Πού τρώμε ωραίο σουβλάκι καλοκαιρινό, στο καθιστό | ΕΞΟΔΟΣ

Βράδυ στην Αθήνα, σε μια πλατεία ή σε κάποιο στενάκι. Μυρωδιές γιασεμιού που μπλέκουν με την τσίκνα του σουβλακιού. Στα τραπεζάκια που βρίσκονται στο πεζοδρόμιο, χάρτινα τραπεζομάντηλα, παγωμένες μπίρες, ένα πιατάκι με τζατζίκι, ένα ακόμη με πατάτες τηγανητές -κατά προτίμηση κομμένες στο χέρι- και τα πολυπόθητα φρεσκοψημένα τυλιχτά. Χάζι στον κόσμο που περνάει ή στον ψήστη που ιδροκοπάει πάνω από τα κάρβουνα, στις γάτες που ζητιανεύουν την μπουκιά. Πρόσωπα χαρούμενα και χαλαρά να τρώνε σουβλάκια, όχι στα όρθια, αλλά καθιστά. Μια σκηνή απόλυτα συνυφασμένη με το ελληνικό καλοκαίρι που πάντα αναζητάμε.

Κοχύλι: Τυλιχτά και ησυχία στο πεζοδρόμιο

Στο πλατύ, περιποιημένο πεζοδρόμιο της Αγίου Γεωργίου βγάζει τραπέζια το αγαπημένο σουβλατζίδικο στον Κορυδαλλό και τα βράδια γεμίζει με κόσμο από τη γειτονιά αλλά και από όλη την Αθήνα. Εκεί απολαμβάνουμε σουβλάκι μικρό, του χεριού μας, με πίτα αφράτη, αλάδωτη, αλλά λουκουμαδένια, με σπέσιαλ κόκκινη σάλτσα, όχι καυτερή, αλλά πικάντικη. Με κρεμμύδι λεπτοκομμένο, μαζί με μαϊντανό και ντομάτα ζουμερή και κατακόκκινη. Τζατζίκι δεν βάζουν, ούτε πατάτες όποιος θέλει όμως μπορεί να παραγγείλει. Έχουν χοιρινό καλαμάκι άλιπο, κεμπάπ, μπιφτέκι, καλαμάκι κοτόπουλο όλα χειροποίητα και ψημένα στα κάρβουνα. Ν.Μ.

Αγίου Γεωργίου 82Α, Κορυδαλλός, Τ/210- 49.54.039

Παναγιώτης: Το αγαπημένο του Κορυδαλλού

Το σουβλατζίδικο του Παναγιώτη, ένα μικρό μαγαζί που δύσκολα τραβάει την προσοχή, βρίσκεται στα σύνορα Κορυδαλλού-Νίκαιας, στη λεωφόρο Γρηγορίου Λαμπράκη, λίγο πιο πάνω από το γήπεδο της Προοδευτικής. Απλό και περιποιημένο το εξωτερικό του -λίγα τραπεζοκαθίσματα στο πεζοδρόμιο κλειστά με τζαμαρία-, ακόμα πιο λιτό το εσωτερικό, που αστράφτει από καθαριότητα. Λίγη βαβούρα έχει αλλά δεν μας πειράζει γιατί παρατηρούμε τη γειτονιά. Όσο μικρό και διακριτικό είναι όμως, τόσο μεγάλη είναι η ιστορία του, που ξεκίνησε 52 χρόνια πριν, όπως αποκαλύπτει η πινακίδα του: «Παναγιώτης 1970». Φημίζονται για τα μπιφτέκια. Ο κιμάς που χρησιμοποιούν είναι μοσχαρίσιος, αλλά προσθέτουν και λίγο αρνίσιο, για να γίνει πιο ζουμερό. Μετά τυλίγεται σε στεγνή πίτα μαζί με ντομάτα, κρεμμύδι και τη μυστική κόκκινη σάλτσα του πατέρα τους, που την φτιάχνουν κάθε μέρα σε ένα εμαγιέ κατσαρολάκι, ενώ το τζατζίκι μπαίνει αφού ολοκληρωθεί το τύλιγμα, πάνω από τα υπόλοιπα υλικά, σαν καπάκι.

Γρ. Λαμπράκη 104, Κορυδαλλός, Τ/210- 56.22.355, 210-56.97.174

Πολύβιος: «Ανοιχτές μερίδες» στην καρδιά της Δραπετσώνας

Στη Δραπετσώνα, πίσω από τον Άγιο Διονύσιο και τη γέφυρα του Παπαϊωάννου, όπου κάποτε έπρεπε να πληρώσεις τους μάγκες του Πειραιά για να περάσεις στη μάντρα του Σαραντόπουλου και να ακούσεις να τραγουδάει η περίφημη «τετράδα του Πειραιά», βρίσκεται ο Πολύβιος, το πιο παλιό και μερακλίδικο σουβλατζίδικο της Δραπετσώνας. Το μαγαζί αρχικά άνοιξε ο Πολύβιος Σιλβέστρος το 1935, τώρα το τρέχει ο εγγονός του, πάλι Πολύβιος, και συνεχίζει αναλλοίωτη την παράδοση. «Πάμε στον Άγιο Διονύση για μερίδες» λέγανε οι σουβλακόφιλοι τη δεκαετία του 1980, που ήταν η χρυσή εποχή για τον Πολύβιο. Οι μερίδες ήταν ένα «σύστημα» πολύ δημοφιλές στην περιοχή, ήταν χαρακτηριστικό της γειτονιάς. Δύο πίτες, από πάνω το κρέας, ντομάτα κομμένη στα τέσσερα, κρεμμύδι με μαϊντανό και τίποτε άλλο. Το τζατζίκι ξεχωριστά, οι πατάτες φρέσκες, και αυτές ξεχωριστά. Λίγα πράγματα και καλά. Ο Πολύβιος τα φτιάχνει όλα από το μηδέν, με υλικά που προμηθεύεται από επιχειρήσεις της γειτονιάς. Πατάτα, τζατζίκι ή γιαούρτι όποιος θέλει. Το σουτζούκι το φτιάχνει όπως το έκανε ο παππούς και δεν δίνει σε κανέναν τη συνταγή· έχει επίσης κεμπάπ, μπιφτεκάκια στρογγυλά και κρέας χοιρινό. Αυτό που κάνει τη γεύση εντελώς ξεχωριστή είναι το βούτυρο που βάζει στις πίτες όταν ψηθούν, ιδέα του παππού Πολύβιου. Δεν το βρίσκεις σε κανένα άλλο σουβλατζίδικο. Μ.Π.

Αγίου Δημητρίου 28, Δραπετσώνα, Τ/210-46.17.563

Ροδόπολις: Bασιλικoί και σάλτσα καυτερή

Το μαγαζί βρίσκεται σε έναν ήσυχο δρόμο κάθετο στην οδό Αναπαύσεως, στα σύνορα Δραπετσώνας–Κερατσινίου. Στο πεζοδρόμιο έχει πλαστικά τραπεζοκαθίσματα και πολλούς βασιλικούς, το βράδυ δύσκολα βρίσκεις τραπέζι για να κάτσεις. Σε ένα πιατάκι, δύο μεγάλες μαλακές πίτες ψημένες στα κάρβουνα, από πάνω το καλοψημένο κεμπάπ που λιώνει στο στόμα, η ντομάτα, το κρεμμύδι και πάνω από όλα αυτά, η σάλτσα του Ροδόπολις, της οποίας η επίγευση σου μένει αξέχαστη. Η σάλτσα είναι μυστική συνταγή δική τους και δεν τη μοιράζονται με τίποτα, παρά μόνο σε ρωτάνε «καυτερή ή όχι;». Όποια και αν προτιμήσετε θα την ευχαριστηθείτε. Στο τυλιχτό βάζουν μόνο κρέας, ντομάτα, κρεμμύδι και σάλτσα –τζατζίκι ή πατάτες δεν βάζουν και ούτε το συζητάνε. Ντελίβερι δεν κάνουν αλλά δίνουν τα σουβλάκια τους και σε πακέτο. Μ.Π.

Ανδριανού 13, Δραπετσώνα, Τ/210-46.23.788

Ο Σέρκος: Στην πλατεία για αρμένικο κεμπάπ και σουτζούκι

Στην πλατεία Νεράιδας, στην παλαιά Κοκκινιά, αξίζει να πάτε γιατί είναι περιποιημένη και όμορφη, αλλά κυρίως για να απολαύσετε ένα από τα πιο νόστιμα σουτζούκια και τα πιο αφράτα, απαλά, ζουμερά κεμπάπ του Σέρκου. Ο Σέρκος δεν ζει πια. Ζει και βασιλεύει όμως η ψησταριά που έφτιαξε για να ψήνει τα απίθανα κεμπάπ του. Τη δουλεύουν με μαστοριά τα παιδιά του, η κόρη του Άννη και ο γιος του Αβέντις. Ό,τι και αν παραγγείλετε, όπως λαχματζούν, σουβλάκια χοιρινά, κοτόπουλο κ.ά., είναι καλό. Μη σας παρασύρουν όμως οι Σειρήνες και χορτάσετε χωρίς να δοκιμάσετε το κεμπάπ του. Αφράτο, απαλό, ζουμερό, ζυμωμένο για πολλή ώρα με μοσχαρίσιο και αρνίσιο κιμά και μόνο με αλατοπίπερο, πάνω σε πίτα. Μ.Β.

Ίωνος Δραγούμη 39-41, πλατεία Νεράιδας, Παλαιά Κοκκινιά, Τ/210-49.28.297

Αβραάμ: Σε μια ρετρό αυλή στη Δραπετσώνα

Αβραάμ, Καράμπαμπας και Πολύβιος ήταν οι τρεις «γενάρχες» του σουβλακιού στη Δραπετσώνα. Δημιούργησαν σχολή και είχε ο καθένας τους οπαδούς του. Τις εποχές προ του ντελίβερι, οι Πειραιώτες το είχαν σαν έξοδο περιωπής να πάνε μέχρι τον Άγιο Διονύση για κεμπάπ και «μαύρο», σουτζούκι. Ο Αβραάμ άνοιξε το 1938. Ο ιδιοκτήτης Αβραάμ Σαββίδης ήταν Πόντιος από την Πόλη. Την επιχείρηση συνέχισε η κόρη του αλλά πλέον έχει περάσει σε άλλα χέρια, όμως το φαγητό και ο χώρος δεν έχουν αλλάξει πολύ. Μεγάλη εσωτερική αίθουσα, με ραμποτέ επένδυση στους τοίχους, και μια λαϊκή αυλίτσα το καλοκαίρι για όσους θέλουν να θυμηθούν ή να αναβιώσουν τις παλιές οικογενειακές εξορμήσεις. Οι μερίδες του γενναίες, το ίδιο και το τυλιχτό του, με πίτα αφράτη και λαδωμένη, στην τέλεια ισορροπία μεταξύ τραγανού και μαλακού, έτσι που έχει ποτίσει από τα ζουμιά. Το κεμπάπ του μπρουτάλ, ζουμερό και λιπαρό. Φημίζεται όπως είπαμε και για το «μαύρο» του. Κρίμα μόνο για τις προκάτ πατάτες. Χ.Τ.

Σωκράτους 3, Δραπετσώνα, Τ/210-46.15.841

Καυτερός: Σουβλάκι με μυστική καυτερή σάλτσα

Σε έναν κάθετο δρόμο στη λεωφόρο Κηφισίας, χωμένο σε μια γειτονιά του Κάτω Χαλανδρίου, ανάμεσα σε επαγγελματικά γραφεία και πρεσβείες, κάτω από μια παλιά πολυκατοικία, βρίσκεται το σουβλατζίδικο «Ο Καυτερός». Σε μια απλή αυλή, με λίγα τραπέζια που λειτουργεί χειμώνα καλοκαίρι. Ο Καυτερός φημίζεται –για τι άλλο;– για την καυτερή του σάλτσα. Η συνταγή για τη σάλτσα είναι επτασφράγιστο μυστικό και την ξέρουν μόνο ο Βασίλης και η μητέρα του, που την ετοιμάζει κάθε μέρα σε μια μεγάλη κατσαρόλα. Το μόνο που αποκαλύπτει είναι ότι έχει διάφορα πιπέρια. Παρόλο που είναι μια σάλτσα για μυημένους και φανατικούς του καυτερού, είναι εθιστική από την πρώτη φορά που τη δοκιμάζεις, ακόμα και αν δεν σου αρέσουν τα πικάντικα. Με την πρώτη μπουκιά προκαλεί ένα έντονο αλλά γλυκό κάψιμο που μετά από λίγο περνάει και θέλεις κι άλλο. Όλα τα κρέατα ψήνονται στα κάρβουνα. Ξεχωρίζουν το χειροποίητο κεμπάπ και το καλοψημένο χοιρινό καλαμάκι. Μ.Π.

Αγρινίου 5, Χαλάνδρι, Τ/210-68.46.366

Πανερυθραϊκός: Με δυο μπουκιές στον τελικό του Champions League

Κρατάω στα χέρια μου το «τρόπαιο» του Πανερυθραϊκού. Ένα σουβλάκι διαμέτρου 6 εκ. που χωράει στη χούφτα μου και καταπίνεται σχεδόν αμάσητο σε 3-4 ένδοξες μπουκιές που κάθε μία αντιστοιχεί και σε ένα γκολ. Είναι ένα μικρό γαστρονομικό πόνημα που φτιάχνεται με την ίδια υποδειγματική συνταγή και τα ίδια ποιοτικά υλικά, κάνοντας πρωταθλητισμό εδώ και 52 χρόνια. Δεν είναι υπερβολή αν πω ότι το πρώτο το καταπίνω αμάσητο. Το χοιρινό καλαμάκι περιλαμβάνει καλοδιαλεγμένο κρέας, αμαρινάριστο, που δεν του λείπει το λιπάκι του, είναι ευφραντικό με όλη τη σημασία της λέξης. Τρώγεται σε δυο μπουκιές και ένα δεν θα σας φτάσει, το ορκίζομαι. Η οικογένεια Μαραζιώτη σερβίρει σουβλάκια που περνάνε απευθείας στον τελικό του Champions League. Παραγγείλτε μία απ’ όλα: πατάτες τηγανητές, φέτα με λαδορίγανη, σαλάτα με ντομάτα κονκασέ, λεπτές φετούλες κρεμμυδιού και μαϊντανό. Αυτά. Ν.Μ.

Αναξαγόρα 11, Νέα Ερυθραία, Τ/210-80.00.271

Καλύβας: Σπέσιαλ σούβλες και χάζι στον πεζόδρομο

Ο Καλύβας βρίσκεται στον πεζόδρομο Γεωργίου Ολυμπίου. Μαζεύει νεαρόκοσμο, φοιτητές, τουρίστες και απλό κόσμο της γειτονιάς που είναι και οι πιο πιστοί πελάτες. Το χαρακτηρίζει η μεγάλη ψησταριά με τα αναμμένα κάρβουνα και οι σούβλες με το κοκορέτσι, το κοντοσούβλι και το φρυγαδέλι που αργοψήνονται από πάνω. Πρέπει να είσαι και λίγο μερακλής για να εκτιμήσεις το τυλιχτό με κρέας σούβλας του Καλύβα, η γεύση του είναι έντονη και παραδοσιακή. Όλα τα κρέατα ψήνονται μόνο με κάρβουνο και μπρικέτα (διατηρεί το κάρβουνο αναμμένο για περισσότερη ώρα). Ετοιμάζουν τις σούβλες καθημερινά και ό,τι μείνει, αν μείνει, το πετάνε. Η κυρία Ιωάννα ζυμώνει τους κιμάδες, φτιάχνει τα μπιφτέκια και τα φρυγαδέλια και δεν φεύγει από το μαγαζί αν δεν σιγουρευτεί ότι όλα είναι τέλεια. Μ.Π.

Γεωργίου Ολυμπίου 12, Κουκάκι, Τ/210-92.31.257. Ανοιχτά καθημερινά 13.00-01.00

Πυρνάρι: Φρεσκοψημένο τυλιχτό σε μια αυλή με πικροδάφνες

Το Πυρνάρι σε κερδίζει αμέσως με την αυθεντικότητά του. Είναι ένα πολύ απλό μαγαζί, χωρίς καμιά διακόσμηση και μια λιτή αυλή γεμάτη γλάστρες με πικροδάφνες και καμιά εικοσαριά τραπέζια. Ακόμη και τις καθημερινές τα τραπέζια είναι γεμάτα. Οικογένειες, ζευγάρια, σκυλιά, γατιά, μουσικοί του δρόμου, ο σερβιτόρος που τρέχει για να εξυπηρετήσει τους πελάτες και στο ταμείο μονίμως μία ουρά ανθρώπων που περιμένουν να παραλάβουν το σουβλάκι τους πακέτο ή στο χέρι. Εκεί στάθηκα κι εγώ, και ο 30άρης Σπύρος που τρώει στο Πυρνάρι από μικρό παιδί με ενημέρωσε ότι θα περίμενα κανένα εικοσάλεπτο μέχρι να εξυπηρετηθώ, αλλά άξιζε η αναμονή. Το μαγαζί λειτουργεί στο ίδιο σημείο εδώ και 30 χρόνια και δεν έχει αλλάξει ούτε την ατμόσφαιρα ούτε τις γεύσεις, όπως θυμούνται οι ντόπιοι. Το τυλιχτό του είναι πολύ νόστιμο, με ελαφρώς λαδωμένη πίτα, παραδοσιακό καλαμάκι χοιρινό δικό τους ή χειροποίητο γύρο –που τον κόβουν με το κλασικό μαχαίρι και όχι με ηλεκτρικό–, νόστιμο σπιτικό τζατζίκι, σωστή ποσότητα φρέσκιας ντομάτας και πικάντικου κρεμμυδιού. Τα χοιρινά καλαμάκια ψήνονται την ώρα που τα παραγγέλνεις, ενώ έχουν και μπιφτέκια ζυμωμένα στο χέρι. Μ.Π.

Ανθέων 33, Γλυφάδα, Τ/210-96.32.202

Λευτέρης: Από παγωτατζής σουβλατζής, στις Τζιτζιφιές από το 1969

Η γειτονιά έχει ωραίο κλίμα, είναι ήσυχη και η αυλή του Λευτέρη σε εμπνέει να καθίσεις και να απολαύσεις ήρεμα το φαγητό σου. Εκεί τρώμε παραδοσιακό αθηναϊκό σουβλάκι, που φτιάχνεται με καλαμάκι χοιρινό ή μπιφτέκι και κεμπάπ ψημένο στα κάρβουνα, πίτα αλάδωτη, μαλακή και φρέσκια, ντομάτα και κρεμμύδι. Ούτε τζατζίκι ούτε σάλτσες. Εξαιρετική γεύση τα μπιφτέκια και τα κεμπάπ τους, με μυστική συνταγή που δεν τη μοιράζονται με τίποτα. Τα χοιρινά καλαμάκια μικρά, όπως πρέπει, με λίγο λίπος. Το ψήσιμο στα κάρβουνα είναι σίγουρα στα συν. Σωστή ποσότητα κρεμμυδιού. Δεν βάζουν πατάτες. Μ.Π.

Λευτέρης, Ξενοφώντος 146, Καλλιθέας. Τ/210-94.80.535, Δευτέρα-Σάββατο 17.30-00.00, Κυριακή κλειστά.

Το σουβλάκι της Λίλας στο Ψυχικό με λουλούδια στα τραπέζια

Ο χώρος είναι πολύ απλός, μικρός και τα τραπεζάκια με τα λουλούδια που παίρνουν από το δίπλα φυτώριο σε κάνουν να νιώθεις ευπρόσδεκτος. Παραδοσιακά το σουβλάκι της Λίλας φτιάχνεται με μαλακή, καλοψημένη αλάδωτη πίτα, ποιοτικό κρέας, κόκκινη ζουμερή και γλυκιά χοντροκομμένη ντομάτα από τον Λεωνίδιο, ροδέλες από άσπρο κρεμμύδι από τα Ψαχνά Χαλκίδας, μουστάρδα (ιδέα του παππού) και τη μυστική κόκκινη σάλτσα της γιαγιάς Λίλας. Η μουστάρδα, αν και ασυνήθιστη προσθήκη σε τυλιχτό, δένει πολύ ωραία με την κόκκινη σάλτσα. Οι συνταγές για το κρέας είναι κληρονομιά του παππού Γιώργου. Το μπιφτέκι και το κεμπάπ το ζυμώνουν οι ίδιοι και το κοντοσούβλι που ήταν και παραμένει η πιο δημοφιλής επιλογή των πελατών είναι αυτό που ξεχωρίζει. Το μυστικό στο κοντοσούβλι είναι το καλό κρέας και το σωστό ψήσιμο. Μ.Π.

25ής Μαρτίου 41, Νέο Ψυχικό, Τ/ 210-67.12.944

Ο Μπίλης στην όμορφη πλατεία Αγίου Γεωργίου

Σε μια γωνία της πλατείας Αγίου Γεωργίου στη Νίκαια ο «Μπίλης» φτιάχνει σουβλάκια με ιστορία 46 χρόνων. Το μαγαζί (λίγα τετραγωνικά, παλιακό, με μπλε, σιδερένιες καρέκλες καφενέ και ναΐφ ζωγραφιές με νησιώτικα και χωριάτικα θέματα στις ταμπέλες) μοσχομυρίζει από τη σάλτσα που σιγοβράζει από νωρίς το πρωί. Τα μπιφτέκια μπαίνουν στη σχάρα, ο χειροποίητος γύρος ξεροψήνεται παραδίπλα και δύο γενιές (οι διάδοχοι του παππού Μπίλη) δουλεύουν μαζί για να προλάβουν τις παραγγελίες. Μέσα στην ελαφρώς τραγανή πιτούλα (λαδωμένη, αλλά χωρίς βαριά αίσθηση) βάζουν ντοματένια σάλτσα- όχι καυτερή, ούτε και πολύ γλυκιά-, χοντροκομμένο κρεμμύδι μπλεγμένο με μαϊντανό και τζατζίκι σπιτικό, δυνατό. Έχουν χειροποίητο γύρο -πικάντικο και κρεατένιο, ζουμερό, με κριτσανιστές ακρούλες-, έχουν και μπιφτέκι (ένα μείγμα με μοσχαρίσιο, αρνίσιο κιμά μαζί με λίγη προβατίνα) αλλά και μπιφτέκια αποκλειστικά με προβατίνα, πανσέτα, μπριζολάκια και, επίσης χειροποίητα, χοιρινά καλαμάκια. Γ.Π.

Προύσσης 22, Νίκαια, Τ/210-49.16.164