Στις γειτονιές της Αθήνας κρύβονται ταβέρνες-διαμαντάκια, αγαπημένες από τους περίοικους αλλά όχι τόσο γνωστές σε όσους δεν μένουν κοντά. Με αφορμή την Τσικνοπέμπτη, ακολουθούν 12 μαγαζιά που αξίζει να ανακαλύψεις -από την Καισαριανή μέχρι τον Άλιμο και από τα Μελίσσια μέχρι το Κερατσίνι. Σωστά ψημένα παϊδάκια, λαχταριστά φρυγαδέλια, μπριζόλες τρυφερές, κοκορέτσια και ζουμερά μπιφτεκάκια είναι μερικές μόνο από τις λιχουδιές που ετοιμάζουν καθημερινά.
Κυρά Ουρανία στην Ηλιούπολη
Τα λαχταράω συχνά αυτά τα μπιφτεκάκια -«σημαδεμένα» από το πλέγμα της σχάρας, τραγανά απ’ έξω αλλά και αφράτα, ελαφριά. Αλλά και τα παϊδάκια δεν πάνε πίσω. Τα λίγα που σερβίρουν ξέρουν να τα κάνουν καλά στην Κυρά Ουρανία, το λίγο «κρυμμένο» οικογενειακό ψητοπωλείο της Ηλιούπολης. Στην (εντελώς οικιακή) κουζίνα, ετοιμάζουν και μερικά μετρημένα συνοδευτικά: πατάτες κομμένες στο χέρι, χόρτα που βράζουν την ώρα της παραγγελίας, τυροκαυτερή και τζατζίκι. Η ίδια η κυρία Ουρανία, που «έχτισε» μόνη της το μαγαζί, από το 1966 δεν μαγειρεύει πια, αφού τα παιδιά της έχουν αναλάβει τη δουλειά, αλλά κάνει guest star εμφανίσεις για να καθαρίσει επιμελώς τα χόρτα ή τις πατάτες και να επιβλέψει. Γ.Π.
Ηρώων Πολυτεχνείου 85, Ηλιούπολη, Τ/210-99.14.896
Κεφαλονίτης στον Πειραιά
Κεφαλονίτης ήταν ο πρώτος ιδιοκτήτης, που άνοιξε την ταβέρνα ψηλά στην Καστέλλα, πίσω από το Bowling, σήμερα όμως το ‘χουν ηπειρώτες. Δεν έχει θέα θάλασσα, η σάλα του είναι μικρή και παραμένει ίδια εδώ και περίπου 35 χρόνια ενώ λειτουργεί και υπόγειο με ντεκόρ τα κρασοβάρελα. Τις καλές μέρες, έχει τραπέζια κι έξω, στο πεζοδρόμιο, σε μια ήσυχη γειτονιά με σπίτια και όχι σε πιάτσα. Τι παραγγέλνουμε; Κεφαλοτύρι σαγανάκι στα κάρβουνα, μπιφτέκι σχάρας κρεάτινο και όχι ιδιαίτερα αφρατεμένο, ωραίες πατάτες στο τηγάνι και παϊδάκια, σωστά κομμένα, ζουμερά και καλοψημένα. Ν.Δ.
Ρεθύμνης 19, Πειραιάς, Τ/210-41.14.426
Στέλιος-Χωριάτικη Ταβέρνα στον Άλιμο
Πολύ φροντισμένο μαγαζί, με εμπειρία 45 ετών και βάλε. Στον κατάλογο θα βρείτε όλα τα γνωστά ορεκτικά, περίπου δέκα σαλάτες, εξαιρετική φέτα από τον Τσατσούλη στη Βυτίνα και μεγάλη ποικιλία από κρεατικά στη σούβλα ή στη σχάρα. Μέχρι και πανσέτα αγριογούρουνο έχουν. Το αρνί στη σούβλα ήταν υπέροχα ψημένο – ένα λουκούμι, το μοσχαρίσιο συκώτι γάλακτος ζουμερό, η αρνίσια συκωταριά στα κάρβουνα ένας πολύ καλός μεζές. Έχουν διαθέσιμα και λίγα εμφιαλωμένα κρασιά. Οπωσδήποτε κράτηση. Ν.Δ.
Λ. Ιωνίας 198, Άλιμος, Τ/210-98.19.014
Ραμόνα στην Καλλιθέα
Λίγο τα χαμηλά φώτα, λίγο η ιδιαίτερη ατμόσφαιρα του υπογείου, λίγο το ότι είναι το κρυφό στέκι της γειτονιάς – βγάζει μια γοητεία όλο αυτό. Ήταν καλοκαίρι του 1968 όταν ο Χρήστος Κασκαβέλης άνοιξε στη γωνία Αγίων Πάντων και Εσπερίδων την ταβέρνα Ραμόνα σε ένα μικρό υπόγειο. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1974, δίνει αντιπαροχή ένα οικόπεδο λίγα στενά πιο κάτω, στην οδό Μίνωος 11-13, που ανήκε στην οικογένειά του, και παίρνει από την πολυκατοικία που χτίστηκε ένα μερίδιο για να μεταφέρει εκεί το μαγαζί. Καθώς ο ίδιος θεωρούσε απαραίτητη συνθήκη για μια ταβέρνα να βρίσκεται σχετικά κρυμμένη, η Ραμόνα βρέθηκε στο υπόγειο της πολυκατοικίας και μετά τη μεταφορά της στη νέα διεύθυνση. Με το που καθίσεις στο τραπέζι, σε ρωτάνε τι θα πιεις, και μαζί με το κρασί σού φέρνουν και το μενού. Με ένα στιλό σημειώνεις τι θέλεις να φας: φάβα, παντζάρια, χόρτα, χωριάτικη, λάχανο, τυριά και τυροσαλάτα, κεφτεδάκια και τυρομπουκιές, κεφαλοτύρι σχάρας, μπεκρή μεζέ, σαλιγκάρια αλλά και καμιά φορά και μεζέδες για μερακλήδες όπως ορτύκια ψητά, γλυκάδια αρνίσια και μοσχαρίσια αμελέτητα. Με παλιά βαρέλια, λίγα τραπέζια, σαν να βρίσκεσαι σε παλιά ελληνική ταινία, είναι ένα κουτούκι βγαλμένο από άλλη εποχή που συνεχίζει και προσελκύει κόσμο κάθε ηλικίας. Μ.Π.
Μίνωος 11-13, Καλλιθέα, Τ/210-95.15.952
Αξώτης στο Πολύγωνο
Η ιστορία του Αξώτη ξεκινάει το ΄56, όταν η Αθήνα ήταν μια εντελώς διαφορετική πόλη. Και σήμερα όμως, ένα κομμάτι του μαγαζιού παραμένει σε αυτή την άλλη Αθήνα. Ο Νίκος –εγγονός του πρώτου ιδιοκτήτη Νικόλαου Βάσιλα, από την Δανακό της Νάξου– μαζί με τη γυναίκα του, την Εύη, έχουν πλέον αναλάβει και ψήνουν τα κρεατικά με μαστοριά. Τα παϊδάκια είναι λουκούμι. Ωραία και η χοιρινή μπριζόλα, το φιλέτο κοτόπουλου και ο μπακαλιάρος σκορδαλιά. Και το λουκάνικο, αν το πετύχετε, αξίζει να το δοκιμάσετε. Τα χόρτα έρχονται πράσινα-πράσινα, γεμάτα ζωντάνια, το τζατζίκι είναι χειροποίητο, ελαφρύ και τραγανό ενώ η τυροκαυτερή αληθινή, όχι του κουτιού. Όσο για τις τηγανητές πατάτες, προτείνω να διπλασιάσετε από την αρχή τις μερίδες που σκοπεύετε να παραγγείλετε και θα με θυμηθείτε. Γ.Π.
Παπαρσένη 15, Πολύγωνο, Τ/210-64.59.130
Τσομπανάκος στην Καισαριανή
Σε ένα στενάκι της Καισαριανής, ο Τσομπανάκος λειτουργεί από το 1954. Αμέτρητες αντίκες πιάνουν σχεδόν κάθε άκρη του μαγαζιού (μέχρι και το ταβάνι) ενώ το φαγητό είναι ένα μείγμα κλασικού ταβερνίσου, με κάποιες μικρασιάτικες πινελιές λόγω της καταγωγής των ιδιοκτητών. Η πολίτικη σαλάτα με τις καυτερές πιπερίτσες, οι λαχανοντολμάδες, τα μανιτάρια με πλιγούρι και τα σαλιγκάρια στιφάδο φτιάχνονται με τις παλιές συνταγές των γιαγιάδων τους. Στη σχάρα ψήνονται με προσοχή τα λεπτοκομμένα παϊδάκια ενώ τα ντολμαδάκια με το ξινούτσικο αυγολέμονο, αλλά και το χειροποίητο κεμπάπ είναι από τις σπεσιαλιτέ τους. Γ.Π.
Ανακρέοντος 2, Καισαριανή, Τ/ 210-72.48.441
Ο Βλάχος στο Κερατσίνι
Κοκορέτσι, φρυγαδέλι, παϊδάκια λεπτοκομμένα από αρνίσιο μπούτι, ψημένα από έμπειρο ψήστη. Βάζουν και αρνί στη σούβλα, μικρή ποσότητα από χεράκι ή μπούτι, καλοψημένο κι αυτό. Πολύ φιλικές τιμές, κόσμος της γειτονιάς. Ν.Δ.
Λεωφόρος Σαλαμίνος 1, Πειραιάς, Τ/210-46.26.151
Το Κουτούκι του Μαραθωνίτη στο Παγκράτι
Στο παλιό κουτούκι του Παγκρατίου η τσίκνα από τα κρέατα που μοσχοψήνονται δραπετεύει από το υπόγειο καθημερινά. Τα πρόβεια και τα αρνίσια παϊδάκια στα κάρβουνα είναι από τα ωραία που βγαίνουν από την κουζίνα τους, τρυφερά και ουσιαστικά, από κρέατα Αιτωλοακαρνανίας και Ορεινής Κορινθίας. Κάνουν και νόστιμα φρυγαδέλια και λουκάνικο όλο ψαχνό ζουμερό, ενώ και τα συνοδευτικά δεν πάνε πίσω: πικάντικη τυροκαυτερή με φέτα από τον Πύργο, παστουρμαδόπιτα τραγανή, μελωμένοι γίγαντες και πιπεράτη κρητική γραβιέρα. Ν.Μ.
Υμηττού και Βίνκελμαν 3, Άγιος Αρτέμιος, Παγκράτι, Τ/210-70.17.404
H Αυλή του Κανελλά στην Καλλιθέα
Στη γειτονιά με τα προσφυγικά, κοντά στη Σκρα υπάρχει αυτό το ιδιότυπο -χωροταξικά- ταβερνάκι. Στη μια γωνία λειτουργεί ως σουβλατζίδικο, ενώ λίγα μέτρα πιο μέσα είναι η αυλή, που κλείνει με αλουμινοκατασκευή. Είναι ωραία και το χειμώνα, αλλά από την Άνοιξη και μέχρι να ξαναπιάσει πάλι το κρύο, είναι στα καλύτερά του καθώς κάθεσαι έξω και ζεις την ατμόσφαιρα: σαν βόλτα στις φτωχογειτονιές του ’60. Εδώ θα έρθετε για τα παϊδάκια, το κοντοσούβλι και τις ωραίες μπριζόλες. Ωραία φέτα, σαλάτα εποχής και δυο τρία ορεκτικά ακόμα. Δεν είναι κάτι το σπουδαίο, αλλά είναι ασυνήθιστο, πολύ χαλαρό, οι άνθρωποι που το τρέχουν έχουν ένα νοιάξιμο, θέλουν να σε φροντίσουν, δεν βαριούνται, σερβίρουν πρώτα τα πιτσιρίκια, το φαγητό τους νόστιμο, και το περιβάλλον τόσο ανεπιτήδευτο, που είναι κάπως σπάνιο πια. Κρασί μόνο από ασκό. Ν.Δ.
Σοφοκλέους 161Β και Σινώπης, Καλλιθέα, Τ/210-95.90.659
O Μαγγίνας στα Μελίσσια
Αυτην την ταβέρνα την άνοιξε το 1948 ο Γιώργος Μαγγίνας, τη συνέχισε ο γιος του Στέλιος και τώρα την «τρέχουν» τα παιδιά του, Γιώργος, Χρήστος και Αφροδίτη υπό την καθοδήγηση της μαμάς Ελένης. Η οικογένεια κρατάει από Σαρακατσάνους νομάδες που εγκαταστάθηκαν μόνιμα στα Μελίσσια το 1780 – το καλοκαίρι έμεναν εκεί και τον χειμώνα έφευγαν για τα Λεγραινά με το κοπάδι τους. Η στάνη υπάρχει μέχρι σήμερα στα 500 μέτρα από το μαγαζί. Φημίζονται ιδιαιτέρως για τις σούβλες τους και ειδικά για το κοκορέτσι – είναι συνταγή σαρακατσάνικη που έχουν διατηρήσει από γενιά σε γενιά. Το μυστικό της επιτυχίας τους είναι η πρώτη ύλη και η τεχνική του ψησίματος που έχουν κληρονομήσει από τους προγόνους τους. Μ.Π.
Πλατεία Εθν. Αντιστάσεως, Μελίσσια, Τ/210-80.46.143
Ρεμούτσικο στον Άγιο Δημήτριο
Πάνε σαράντα και κάτι χρόνια από τότε που ο Κώστας Δήμας πήρε την απόφαση να μετατρέψει το πατρικό του σπίτι, πολύ κοντά στον ναό του Αγίου Δημητρίου, σε ταβερνάκι για τους φίλους και τους γείτονες που έρχονταν να πιουν ένα κρασί. Με τον καιρό το Ρεμούτσικο μεγάλωσε, κι οι δυο του γιοι πήραν τη σκυτάλη. Το ότι εδώ βασιλεύει το κρέας και να μην το ξέρεις θα το καταλάβεις με το που μπαίνεις βλέποντας τη βιτρίνα με τα κρέατα στα δεξιά. Απλά πράγματα φτιάχνουν εδώ. Ξεχωρίζουν τα παϊδάκια, αρνίσια και προβατίνας, και το κοντοσούβλι – θα τα δοκιμάσετε είτε στη σάλα με το ραμποτέ και το μωσαϊκό, είτε στο κλεισμένο κομμάτι της αυλής. Α.Σ.
Λεωφόρος Αγίου Δημητρίου 120, Άγιος Δημήτριος, Τ/210-97.04.515
Κουτρούλης στους Αμπελόκηπους
Μιχάλης ή Κουτρούλης λέγεται, αλλά δεν θα το δεις γραμμένο. Επιγραφή δεν έχει αυτό το μαγαζί. Είναι και λίγο… κρυμμένο. Κατεβαίνεις μερικά σκαλιά σπαρμένα με γλαστράκια, ανάμεσα στις πολυκατοικίες ενός ήσυχου δρόμου των Αμπελοκήπων, ανοίγεις την πόρτα και να σου η σάλα, που είναι φορτωμένη με διάφορα μεμοραμπίλια: υφαντά και κεντίδια, πιάτα, ταγάρια, φωτογραφίες της οικογένειας του Μιχάλη Κουτρούλη που το έστησε από το τίποτα όταν ανέβηκε στην Αθήνα το 1949. Όσες φορές έχουμε πάει είναι γεμάτο. Εδώ έρχεσαι για την ατμόσφαιρα, για τα παϊδάκια και τα μαλακά χοιρινά μπριζολάκια που τα σερβίρουν με σάλτσα μουστάρδας κι εκείνο το κοκκινιστό γαρδουμπάκι με μπόλικο κρεμμύδι που είναι μεζές περιωπής. Α.Σ.
Βαρίκα 8, Αμπελόκηποι, Τ/210-69.13.542