ένα μοντάζ μεζέδων που πουλάει και πιάτων που φτιάχνονται εκεί, με έμφαση στα κρεατικά (από το καλό Κρεοπωλείο της Αγοράς), ήδη από την είσοδο σε προϋπαντούν δεκάδες φιάλες κρασιών μικρών παραγωγών, πολλά ωραία τσίπουρα και τσικουδιές και κάποιες μπίρες από μικροζυθοποιίες, οπότε το πας όπως σου βγει. Εγώ προτείνω να διαλέξετε τυριά και αλλαντικά από τη βιτρίνα –εμείς την τελευταία φορά βρεθήκαμε με ένα παλαιωμένο Σαν Μιχάλη και δύο κρητικές γραβιέρες, salami Μilano και sopressa–, και να συμπληρώσετε από τον κατάλογο, με λουκάνικα Τζουμαγιάς, ας πούμε, που έρχονται με κομμένες πιτούλες και μουστάρδα, χοιρινή τηγανιά που την πασπαλίζουν με παρμεζάνα και άλλα συμπαθή ανάλογα. Και το μεσημέρι, με την αγορά σε δράση και το βράδυ, που είναι στα ήσυχά της, θα το βρείτε ανοιχτό. Με τις καλοκαιρίες σερβίρει κι έξω, κάτω από σειρές από λαμπιόνια, με φόντο τα γύρω καταστήματα και τα παρκαρισμένα φορτηγά κι είναι ωραία φάση. Α.Σ.

Κεντρική Λαχαναγορά Ρέντη, Τ/210-48.20.020.

Polpo: Ένα μικρό μαγαζί που χωράει πολλή θάλασσα

Δεν είναι μέσα στην αγορά, είναι απέξω, βλέπει απέναντι την είσοδο που με μεγάλα μπλε γράμματα γράφει «Κεντρική Αγορά Αθηνών». Το Polpo το έστησε μια οικογένεια που προμηθεύει με ψάρια μερικά από τα πιο γνωστά εστιατόρια της Αθήνας – μερικά ταξιδεύουν σε ελληνικά μαγαζιά από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Ντουμπάι. Το μαγαζί είναι ένας μικρός, πολύ απλός κλεισμένος- σκεπασμένος χώρος στο πεζοδρόμιο, που ζεσταίνεται με σόμπες, όλο το εσωτερικό το πιάνει η κουζίνα. Κι εκεί γίνονται ωραία πράγματα. Πολλή θάλασσα χωράει εδώ, και σχεδόν σ’ όλα τα πιάτα είναι ατόφια, χωρίς φιοριτούρες. Από την ταραμοσαλάτα που είναι έντονη, σωστή και σηκώνει ουζάκι, στον στεγνοτηγανισμένο φιλεταρισμένο γαύρο, τις άψογα ψημένες γαρίδες Κοιλάδας, το φρέσκο ψητό καλαμάρι, που είναι σούπερ τρυφερό, κι από εκεί στα ψάρια που τα ψήνουν ανοιχτά, πετάλι, ή φτιάχνουν μ’ αυτά κάποιο μαγειρευτό (εμείς τύχαμε σε μέρα με πλακί). Αξίζει να δοκιμάσετε και τον παστουρμά σολομού που τον φτιάχνουν οι ίδιοι, είναι μεζές από τους λίγους, και κάποιο από τα ωμά. Μόνο στην ψαρόσουπα έχω ένσταση, ήταν υπερβολικά λαδερή. Προς το παρόν, αρχή είναι ακόμη, ανοίγουν στις 10 το πρωί, κλείνουν γύρω στις 5-6 το απόγευμα αλλά αυτό σύντομα θα αλλάξει και θα λειτουργεί και βράδυ. Α.Σ.

Τζων Κέννεντυ 6, Τ/210-71.04.578

ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Η συνοικία της Δημοτικής Αγοράς του Πειραιά πήρε το όνομα της από την μεγάλη στεγασμένη αγορά που λειτουργούσε στην περιοχή από το 1860 μέχρι το 1968. Ήταν και παραμένει το πιο ζωντανό σημείο της πόλης. Όλοι περνάνε από εκεί για να ψωνίσουν ή για να πάνε προς το λιμάνι που είναι κοντά. Άλλοι πάλι θα έρθουν για να απολαύσουν κάποιον μεζέ ή ένα σουβλάκι.

Στον Γιώργο για σουβλάκι

Στον Γιώργο, ένα ωραίο μαγαζί στη γωνία Γούναρη και Νικήτα, πηγαίνουμε όταν θέλουμε να φάμε αυθεντικό σουβλάκι όπως παλιά. Με χοιρινό καλαμάκι ή μπιφτεκάκι αλλά και πιο ιδιαίτερα όπως με μοσχαρίσιο λουκάνικο δικής τους παραγωγής με μια ωραία δεμένη χειροποίητη σάλτσα μουστάρδας. Η φιλοσοφία για ένα μικρούλι σουβλάκι που καταναλώνεται σε τρεις τέσσερις λαίμαργες μπουκιές περνάει και στις μερίδες τους. Αυτή η μικρή μερίδα, όμως, είναι γεμάτη γεύση. Δύο καλοψημένες πιτούλες, με έξι μπιφτεκάκια από πάνω, ψημένη ντομάτα, λεπτοκομμένο κρεμμύδι και μπόλικο κοκκινοπίπερο. Ούτε πατάτες, ούτε τζατζίκι, ούτε τίποτε άλλο. Μ.Π.

Γιώργος, Γούναρη 18 & Νικήτα, Πειραιάς, Τ/211-40.33.388