Τα στέκια των ομάδων: Κεφτέδες στο Τριφύλλι, στον Ζάχο για ψαράκια | ΕΞΟΔΟΣ

Δεν έχει σημασία ποια ομάδα υποστηρίζεις, τα κεφτεδάκια -με το τραγανό, σαν τσόφλι περίβλημα, και το ζουμερό εσωτερικό- στο Τριφύλλι είναι υπεράνω αθλητικών διαφορών. Το θρυλικό κουτούκι που βρίσκεται σχεδόν κολλητά στο γήπεδο της Λεωφόρου έχει φιλοξενήσει στα τραπέζια του ποδοσφαιριστές, παράγοντες και φιλάθλους του Παναθηναϊκού αλλά και τόσους άλλους που το έχουν αγαπήσει για τους έμπειρους μεζέδες του και την ατμόσφαιρα άλλης εποχής. Σαν αυτό, υπάρχουν και άλλα αθηναϊκά μαγαζιά που μέσα στα χρόνια συνδέθηκαν με κάποια ομάδα. Όχι κατ’ αποκλειστικότητα –τα καλά φαγοπότια είναι για όλους. Σε κάποια θα δεις παίκτες να γιορτάζουν, σε άλλα φιλάθλους να προσπαθούν να χωνέψουν τη νίκη ή την ήττα τους ενώ υπάρχουν και εκείνα με ιδιοκτήτες παλαίμαχους (ή απλά φανς). Δεν μιλάμε για οπαδικά στέκια αλλά για ψαροταβέρνες, κουτούκια, ακόμα και σουβλατζίδικα που πάνω απ’ όλα κερδίζουν σε νοστιμιά.

Το Τριφύλλι της Λεωφόρου

Πίσω από τη θύρα 13, κολλητά στο γήπεδο του Παναθηναϊκού βρίσκεται το θρυλικό κουτούκι με το ζωγραφισμένο τριφύλλι στην είσοδο. Δεν είναι ανάγκη όμως να είσαι φίλαθλος της συγκεκριμένες ομάδας για να το εκτιμήσεις. Στα εξήντα χρόνια ιστορίας του–από τότε που ξεκίνησε βγάζοντας κρασί με τους πελάτες να φέρνουν μεζέδες σε ταπεράκι– έχει περάσει από εδώ όλη η Αθήνα, από εργάτες και διανοούμενους μέχρι δικηγόρους και καλλιτέχνες. Τα κεφτεδάκια, με μαλακό εσωτερικό και υπερ-τραγανό περίβλημα, έχουν πάντως φανατικούς. Ο χώρος είναι ζωντανό μουσείο που σε ταξιδεύει σε άλλες εποχές. Πέρα από τους διάσημους κεφτέδες, τα υπόλοιπα τέσσερα–πέντε φαγητά που μαγειρεύουν, όπως ο μπακαλιάρος σκορδαλιά και τα συκωτάκια λαδορίγανη, είναι και εκείνα πεντανόστιμα. Γ.Π.

Παναθηναϊκού 7, Αμπελόκηποι, Τ/210- 64.46.585

Πανερυθραϊκός: Σουβλάκι Α’ Εθνικής

Ο Γιώργος Μαραζιώτης έπαιζε επιθετικός τη δεκαετία του ’70 με την ομάδα των Σταυροφόρων, όπως είναι το ψευδώνυμο της μικρασιάτικης ομάδας του Πανερυθραϊκού. Ήταν καλός μπαλαδόρος, με αποτέλεσμα να είναι μέχρι και σήμερα, ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών. Όταν ήταν 23 χρόνων, αποφάσισε πως θα του άρεσε να παίζει σε δύο γήπεδα με το ίδιο όνομα. Έτσι, λοιπόν, ταυτόχρονα με την μπάλα, άνοιξε και ένα σουβλατζίδικο που το είπε Πανερυθραϊκός, και που κατά τα φαινόμενα είχε εξίσου μεγάλη επιτυχία με την καριέρα του στην ομάδα με τις ερυθρόλευκες φανέλες. Έγινε γρήγορα στέκι παικτών και οπαδών της ομάδας, και η νοστιμιά του μικρού τυλιχτού, κράτησε ζωντανό το σουβλατζίδικο εδώ και μισό αιώνα. Εξακολουθεί να λειτουργεί από την οικογένειά του, που φτιάχνει σουβλάκι μεγέθους χούφτας όπως παλιά, με χοιρινό καλαμάκι από καλοδιαλεγμένο κρέας, αμαρινάριστο, με το λιπάκι του, άκρως ευφραντικό και απολαυστικό. Τρώγεται σε δυο μπουκιές και είναι τόσο νόστιμο που θα ονειρεύεστε το επόμενο πριν καν τελειώσετε το πρώτο. Προσωπικά το κατατάσσω στην κορυφαία πεντάδα των Αθηνών. Αν καθίσετε στα τραπεζάκια του να παραγγείλετε μια απ’ όλα: πατάτες τηγανητές, φέτα με λαδορίγανη, σαλάτα με ντομάτα κονκασέ, λεπτές φετούλες κρεμμυδιού και μαϊντανό, και δύο τυλιχτά τουλάχιστον. Ν.Μ.

Αναξαγόρα 11, Νέα Ερυθραία, Τ/210-80.00.271. Καθημερινά 18.00 -00.00, κλειστά τη Κυριακή

Μίστερ Λουκιδέλης: Ο κύριος με τα κίτρινα

Η ιστορία ξεκινάει από την Μικρά Ασία. Από την Πέργαμο, τα αδέρφια Στυλιανός και Ανέστης Λουκιδέλης φτάνουν στην Αθήνα. Ο δεύτερος φεύγει για Καναδά, για μια καλύτερη τύχη. Ο πρώτος στη Νέα Φιλαδέλφεια, σε έναν χώρο παραχωρημένο από το ελληνικό κράτος στο πλαίσιο της αποκατάστασης των προσφύγων, ανοίγει μπακαλοταβέρνα το 1932. Μαζί με το κρασί που πουλούσε έβγαζε καμιά ρέγγα, λίγο ζαμπόν ή μερικές ελιές για μεζέ στους –τότε, αποκλειστικά άντρες– πελάτες. Με τα χρόνια το μαγαζί μεγαλώνει, γίνεται μάλιστα και σκηνικό για πολλές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου με πιο γνωστή την «Κυρία Δήμαρχο» με τη Γεωργία Βασιλειάδου. Τα χρήματα για την ανακαίνιση και το μεγάλωμα της επιχείρησης στέλνει από τον Καναδά ο Ανέστης ή αλλιώς ο «Μίστερ Λουκιδέλης», όπως ονόμασε η οικογένεια το κατάστημα για να τον τιμήσει. Η ίδια οικογένεια συνεχίζει σήμερα να τρέχει την υπόγεια ταβέρνα που τρέφει μια ιδιαίτερη συμπάθεια για την ΑΕΚ.

Μετά τα μεγάλα κρασοβάρελα που χρησιμοποιούνται ακόμα θα παρατηρήσεις την κιτρινόμαυρη διακόσμηση. Φανέλες, φωτογραφίες και συλλεκτικά αντικείμενα της ομάδας κοσμούν τους τοίχους ενώ από τα τραπέζια του Λουκιδέλη έχουν περάσει τρεις πρόεδροι της ΑΕΚ, προπονητές, παίκτες και φυσικά φίλαθλοι. Ο Στέλιος Καζαντζίδης δε, που είχε δηλωμένη αγάπη για την ομάδα, ήταν τακτικός πελάτης και έχει το δικό του ιερό σημείο στο μαγαζί. «Έρχονται πολλοί πρώην παίκτες και τρώνε πριν πάνε να παρακολουθήσουν κάποιον αγώνα. Επίσης έχουμε κι εμείς οικογενειακώς τρέλα με την ΑΕΚ –έχουμε όλοι εισιτήρια διαρκείας» λέει ο Μιχάλης Λουκιδέλης που, όταν δεν τρέχει στα γήπεδα για την ομάδα, κουμαντάρει την κουζίνα. Εκτός από τις σπεσιαλιτέ του μαγαζιού –σαλιγκάρια και αμελέτητα– ετοιμάζει τραγανά κεφτεδάκια, σαν σπιτικά, με μπόλικα μυρωδικά, ντολμαδάκια, λαχανοντολμάδες και τηγανητό μπακαλιάρο σκορδαλιά. Οι τηγανητές πατάτες είναι κομμένες στο χέρι και το κρασάτο χοιρινό, λουκούμι. Όποιος θέλει κρασί μπορεί να σερβιριστεί μόνος του από τα βρυσάκια των βαρελιών. Γ.Π.

Γ. Παπανδρέου 79, Ν. Φιλαδέλφεια, Τ/ 210-25.10.659. Καθημερινά:13:00-02:00.

Παναγιώτης: Ψηλοκρεμαστό ή τυλιχτό;

Με ένα ψιλοκρεμαστό σουτ και λίγη τύχη (ή ατυχία) η μπάλα από τα πόδια του σέντερφορ θα μπορούσε να καρφωθεί κατευθείαν στην αγκαλιά σας, αν κάθεστε στο πεζοδρόμιο μπροστά από το σουβλατζίδικο του Παναγιώτη. Το κατάστημα λειτουργεί από το 1970, λίγα μέτρα πιο πάνω από το γήπεδο της Προοδευτικής, της ιστορικής ομάδας του Πειραιά. Πριν προλάβουν να χωνέψουν τη νίκη ή την ήττα τους, οι οπαδοί και οι παίκτες της Προοδευτικής περνάνε από το 104 της Λαμπράκη για να χορτάσουν με τα σαλτσάτα τυλιχτά με μπιφτέκι, που είναι κατά την ταπεινή μου άποψη ανάμεσα στα καλύτερα σουβλάκια της Αθήνας, κι ας έχουν το τζατζίκι στην κορυφή λες κι είναι σαντιγί. Ν.Μ.

Γρ. Λαμπράκη 104, Κορυδαλλός, Τ/210-56.22.355, 210-56.97.174. Καθημερινά 18.00-00.00, εκτός Κυριακής

Το Καπηλειό του Ζάχου στα Καμίνια

«Έρχονται στο μαγαζί και επώνυμοι. Έρχονται και παρεΐτσες με μπουζουκάκι και στήνουμε αυτοσχέδια γλέντια. Έρχονται και φίλαθλοι του Ολυμπιακού πριν από κάθε αγώνα, μάς θεωρούν γούρι τους. Τρώνε, βάζουμε τον ύμνο του Ολυμπιακού, τραγουδάμε όλοι μαζί, πίνουν τα κρασιά τους και πάνε έτοιμοι στο γήπεδο» λέει ο Ζήσης, ο γιος της οικογένειας Ζάχου που έχει το αυθεντικό καπηλειό στα Καμίνια. Ξεκίνησε τη δεκαετία του ‘60 ως μπακαλοταβέρνα με ιδιοκτήτη τον Βασίλη Μπαταγιάννη και απέκτησε φήμη για το καλό κρασί και μετέπειτα τους μεζέδες. Σήμερα ο Χρήστος Ζάχος με τη γυναίκα του, Βαΐα, και τον γιο τους, Ζήση ετοιμάζουν φρέσκα ψαράκια στο τηγάνι (από φρέσκο γαύρο και μαρίδα μέχρι μπακαλιαράκια, ζουμερές κουτσομούρες και μπαρμπούνια) αλλά και μεγαλύτερα ψάρια. Τους χειμώνες η ψαρόσουπα είναι χιτ ενώ για το τέλος συχνά τρατάρουν ένα απλό και όμορφο επιδόρπιο: φρέσκο μήλο με γλυκό του κουταλιού βύσσινο. Γ.Π.

Κομοτηνής 37, Καμίνια, Τ/ 210-48.13.325, Τρίτη-Σάββατο 12.00-00.00 Κυριακή 11.00-19.00. Δευτέρα κλειστά

Τζατζικοκίνηση: το πράσινο στέκι

Οι πιστοί φίλοι του Παναθηναϊκού γνωρίζουν το στέκι καλά, εδώ και δεκαετίες. Αποκλείεται οπαδός της ομάδας να μην έχει διασχίσει την πόρτα της Τζατζικοκίνησης για να θαυμάσει την custom διακόσμηση με αφίσες και αποκόμματα εφημερίδων που σχετίζονται με τον Παναθηναϊκό και που, μέχρι πριν λίγα χρόνια, κάλυπταν όλους τους τοίχους του μικρού ορθάδικου σουβλατζίδικου, δίχως χιλιοστό κενό. Επιτυχίες της ομάδας εντός και εκτός συνόρων σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ από τις δεκαετίες ‘70 και ‘80 ή παλιότερα μέχρι και σήμερα, είναι ένα από το πιο χαρακτηριστικά οπαδικά ντεκόρ σε φαγάδικο σε ολόκληρη την Αθήνα. Στα σημαντικά ντέρμπι επικρατεί φυσικά το αδιαχώρητο, όχι μόνο για την εξ αποστάσεως εμψύχωση της ομάδας αλλά και για τα φημισμένα, λαχταριστά σουβλάκια στα κάρβουνα με τρυφερό ψαχνό και τέλεια ισορροπία με τραγανό λιπάκι, για τις ζουμερές του πίτες και για το φλογερό τζατζίκι που χάρισε στο μαγαζί τη φήμη και το όνομά του. Β.Κ.

Πηνελόπης Δέλτα 8, Νέο Ψυχικό (Ελληνορώσων), Τ/210-67.44.801